H πλοκή θύμιζε χολιγουντιανή υπερπαραγωγή με σενάριο κατασκοπευτικής ταινίας για πολύ γερά νεύρα. O άγνωστος σκηνοθέτης διάλεξε την πολύπαθη Βηρυτό, το πάλαι ποτέ «Παρίσι της Ανατολικής Μεσογείου», που γλείφει ακόμη τις πληγές της από τον ολέθριο εμφύλιο του 1975-90, για να στήσει το σκηνικό μιας εντυπωσιακής πολιτικής δολοφονίας που έκανε τα παλιά φαντάσματα να ζωντανέψουν ξανά, προσθέτοντας άλλη μια επικίνδυνη εστία ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, πλάι στην Παλαιστίνη.
Τα ρολόγια έδειχναν 9.30 π.μ. στη χριστιανική συνοικία Χαζμιγιέχ της Ανατολικής Βηρυτού, όταν ο Ελίε Χομπέικα, ένας από τους πρωτεργάτες της σφαγής των Παλαιστινίων στους προσφυγικούς καταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα, το 1982, κατευθυνόταν προς το σπίτι του με το προσωπικό του Ρέιντζ Ρόβερ, μαζί με τους άνδρες της προσωπικής του φρουράς. Ξαφνικά, μια τεράστια έκρηξη τίναξε στον αέρα μια παρκαρισμένη Μερσεντές, ακριβώς τη στιγμή που περνούσε δίπλα της το αυτοκίνητο του κινούμενου στόχου. H έκρηξη ήταν τόσο βίαιη που το πτώμα του Χομπέικα εκσφενδονίστηκε σε απόσταση πενήντα μέτρων, ενώ το σώμα ενός από τους σωματοφύλακές του βρέθηκε στον μπαλκόνι του δευτέρου ορόφου παρακείμενης πολυκατοικίας.
Από τη θεαματικότατη φονική επιχείρηση, που θύμιζε και στις λεπτομέρειές της την εξίσου εντυπωσιακή δολοφονία του πρωθυπουργού του Φράνκο, Καριέριο Μπλάνκο, από τις δυνάμεις του βασκικού ETA, έχασαν τη ζωή τους τέσσερα άτομα, ενώ άλλα έξι διακομίστηκαν στο νοσοκομείο – ένα από αυτά, σε κρίσιμη κατάσταση. H επιχείρηση άφησε πίσω της ένα πελώριο νέφος ερωτημάτων γύρω από τους δράστες και τα κίνητρα της πολιτικής δολοφονίας. Μιας δολοφονίας που σκόρπισε ρίγη ανησυχίας για ενδεχόμενη υποτροπή της λιβανικής κρίσης, είκοσι μήνες μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων που είχε δημιουργήσει βάσιμες ελπίδες για μια οριστική ειρήνευση.
Ο πρόεδρος του Λιβάνου Εμίλ Λαχούντ κατηγόρησε εμμέσως το Ισραήλ ότι βρίσκεται πίσω από τη δολοφονία για να εμποδίσει τον πρώην παραστρατιωτικό να καταθέσει ως μάρτυρας κατηγορίας στο βελγικό δικαστήριο που ενδέχεται να δικάσει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Αριέλ Σαρόν για τη σφαγή της Σάμπρα και Σατίλα. Οι δολοφόνοι «ήθελαν να αποσπάσουν την προσοχή της αραβικής και παγκόσμιας κοινής γνώμης από τα εγκλήματα που διαπράττονται στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη» και «να εμποδίσουν τον τεθνεώτα να καταθέσει ενώπιον της βελγικής δικαιοσύνης», αναφέρεται στη σχετική δήλωση της προεδρίας. Νωρίτερα, ο υπουργός Μετανάστευσης της κυβέρνησης του Λιβάνου, Μαρουάν Χαμεντέχ, είχε δηλώσει: «Είναι φανερό ότι το Ισραήλ δεν θέλει μάρτυρες κατηγορίας στην ιστορική δίκη που θα πραγματοποιηθεί στο Βέλγιο και η οποία είναι βέβαιο ότι θα καταδικάσει τον Αριέλ Σαρόν».
1.500 Θύματα
Περίπου 1.500 Παλαιστίνιοι υπολογίζεται ότι εξοντώθηκαν από Χριστιανούς, παραστρατιωτικούς Φαλαγγίτες, οι οποίοι υποστηρίζονταν από τους Ισραηλινούς εισβολείς, στους προσφυγικούς καταυλισμούς της Σάμπρα και Σατίλα, το 1982. Εκείνη την εποχή, ο Χομπέικα ήταν υπεύθυνος κατασκοπείας των Φαλαγγιτών και ο Αριέλ Σαρόν υπουργός Αμυνας του Ισραήλ. Παλαιστίνιοι, συγγενείς των θυμάτων κατέθεσαν αγωγή βάσει βελγικού νόμου του 1993, που προβλέπει δίωξη κατηγορουμένων για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονίες, ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία διεπράχθησαν.
Οπως έγινε γνωστό στις Βρυξέλλες, η δολοφονία του Χομπέικα ήρθε δύο μόλις εικοσιτετράωρα έπειτα από μυστική συνάντησή του στη Βηρυτό με μέλη επιτροπής του βελγικού Κοινοβουλίου που αναζητούσε πληροφορίες για τη σφαγή του 1982. Σύμφωνα με τον Βέλγο γερουσιαστή Ζοζί Ντιμπί, ένα από τα μέλη της επιτροπής, ο Χομπέικα ήταν διατεθειμένος να καταθέσει στη σχετική δίκη και να προχωρήσει σε σοβαρές αποκαλύψεις, αν και, όπως εκμυστηρεύθηκε, αισθανόταν σοβαρές απειλές για τη ζωή του. Την εκδοχή της δολοφονίας του Χομπέικα από τη μυστική υπηρεσία του Ισραήλ, Μοσάντ, υποστήριξε και ο εκπρόσωπος του Γιασέρ Αραφάτ στο Λίβανο, Σουλτάν Αμπούλ Αϊνέν.
Από την πλευρά του, το Τελ Αβίβ απέρριψε κατηγορηματικά τις εναντίον του αιτιάσεις. O υπουργός Εξωτερικών, Σιμόν Πέρες, χαρακτήρισε τις σχετικές φήμες «παντελώς ανυπόστατες» και προσέθεσε: «Εχουμε αποχωρήσει από το έδαφος του Λιβάνου και δεν θέλουμε να παίξουμε κανένα ρόλο στο εσωτερικό του». Στο μεταξύ, υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος της ισραηλινής κυβέρνησης, που θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του, κατηγόρησε, με δήλωσή του στο Γαλλικό Πρακτορείο, τη Συρία και προσωπικά τον στρατηγό Γκαζί Καναάν, επικεφαλής των συριακών δυνάμεων στο Λίβανο κατά το παρελθόν, ως υπεύθυνους για τη δολοφονία του Χομπέικα.
Σημειώνεται ότι ο δολοφονηθείς ήταν χαρακτηριστική περίπτωση πολιτικού τυχοδιώκτη, που άλλαζε στρατόπεδα εξίσου άνετα με τα πουκάμισα. Ανθρωπος των φιλοϊσραηλινών Φαλαγγιτών αρχικά, στράφηκε στη συνέχεια εναντίον τους για να προσεγγίσει τους Σύρους, πράγμα που αφήνει ανοιχτά πολλά ενδεχόμενα για τους πραγματικούς ενόχους και τα κίνητρα που κρύβονται πίσω από τη δολοφονία του.
Σε κάθε περίπτωση, η δολοφονία του Χομπέικα και τα παρεπόμενά της αποτελούν άλλο ένα επεισόδιο στο δρόμο της επιδείνωσης, το τελευταίο διάστημα, των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου εξαιτίας των συνεχιζόμενων επιθέσεων της φιλοσυριακής και φιλοϊρανικής «Χεζμπολάχ» εναντίον ισραηλινών στόχων από τα ορμητήριά της, στο Νότιο Λίβανο. Προχθές το βράδυ, ισραηλινά αεροπλάνα βομβάρδισαν και πάλι το Νότιο Λίβανο ύστερα από μια σειρά παρομοίων επιθέσεων των ισλαμιστών. Φαίνεται ότι η φωτιά του Παλαιστινιακού έχει ήδη ξεφύγει από τα όρια του ισραηλινού κράτους, απειλώντας με γενικευμένες αναφλέξεις την ευρύτερη περιοχή.
