Βρετανική εξοχή… Καταπράσινοι λόφοι… Και παντού, αντί μανιταριών, να ξεφυτρώνουν… ψυγεία! Τώρα τελευταία, οι Βρετανοί επιλέγουν αυτό τον αμφιλεγόμενο τρόπο να απαλλαγούν από παλιές ηλεκτρικές συσκευές -και δεν φτάνει που βρωμίζουν τη χώρα τους, ρίχνουν και την ευθύνη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Από την πρώτη Ιανουαρίου τέθηκε σε ισχύ κανονισμός της E.E. που απαγορεύει την απόρριψη ψυγείων παλιάς τεχνολογίας σε χωματερές, επειδή περιέχουν ουσίες που βλάπτουν το όζον και χρειάζεται να ανακυκλωθούν σε ειδικές εγκαταστάσεις. Ετσι, τα καταστήματα ηλεκτρικών ειδών, που ήταν πρόθυμα να βοηθήσουν τους πάντες να ξεφορτωθούν τα παλιά τους ψυγεία (αρκεί να αγοράσουν καινούργια), σταμάτησαν αυτή την εξυπηρέτηση. «H κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο», έλεγε στο Associated Press ο αγρότης Μπομπ Πάρτριτζ, που βρήκε 50 ψυγεία στο κτήμα του στην Κορνουάλη. «Από τον Νοέμβριο προσέξαμε ότι μας έριχναν όλο και περισσότερα μπάζα. Πλησιάζοντας κοντύτερα διαπιστώσαμε ότι πρόκειται κυρίως για ψυγεία». Το παράλογο είναι ότι εάν επιχειρήσει να τα θάψει μόνος του θα βρεθεί κατηγορούμενος για… μόλυνση του περιβάλλοντος. Και δεν είναι ο μόνος. Κάθε χρόνο στη Βρετανία «αποσύρονται» 3 εκατομμύρια ψυγεία.
Η βρετανική κυβέρνηση παραπονιέται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έδωσε αρκετό χρόνο στα κράτη-μέλη να ετοιμάσουν τις υποδομές για την καταστροφή των επικίνδυνων ουσιών και την ανακύκλωση των ψυγείων. Απόδειξη, ότι μόνο η Ολλανδία, η Γερμανία και η Σουηδία διαθέτουν τέτοιες εγκαταστάσεις. Και επειδή βρισκόμαστε στη Βρετανία, το όλο ζήτημα έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους ευρωσκεπτικιστές, που κατηγορούν τις Βρυξέλλες ότι αποφασίζουν και διατάζουν. «Επί δεκαοκτώ μήνες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνείτο να διευκρινίσει αν η οδηγία αφορά και τα ψυγεία οικιακής χρήσης, εκτός από τα βιομηχανικά», δήλωσε εκνευρισμένος ο Βρετανός υπουργός Περιβάλλοντος Μάικλ Μίτσερ.
Μέσα στην παρατεταμένη γκρίνια του βρετανικού Τύπου, χάνεται βέβαια η ουσία: ότι ο ευρωπαϊκός κανονισμός δεν έχει στόχο να σπείρει ψυγεία στα χωράφια, αλλά να μειώσει τα ποσοστά καρκίνου του δέρματος. Οι χλωροφθοράνθρακες (CFC’s) στο φρέον των παλιών ψυγείων και στα παλιά αεροζόλ ευθύνονται για την τρύπα του όζοντος, η οποία με τη σειρά της οδηγεί στην αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου του δέρματος. Σε αντίθεση με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, του οποίου η αντιμετώπιση έχει τεράστιες οικονομικές συνέπειες, η τρύπα του όζοντος είναι ένα πρόβλημα σχετικά απλό. Ηδη, η παγκόσμια απαγόρευση των ουσιών που τρυπούν το όζον (φρέον, αεροζόλ) έχει φέρει τα αποτελέσματά της. Παρά τις μεγάλες διακυμάνσεις κατά τόπους, το προστατευτικό στρώμα του όζοντος φαίνεται ότι έχει πάψει να συρρικνώνεται. Τουλάχιστον, όταν ξεπεράσουν την παρούσα φάση, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν θα χρειαστεί να πιεστούν περισσότερο, αφού βρίσκεται στα σκαριά ευρωπαϊκή οδηγία που θα απαιτεί από τις εταιρείες που παράγουν ηλεκτρικές συσκευές να φροντίζουν οι ίδιες για την ανακύκλωσή τους.
Και τώρα μια απαραίτητη υπενθύμιση: η Ελλάδα ανήκει και αυτή στην E.E. Αρα, ο κανονισμός πρέπει να εφαρμοστεί και εδώ. Μόνο που εμείς έχουμε πλήρη μεσάνυχτα. Τη στιγμή που οι Βρετανοί ξοδεύουν 6 εκατ. στερλίνες για χώρους φύλαξης των ψυγείων, μέχρι να κατασκευαστούν οι απαραίτητες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, το ΥΠΕΧΩΔΕ δεν έχει αρχίσει καν να σκέφτεται ότι πρέπει να συμμορφωθεί. Εδώ, όχι μόνο δεν προσπαθούμε να εμποδίσουμε τα ήδη υπάρχοντα CFC’s να διαφύγουν στην ατμόσφαιρα, αλλά παράγουμε και καινούργια- είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ενωση που το κάνει αυτό, εκμεταλλευόμενοι ένα παραθυράκι του νόμου που λέει ότι επιτρέπεται η παραγωγή, αρκεί να εξάγονται οι επικίνδυνες ουσίες εκτός E.E. Και να σκεφτεί κανείς ότι το ΥΠΕΧΩΔΕ το 1994 δεσμεύθηκε ότι η παραγωγή των απαγορευμένων ουσιών στο εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης θα είχε σταματήσει ώς το 1996.
