Berluscastop.it ήταν πριν από δύο χρόνια το όνομα μιας ιστοσελίδας ευφάνταστων εχθρών του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Συνθήματα, σκίτσα, γελοιογραφίες και άρθρα με χιούμορ είχαν επιστρατευθεί για να αποτραπούν οι ψηφοφόροι να στείλουν την Ιταλία στο στόμα του λύκου. Δεν το κατάφεραν.
Εκτοτε ο Μπερλουσκόνι, πρωθυπουργός πια της Ιταλίας και προεδρεύων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, περιφέρει την οίησή του στη χώρα του και στην Ευρώπη. Ακόμη και όταν αναγκάζεται να ζητήσει συγγνώμη για χονδροειδείς γκάφες όπως την περασμένη εβδομάδα, στην επεισοδιακή έναρξη της ιταλικής προεδρίας, η ζημιά σε επίπεδο συμβόλων και εντυπώσεων δύσκολα διορθώνεται. Πόσω μάλλον όταν κάθε τόσο, ένα από τα πρωτοπαλίκαρά του, όπως ο Ουμπέρτο Μπόσι, υπουργός Μεταρρυθμίσεων και γνωστός για τις δημοκρατικές του πεποιθήσεις, εκδηλώνει… δολοφονικές διαθέσεις. «Ανοίξατε πυρ κατά πάντων των εν πλω μεταναστών που πλησιάζουν τις ακτές μας» ήταν πριν από μερικές εβδομάδες η προτροπή του Μπόσι στο ιταλικό ναυτικό. Ευτυχώς δεν εισακούστηκε…
Στη μνήμη κάποιων άλλων μεταναστών είναι αφιερωμένο το βιβλίο με τίτλο «Vita», της Μελάνια Ματζούκο, το οποίο τιμήθηκε πριν από λίγες μέρες με τη σημαντικότερη λογοτεχνική διάκριση στην Ιταλία, το βραβείο Strega. (O Αλμπέρτο Μοράβια, η Ελσα Μοράντε, ο Πρίμο Λέβι και πιο πρόσφατα ο Κλάουντιο Μάγκρις είναι ανάμεσα στους βραβευθέντες συγγραφείς.) O Ντιαμάντε και η Βίτα, οι ήρωες του βιβλίου, είναι δύο παιδιά δώδεκα και εννέα ετών, που πριν από εκατό χρόνια, τον Απρίλιο του 1903, ξεκινούν από το χωριό τους, το Τούφο, στα παράλια του Λατίου, για να κατακτήσουν το αμερικανικό όνειρο. Αφήνοντας πίσω τους τα ήπια νερά της Τυρρηνικής θάλασσας, τα δύο παιδιά, βρώμικα και εξαντλημένα, φτάνουν με το πλοίο «Republic» στη Νέα Υόρκη. Στο εξής θα πρέπει να μάθουν να κολυμπούν σε άγνωστα νερά. Ανάμεσα στις τεράστιες λεωφόρους ο Ντιαμάντε και η Βίτα δουλεύουν και ζουν σε συνθήκες μιζέριας που μόνο οι άριες του Ενρίκο Καρούζο και οι γκριμάτσες του Τσάρλι Τσάπλιν στις κινηματογραφικές οθόνες καταφέρνουν καμιά φορά να απαλύνουν.
Η ιστορία τους είναι η ιστορία εκατομμυρίων Ιταλών μεταναστών, οι οποίοι αναζήτησαν καλύτερη τύχη στην αμερικανική γη της Επαγγελίας. Είναι όμως και η πραγματική ιστορία του παππού της τριανταεπτάχρονης συγγραφέως και της παιδικής του φίλης. O Ντιαμάντε Ματζούκο επέστρεψε έπειτα από χρόνια στην Ιταλία, ενώ η Βίτα (η Ζωή) κέρδισε την καινούργια της ζωή στην Αμερική. Μέσα από παλιές επιστολές και ελάχιστες φωτογραφίες που βρήκε από τους γονείς της, η Μελάνια Ματζούκο ξεκίνησε το ταξίδι στις ρίζες και τον χρόνο. Ανέτρεξε στα αρχεία του χωριού, έφτασε μέχρι τη Νήσο Ελλις, την πόρτα του παραδείσου για τους μετανάστες στον Νέο Κόσμο περνώντας από τις σελίδες εφημερίδων της εποχής. «Οι λέξεις είναι ο μοναδικός θησαυρός που μετέφερε ο Ντιαμάντε, ο παππούς μου, στις αποσκευές του», λέει η συγγραφέας στην εφημερίδα La Repubblica. «Σε μας που δεν το ζήσαμε, το αμερικανικό όνειρο μας κληροδότησε μόνο ιστορίες. Και όμως αυτό είναι αρκετό. Οταν μπορείς να αφηγηθείς τον κόσμο μπορείς και να τον κατακτήσεις».
Η Ιταλία είναι σήμερα για πολλούς το αμερικανικό όνειρο. H Μελάνια Ματζούκο το γνωρίζει. Πριν γίνει συγγραφέας σπούδασε κινηματογράφο και με την κάμερά της έκανε δεκάδες συνεντεύξεις με Αφρικανούς μετανάστες στην πατρίδα της που είχαν κοινά όνειρα με τον παππού της. Σαν αυτά που θέλουν να διαλύσουν ο Μπερλουσκόνι και η συντροφία του. Αφιερώνοντας το βιβλίο στη μνήμη και τη ζωή αυτών των ανθρώπων, η συγγραφέας αποδεικνύει ότι η σημερινή Ιταλία δεν είναι μόνο οι θεατρινισμοί του καβαλιέρε Σίλβιο.