«Δεν μπορώ να καταλάβω πώς είμαι καλός στο εξωτερικό και, όταν περνάω τα σύνορα, είμαι χάλια». O κ. Σημίτης τόλμησε και το είπε, στην Ουάσιγκτον, ενώ ο Τόνι Μπλερ δεν το είπε, αλλά είναι πολύ πιθανό να το σκέφθηκε. Στο ναδίρ της δημοτικότητάς του στα βρετανικά νησιά, από την άνοδό του στην εξουσία, το 1997, ο Βρετανός πρωθυπουργός γνώρισε πραγματική αποθέωση, την περασμένη Πέμπτη, στο αμερικανικό Κογκρέσο. Ηταν μια οφειλόμενη ανταμοιβή για την επιλογή του να συστρατευθεί, σε αντίθεση με την κοινή γνώμη της χώρας του, στο πλευρό των Ηνωμένων Πολιτειών εναντίον του Ιράκ, αλλά και για τις ιδιαζόντως θαρραλέες, για Ευρωπαίο πολιτικό, διακηρύξεις του ενώπιον των Αμερικανών γερουσιαστών και βουλευτών, του τύπου:
«Ποτέ στο παρελθόν η αμερικανική ισχύς δεν ήταν τόσο απαραίτητη και τόσο παρεξηγημένη… Το πεπρωμένο σάς ανέθεσε αυτόν τον ιστορικό ρόλο, σ’ αυτήν τη χρονική στιγμή και η εκπλήρωση αυτού του ρόλου βρίσκεται στα δικά σας χέρια… Εκείνο που κληρονόμησε η Αμερική σ’ αυτόν τον ανήσυχο κόσμο, είναι το φως της ελευθερίας»!
Οπλα μαζικής… εξαπάτησης
Αλλά η πιο σημαντική, από πολιτική άποψη, αποστροφή της ομιλίας Μπλερ ήταν εκείνη που αφορούσε τα πολυθρύλητα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιράκ. Αντιμέτωπος, όπως και ο Τζορτζ Μπους, με τον καταιγισμό των αποκαλύψεων για τις χαλκευμένες «πληροφορίες» των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών για το εν λόγω θέμα, ο Μπλερ πραγματοποίησε μια θεαματική στροφή, αναγνωρίζοντας για πρώτη φορά δημοσίως ότι τα υποτιθέμενα όπλα του Σαντάμ δεν ήταν ο βασικός λόγος για την κήρυξη του πολέμου, σε πείσμα όσων επί μήνες υποστήριζαν Ουάσιγκτον και Λονδίνο. «Αν αποδειχθεί ότι είχαμε άδικο (σ.σ. για τα όπλα μαζικής καταστροφής), τουλάχιστον θα έχουμε εξαλείψει μια απειλή, η οποία ήταν υπεύθυνη για απάνθρωπες σφαγές και οδύνες. Αυτό είναι κάτι για το οποίο, είμαι βέβαιος, η Ιστορία θα μας συγχωρήσει», δήλωσε ο Μπλερ, παραπέμποντας σε μια πιο κυνικά διατυπωμένη, αλλά αναλόγου περιεχομένου δήλωση ενός διάσημου προκατόχου του. Ηταν ο Ουίνστον Τσόρτσιλ που είχε πει κάποτε: «Είμαι σίγουρος ότι η Ιστορία θα είναι ευγενική μαζί μου γιατί σκοπεύω να τη γράψω εγώ, ο ίδιος»! Γεγονός παραμένει ότι, σε αντίθεση με τις ελέω Θεού απολυταρχίες, στις Δημοκρατίες αυτός που κρίνει, συγχωρεί ή τιμωρεί δεν είναι η απρόσωπη Ιστορία αλλά ο λαός κάθε χώρας. Δυστυχώς για τον Τόνι Μπλερ, οι θνητοί κριτές του δεν εμφανίζονται ιδιαίτερα επιεικείς.
Το φάντασμα του Βιετνάμ
Πέρα από το σκοτεινό παρασκήνιο γύρω από τα όπλα μαζικής… εξαπάτησης, ο Τόνι Μπλερ έχει να αντιμετωπίσει μια ολοένα και πιο εχθρική κοινή γνώμη εξαιτίας της αρνητικής τροπής που φαίνεται να παίρνουν οι εξελίξεις μέσα στο ίδιο το Ιράκ. Την περασμένη εβδομάδα, ο αριθμός των Αμερικανών στρατιωτών που έπεσαν στο πεδίο της μάχης ξεπέρασε το κρίσιμο, ψυχολογικά και πολιτικά, φράγμα των 147 νεκρών στον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου. O ίδιος ο Αμερικανός στρατιωτικός διοικητής έκανε ανοιχτά λόγο για γενικευμένο ανταρτοπόλεμο και η «Χέραλντ Τρίμπιουν» μιλούσε, στην πρώτη σελίδα της, για το φάντασμα του Βιετνάμ. Σ’ αυτό το φόντο ο Τόνι Μπλερ δυσκολεύεται να εξηγήσει, ιδίως στο κεντροαριστερό του ακροατήριο, τι ωφέλη αποκόμισε η ταύτισή του με τον δεξιό «Αξονα» Μπους – Αθνάρ – Μπερλουσκόνι, που αποξένωσε τη χώρα του από τους κυριότερους Ευρωπαίους εταίρους της. Πέρα από τα θυελλώδη χειροκροτήματα των Αμερικανών γερουσιαστών, ο Τόνι Μπλερ δεν φαίνεται να κέρδισε τίποτα ουσιαστικό από την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον.
Οι διακριτικές συστάσεις του ότι «η Αμερική πρέπει να ηγείται, αλλά και να ακούει… να πετύχει ένα συνεταιρισμό βασισμένο στην πειθώ και όχι στις διαταγές», προσέκρουσαν σε ώτα μη ακουόντων. Ακόμη και η έκκλησή του στον Μπους να του παραδώσει τους δύο Βρετανούς που κρατούνται, ως συνεργάτες της Αλ Κάιντα, στο Γκουαντάναμο για να δικασθούν στην Αγγλία, αντιμετωπίσθηκε με παγερή επιφυλακτικότητα. «Το μόνο για το οποίο είμαι βέβαιος», δήλωσε ο Μπους, «είναι ότι αυτοί οι δύο είναι κακοί άνθρωποι»…