Ονομάζονται «έξυπνα χάπια» ή «τονωτικά για τον εγκέφαλο». Ανεξάρτητα από το όνομά τους, όμως, τα σκευάσματα που έχουν στόχο την πρόληψη ή αντιμετώπιση της απώλειας μνήμης βρίσκονται στο επίκεντρο των ερευνητικών προσπαθειών, καθώς οι φαρμακευτικές εταιρείες θεωρούν ότι βρίσκονται ενώπιον μοναδικής επιστημονικής και οικονομικής ευκαιρίας. Τρία φάρμακα συνταγογραφούνται σήμερα για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της Αλτσχάιμερ, τα dopenezil, galantamine και rivastigmine, ενώ στην Ευρώπη χρησιμοποιείται επίσης το memantine, το οποίο δεν έχει λάβει έγκριση από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων. Φαρμακευτικές εταιρείες μελετούν σήμερα δεκάδες άλλα σκευάσματα, ελπίζοντας να ανακαλύψουν σε αυτά ιδιότητες ενίσχυσης της ανθρώπινης μνήμης.
Σε πέντε χρόνια
Ορισμένοι μελετητές υποστηρίζουν μάλιστα ότι τα φάρμακα αυτά θα μπορούν να αντιμετωπίσουν ακόμη και τη γεροντική άνοια. «H πρωτογενής έρευνα γύρω από τα αίτια της απώλειας μνήμης προχωρά με γοργούς ρυθμούς», εκτιμά ο δρ Πολ Σόλομον του Ιατρικού Κέντρου στο Μπένιγκτον του Βερμόντ. Θα χρειασθούν, όμως, τουλάχιστον πέντε επιπλέον χρόνια έως ότου κάποια από τις εμπλεκόμενες φαρμακευτικές εταιρείες εξασφαλίσει έγκριση από την αρμόδια αμερικανική υπηρεσία για κυκλοφορία των σκευασμάτων της. O καθηγητής νευρολογίας και ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ, δρ Στίβεν Ντεκόφσκι, λέει ότι έχει παρατηρήσει αισθητή ανησυχία μεταξύ της γενιάς των 50άρηδων, οι οποίοι βλέπουν τους γηραιούς γονείς τους να χάνουν τις πνευματικές τους ικανότητες, χωρίς η ιατρική επιστήμη να μπορεί να τους βοηθήσει.
«Πριν από δέκα χρόνια, οι περισσότεροι ρωτούσαν πόσο συχνά πρέπει να ελέγχουν την αρτηριακή τους πίεση και τι είδους τροφές να τρώνε. Κανείς δεν ρωτούσε τι πρέπει να κάνει για να αποφύγει τη γεροντική άνοια», εξηγεί ο δρ Ντεκόφσκι. Ακόμη και μεταξύ των ασθενών της νόσου του Αλτσχάιμερ, τα ακριβή αίτια της απώλειας μνήμης δεν έχουν εξακριβωθεί. Περίπου 4 εκατομμύρια Αμερικανοί πάσχουν από την ασθένεια, ενώ εκατομμύρια συμπατριώτες τους υποφέρουν από άλλα νοσήματα, τα οποία πλήττουν τη μνήμη τους, όπως η νόσος του Πάρκινσον, η σκλήρυνση κατά πλάκας, οι καρδιοπάθειες και η σχιζοφρένεια.
Πόσο κοστίζει η νόσος
Το κόστος της νόσου του Αλτσχάιμερ στις ΗΠΑ ξεπερνά αυτήν τη στιγμή τα 100 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ ειδικοί εκτιμούν ότι η απουσία αποτελεσματικού φαρμάκου σημαίνει πως ο αριθμός των ασθενών θα τετραπλασιασθεί μέσα στα ερχόμενα πενήντα χρόνια. «Κάτι τέτοιο θα καταστρέψει οικονομικά το σύστημα υγείας μας. Οφείλουμε να βρούμε λύση στην απειλή αυτή», λέει ο πρόεδρος της Επιτροπής Αλτσχάιμερ, δρ Ουίλιαμ Τάις. Κανένας ερευνητής δεν περιμένει, όμως, ότι τα «έξυπνα χάπια» θα αποτελέσουν πανάκεια, καθώς οι νευρολόγοι επισημαίνουν ότι δεν θα μπορούν να αναστείλουν τη φυσική γήρανση του ανθρώπινου οργανισμού και του εγκεφάλου του.