Η σύγχρονη εικόνα του πλανήτη χαρακτηρίζεται από ένα εντυπωσιακό παράδοξο… Την ίδια ώρα που κυριαρχεί όλο και περισσότερο μια τεχνολογία, που μπορεί να ενώνει όλο τον κόσμο, δημιουργώντας αυτό που χαρακτηρίσθηκε ως «παγκόσμιο χωριό», ο «παγκοσμιοποιημένος» κόσμος μας διασπάται όλο και περισσότερο, διχοτομείται όλο και πιο βαθιά σε μαύρες ηπείρους απελπισίας και νησίδες ασύλληπτου πλούτου, μάλιστα και λόγω της σύγχρονης τεχνολογίας. Καθώς η κατοχή υπολογιστή και η πρόσβαση στις τεχνολογικές εφαρμογές του ανάμεσα στις πλούσιες ζώνες του πλανήτη και στις φτωχές γίνεται με εντελώς διαφορετικές ταχύτητες, η απόσταση που τις χωρίζει όχι μόνο δεν μικραίνει αλλά διευρύνεται. O «ψηφιακός διαχωρισμός» γίνεται όχι μόνο αντικείμενο συνεδρίων, μελετών και προβληματισμών παγκόσμια, αλλά υποκείμενο που δημιουργεί νέες ανισότητες, που οικοδομεί ένα νέο αόρατο «τείχος του αίσχους» που απομονώνει την πλειοψηφία των κατοίκων του πλανήτη. Οταν για παράδειγμα ολόκληρη η υποσαχάρια Αφρική διαθέτει όσες τηλεφωνικές συνδέσεις έχει μόνο η λαμπερή νήσος του Μανχάταν ή όταν δέκα και πλέον χρόνια μετά την εισβολή του Ιντερνετ στη ζωή μας μόλις το 6% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πρόσβαση στις ψηφιακές λεωφόρους, ποιος μπορεί να μιλήσει με θαυμασμό για τη χάι-τεκ εποχή μας;
Ούτε τηλέφωνο
Ας μην κατηγορούμε βέβαια την τεχνολογία. Είναι τραγικό να συνειδητοποιείς τις δυνατότητες που απελευθερώνει και τις διαψεύσεις που κυριαρχούν. Για μια σειρά υποβαθμισμένες περιοχές του πλανήτη η ψηφιακή επικοινωνία θα μπορούσε να είναι το κλειδί για να ανοίξει η πόρτα πρόσβασης στη νέα εποχή και στις νέες ανάγκες. Δικτυωμένα σχολεία, «βουτιές» σε δεξαμενές γνώσης και πληροφορίας, έτσι ώστε να «κονταίνουν» οι αποστάσεις, ενημέρωση για την υγεία και τηλε-ιατρική, επαφή με την παγκόσμια παραγωγή έργων τέχνης και οικονομική πρόσβαση, επικοινωνία και δημιουργία δικτύων συλλογικότητας. Φυσικά το Ιντερνετ ή ακόμα και το τηλέφωνο δεν μπορεί να χορτάσει την πείνα ή να καθαρίσει τη ρύπανση.
Δεν είναι ο μάγος που θα μετατρέψει τους απελπισμένους αυτού του κόσμου σε «λαμπερούς κυβερνοναύτες». Μπορεί να ανοίξει όμως ένα δρόμο για την αντιμετώπιση των οξύτατων προβλημάτων. Πολύ περισσότερο η έλλειψή τους δεν αποτελούν απλά πλευρά της φτώχειας, αλλά και συνθήκη βαθύτερης και μονιμότερης αναπαραγωγής της.
Παλιότερα, ο αποκλεισμός από τη γνώση ήταν ο μηχανισμός αναπαραγωγής της κοινωνικής ανισότητας. Σήμερα ο «ψηφιακός αναλφαβητισμός» και ο αποκλεισμός πρόσβασης στις νέες τεχνολογίες οδηγεί σε ακόμα μονιμότερες αντιθέσεις.