ΓΕΝΕΥΗ. Γενικευμένη ανασφάλεια για το μέλλον, για την οικονομία, για την προσωπική ευημερία, για τις συντάξεις και για το περιβάλλον αποκάλυψε έρευνα του ινστιτούτου Γκάλοπ σε 51 χώρες, στην οποία έλαβαν μέρος σχεδόν 43.000 άτομα. H έρευνα θα χρησιμεύσει ως βάση για τις συζητήσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός που θα συνέλθει στα τέλη Ιανουαρίου με θέμα «Συνεργασία για την ασφάλεια και την ευημερία».
«Απαισιοδοξία κυριαρχεί σε πολλές χώρες και στις πέντε ηπείρους» γράφουν τα συμπεράσματα της έρευνας. «Το ποσοστό των ανθρώπων που θεωρούν την παγκόσμια ασφάλεια ελλιπή (41%) είναι διπλάσιο από το ποσοστό που τη θεωρεί ικανοποιητική (20%).» Ενας στους δύο ερωτηθέντες πιστεύει ότι η επόμενη γενιά θα ζήσει σε έναν κόσμο λιγότερο ασφαλή, μια άποψη ιδιαίτερα διαδεδομένη στη Δυτική Ευρώπη (64%). Αντίθετα, σε χώρες που εξέρχονται από πολέμους και εμφύλιες συρράξεις, ο πληθυσμός πιστεύει ότι το μέλλον θα είναι καλύτερο από το παρελθόν.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του Αφγανιστάν, όπου, με μεγάλες δυσκολίες, διενεργήθηκε έρευνα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 2.000 ατόμων. Στο ερώτημα «νιώθετε πιο ασφαλής απ’ ό,τι πριν μια δεκαετία» η απάντηση ήταν σε μεγάλο ποσοστό θετική. Θυμίζουμε ότι πριν από δέκα χρόνια, την περίοδο που οι Σοβιετικοί είχαν αποχωρήσει αλλά οι Ταλιμπάν δεν είχαν ακόμη κυριαρχήσει, διεξαγόταν ένας φονικότατος εμφύλιος πόλεμος.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία που αφορούν τις αντιλήψεις για την οικονομία, που, για την πλειοψηφία των ερωτηθέντων συνοψίζονται στο «κάθε πέρυσι και καλύτερα». Το συμπέρασμα αυτό ισχύει ανεξαρτήτως αν πρόκειται για πλούσιες ή φτωχές χώρες. Σε όλες τις περιοχές που περιλαμβάνονται στην έρευνα (Ειρηνικός, Μέση Ανατολή, Νότια Αμερική, Βόρεια Αμερική, Αφρική, Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, Δυτική Ευρώπη) η αντίληψη είναι ότι η οικονομία βαδίζει προς το χειρότερο. Μόνη εξαίρεση είναι η Δυτική Ασία, όπου οι ερωτηθέντες σε τρεις σχετικά φτωχές χώρες (Ινδία, Πακιστάν, Αφγανιστάν) δήλωσαν ότι τα οικονομικά των χωρών τους πηγαίνουν καλύτερα απ’ ό,τι πριν δέκα χρόνια.
Η κατάσταση επιδεινώνεται
Σε ό,τι αφορά την προσωπική ευημερία, η αίσθηση ότι η κατάσταση επιδεινώνεται είναι εξαιρετικά σαφής στη Νότια Αμερική (60% απάντησαν ότι τα οικονομικά τους είναι χειρότερα απ’ ό,τι πριν δέκα χρόνια, και μόλις 18% ότι είναι καλύτερα) και στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (56% χειρότερα και 21% καλύτερα). Επίσης αρνητικά αλλά με πολύ μικρότερη διαφορά είναι τα συμπεράσματα στη Δυτική Ευρώπη, όπου οι ερωτηθέντες χαρακτηρίζουν την οικονομική τους κατάσταση χειρότερη σε ποσοστό 37% και καλύτερη σε ποσοστό 33%. Οι πιο ευχαριστημένοι είναι οι Νορβηγοί, οι Δανοί, οι Ισλανδοί, οι Λουξεμβούργιοι, οι Βρετανοί και οι Ολλανδοί. Αντίθετα, στους πιο δυσαρεστημένους περιλαμβάνονται οι Ελληνες (το 42% πιστεύει ότι τα προσωπικά και οικογενειακά οικονομικά είναι χειρότερα τώρα απ’ ό,τι πριν μία δεκαετία). Στη Δυτική Ευρώπη, οι μόνοι πιο δυσαρεστημένοι από τους Ελληνες είναι οι Γερμανοί και οι Ιταλοί, όπου το σχετικό ποσοστό είναι 47%.
Οι Ελληνες εμφανίζονται ως οι πλέον απαισιόδοξοι στη Δ. Ευρώπη σε ό,τι αφορά μια άλλη παράμετρο, την περιβαλλοντική ασφάλεια. Το 66% των συμπατριωτών μας νιώθει ανασφάλεια σε ό,τι αφορά την πορεία των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Μεγαλύτερη ανασφάλεια νιώθουν μόνο οι κάτοικοι της Ουκρανίας, (ποσοστό 77% δηλώνει ότι ζει με τον φόβο οικολογικής καταστροφής), μιας χώρας που εξακολουθεί να υφίσταται τις συνέπειες της καταστροφής του Τσερνομπίλ. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι ανησυχίες για το περιβάλλον είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες. Διπλάσιο ποσοστό ερωτηθέντων εμφανίζεται να ανησυχεί για το περιβάλλον (44%) απ’ ό,τι να μην ανησυχεί (20%).
Καθολική ανησυχία φανερώνουν και οι απαντήσεις στο ερώτημα «πώς αξιολογείτε την ασφάλειά σας στην τρίτη ηλικία ή στη συνταξιοδότηση». H αγωνία για τις συντάξεις είναι ιδιαίτερα σαφής σε χώρες με γηρασμένο πληθυσμό, όπως π.χ. στην Ιαπωνία, αλλά και στη Δ. Ευρώπη, όπου σχεδόν ένας στους δύο ανησυχεί για τη σύνταξη, ενώ μόλις το 21% δεν ανησυχεί. Ακόμη εντονότερη είναι η ανασφάλεια σε περιοχές που πρόσφατα πέρασαν μεγάλες οικονομικές κρίσεις, όπως η K. και A. Ευρώπη και η N. Αμερική. Στις περιοχές αυτές, μόλις ένας στους δέκα δεν ανησυχεί. Στην Αφρική, αντίθετα, σημαντικό ποσοστό δεν μπορούσε να απαντήσει, πιθανώς διότι πολλοί δεν προλαβαίνουν να γεράσουν.