Πολλοί Ιρακινοί διαμαρτύρονται μεν ότι οι ξένοι που διοικούν τη χώρα τους έχουν δώσει λίγα έως τώρα, αλλά σήμερα τουλάχιστον μπορούν να αρπάξουν, να φωνάξουν, να αυτομολήσουν και να ζήσουν στην πράξη μια λέξη που δεν είχε κανένα νόημα πριν: δημοκρατία.
Η λέξη δημοκρατία ήταν κυρίαρχη σε όλες τις φορτισμένες με πάθος ομιλίες της περασμένης Δευτέρας, όταν περίπου 250 σεΐχηδες, κληρικοί, υπερασπιστές των δικαιωμάτων της γυναίκας και Κούρδοι ηγέτες, επιλεγμένοι από τους ξένους για να εκπροσωπήσουν την ελίτ της Μοσούλης, συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν για τη χώρα που θα αναδυθεί στο Ιράκ μετά την αποχώρηση της αμερικανικής πολιτικής διοίκησης τον Ιούλιο. H σύνοδος στο δημαρχείο, ήταν μια από τις εκατοντάδες που πρόκειται να πραγματοποιηθούν μεταξύ των κατοχικών δυνάμεων και των Ιρακινών πολιτικών, με αντικείμενο τη μετάβαση προς την αυτοδιακυβέρνηση. Ολοι όσοι μίλησαν στην Κοινωνική Λέσχη της Μοσούλης συμφώνησαν ότι το Ιράκ πρέπει να είναι δημοκρατία. Και όπως συμβαίνει σε πολλές δημοκρατίες, οι πολίτες μπορούν να εκφράζουν διαφορετικές απόψεις για τη χώρα τους.
Οι Αμερικανοί, που παρακολουθούσαν τη συζήτηση, πανηγύριζαν για την ποικιλία απόψεων των συνομιλητών. Ορισμένοι Ιρακινοί, όμως, έδειχναν δυσαρεστημένοι για την έλλειψη κοινού οράματος. Οι δυνάμεις κατοχής έχουν δεσμευτεί για την πραγματοποίηση ανάλογων συναντήσεων σε κάθε μία από τις 18 πρωτεύουσες επαρχιών του Ιράκ. H πρώτη έγινε στη Βασόρα πριν από δύο εβδομάδες, η δεύτερη στη Μοσούλη. Εκεί, θυμίζουμε, σκοτώθηκαν οι γιοι του Σαντάμ Χουσεΐν, Ουντάι και Ουσάι. O αμερικανικός στρατός, ωστόσο, φαίνεται ότι έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη ορισμένων στην πόλη, κυρίως επειδή δαπάνησε μεγάλα ποσά για τα προγράμματα δημιουργίας θέσεων εργασίας.
Κατά τη διάρκεια της δίωρης συνόδου, το ακροατήριο άκουσε τις απόψεις μιας επιτροπής πέντε πολιτικών εκπροσώπων, περιλαμβανομένου ενός μέλους του Ιρακινού Κυβερνητικού Συμβουλίου, του οποίου ο θείος ηγείται μιας εκ των μεγαλύτερων τοπικών φυλών. Μίλησαν επίσης ο κυβερνήτης της Μοσούλης, πρώην ηγετικό στέλεχος του κόμματος Μπάαθ και ο αναπληρωτής του, Κούρδος οπαδός της αυτονομίας.
Θέλουν μεγάλο κράτος
Τα δύο μεγάλα κουρδικά κόμματα έχουν ενωθεί, όπως είναι γνωστό, προωθώντας το αίτημα δημιουργίας μεγάλου κράτους στο βόρειο Ιράκ, που θα υπάγεται στη Βαγδάτη στο πλαίσιο ενός ομοσπονδιακού συστήματος. Το Κυβερνητικό Συμβούλιο υποστηρίζει επίσης την καθιέρωση ομοσπονδιακού συστήματος, οι δύο πλευρές ωστόσο πρέπει να συμφωνήσουν για την οριστική του μορφή. Οι Κούρδοι, που ουσιαστικά ζουν ανεξάρτητοι μετά το 1991 και την επιβολή της αμερικανικής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, δεν ενθουσιάζονται με την ιδέα εγκατάλειψης της αυτονομίας τους. Παράλληλα, η προοπτική διαίρεσης του Ιράκ σε εθνικές ζώνες θορύβησε πολλούς Αραβες στη σύνοδο. Οι σφαγές των Κούρδων από διαδοχικές ιρακινές κυβερνήσεις ήταν ένα θέμα που όλοι προτίμησαν να μην θίξουν, οι μνήμες, όμως, από τα τραγικά γεγονότα φόρτισαν την ατμόσφαιρα. Οπως το έθεσε η Αμίνα Γκογιάνι στέλεχος κέντρου γυναικών στη Μοσούλη, «ο κόσμος φοβάται την αλλαγή. Δεν έχει δει τίποτε για 35 χρόνια».