Τριάντα ανθρώπινα έμβρυα δημιούργησαν Νοτιοκορεάτες επιστήμονες με τη μέθοδο της κλωνοποίησης, στοχεύοντας στη δημιουργία δεξαμενής βλαστοκυττάρων που θα χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία ανίατων, επί του παρόντος, νοσημάτων, όπως ο διαβήτης, η νόσος του Πάρκινσον ή του Αλτσχάιμερ. To επιστημονικό επίτευγμα που σύμφωνα με πολλούς σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας εποχής στην ιατρική, έφερε σε πέρας ο καθηγητής Γου Σουκ Χουάνγκ του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σεούλ και οι συνεργάτες του, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της πυρηνικής αντικατάστασης, με την οποία στο παρελθόν γεννήθηκε το πρώτο κλωνοποιημένο θηλαστικό, η Ντόλι.
Εθελόντριες
Ειδικότερα, οι Νοτιοκορεάτες επιστήμονες αφαίρεσαν το γενετικό υλικό από τους πυρήνες κυττάρων που προσέφεραν εθελόντριες και το τοποθέτησαν στον πυρήνα γεννητικού κυττάρου (ωαρίου) που είχαν λάβει από τις ίδιες γυναίκες. Τα έμβρυα που προέκυψαν από αυτή την αντικατάσταση αναπτύχθησαν τόσο, ώστε να γίνουν βλαστοκύστες, κυτταρικές δομές που περιέχουν μερικές δεκάδες βλαστοκύτταρα. Στο στάδιο αυτό τα βλαστοκύτταρα έχουν ικανότητα εξειδίκευσης και μπορούν να μεταβληθούν σε κύτταρα οποιουδήποτε ιστού του ανθρώπινου οργανισμού. Στόχος των Νοτιοκορεατών ερευνητών είναι η παραγωγή κυττάρων- ανταλλακτικών και γιατί όχι και ιστών που θα αντικαθιστούν όσα έχουν υποστεί βλάβες, όπως λόγου χάρη εξαιτίας του Αλτσχάϊμερ.
Ποιο όμως θα είναι το μεγάλο πλεονέκτημα κυττάρων που προκύπτει με τον τρόπο αυτό; Οπως εξηγεί ο καθηγητής Χουάνγκ, «τα κύτταρα αυτά μεταφέρουν στο πυρήνα τους το γενετικό υλικό μας. Αν, λοιπόν, τα βλαστοκύτταρα αυτά αναπτυχθούν μέχρις ότου εξειδικευθούν, γίνουν δηλαδή, αιμοσφαίρια, η μυϊκά κύτταρα, οι νευρώνες, θα είναι δυνατό να μεταμοσχευθούν χωρίς να πυροδοτείται η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος που συχνά καταλήγει στην απόρριψη του μοσχεύματος. H προσέγγιση που δοκιμάζουμε ανοίγει τις πύλες στη χρήση κυττάρων ή και οργάνων «κατά παραγγελία» για μεταμοσχεύσεις και την εξεύρεση νέων θεραπειών, προσέθεσε ο καθηγητής.
Λεπτομέρειες για την εργασία των Νοτιοκορεατών δημοσιεύονται στη διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού Science.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι και στο παρελθόν πολλοί είχαν ισχυρισθεί ότι είχαν δημιουργήσει με κλωνοποίηση ανθρώπινα έμβρυα για να ερευνήσουν τα βλαστοκύτταρα. Ωστόσο, καμιά ομάδα δεν είχε αναφέρει τη δημιουργία τόσο μεγάλου αριθμού κλώνων ούτε είχε επιτρέψει σε αυτά τα έμβρυα να αναπτυχθούν τόσο. Οπως επισημαίνει ο καθηγητής Χουάνγκ τα έμβρυα που δημιούργησε η ομάδα του είναι «οι πιο εξελιγμένοι ανθρώπινοι κλώνοι μέχρι σήμερα». Πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι η ερευνητική ομάδα ζήτησε και έλαβε την έγκριση της Επιτροπής Βιοηθικής, καθώς και την άδεια των γυναικών που δώρισαν κύτταρα και ωάρια για την πραγματοποίηση του πειράματος.
Οπως αναφέρεται στο Science, για την έρευνα χρησιμοποιήθηκαν 242 ωάρια από 16 γυναίκες. Σε κάθε περίπτωση το γενετικό υλικό μεταφέρθηκε από τον πυρήνα ενός μη γεννητικού (σωματικού) κυττάρου, σε ωάριο της ίδιας δότριας από το οποίο είχε αφαιρεθεί ο πυρήνας. Οπως διαπιστώθηκε μετά την πυρηνική αντικατάσταση, παράγοντες που προέρχονται από το κυτταρόπλασμα του ωαρίου «επαναπρογραμματίζουν» το νέο γενετικό υλικό του, που βρίσκεται στον πυρήνα, ενεργοποιώντας τα πιο ευέλικτα εμβρυϊκά γονίδια, ενώ απενεργοποιούνται τα γονίδια των ενηλίκων σωματικών κυττάρων.
Συνολικά, οι Νοτιοκορεάτες ερευνητές δημιούργησαν 30 έμβρυα, καθένα από τα οποία αποτελεί ακριβές αντίγραφο της μητέρας του.
Στο δεύτερο στάδιο του πειράματος, τα κλωνοποιημένα έμβρυα αναπτύχθηκαν μέχρις ότου δημιουργήσουν βλαστοκύστες, απ’ όπου μπορούν να ληφθούν τα βλαστοκύτταρα. Τα κύτταρα, τέλος, μετεμφυτεύθηκαν σε ποντίκια στο εργαστήριο για να αποδειχθεί ότι είναι δυνατή η διαφοροποίησή τους.
«Παρανοϊκή»
Οι επιστήμονες πάντως δεν σταματούν να επαναλαμβάνουν ότι στόχος τους είναι η μελέτη των βλαστοκυττάρων έτσι ώστε να διαπιστώσουν ποια θα μπορούσε να είναι η χρήση τους για τη θεραπεία νοσημάτων όπως η οστεοαρθρίτιδα, ο διαβήτης, η νόσος του Πάρκινσον, το Αλτσχάιμερ και άλλες ανίατες σήμερα ασθένειες. Αλλωστε, ο καθηγητής Χουάνγκ δηλώνει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια αναπαραγωγικής κλωνοποίησης είναι απλώς «παρανοϊκή» και δεν πρόκειται ποτέ να τελεσφορήσει. «Κατά τη διάρκεια των προσπαθειών κλωνοποίησης στα ζώα διαπιστώσαμε ότι οι δυσκολίες είναι τόσες και οι κίνδυνοι τα έμβρυα να εμφανίσουν συγγενείς ανωμαλίες στα ζωτικά τους όργανα τέτοιες, ώστε πλέον γνωρίζουμε ότι είναι αδύνατον να γεννηθούν κλώνοι ανθρώπων. H αναπαραγωγική κλωνοποίηση είναι ένα ανόητο παραμύθι».
Οπως αποδεικνύεται, όμως, από την πρωτοποριακή εργασία των Νοτιοκορεατών, η θεραπευτική κλωνοποίηση είναι πια μια πραγματικότητα, αν και Αμερικανοί ειδικοί διεθνούς εμβέλειας, όπως είναι λόγου χάρη, ο δρ. Ρούντολφ Γιάνιτς του Ινστιτούτου Γουάιτχεντ για την Βιοϊατρική Ερευνα, στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης τόνισε ότι χρειάζεται να περάσουν ακόμα πολλά χρόνια μέχρι να καταστεί δυνατή η θεραπευτική χρήση βλαστοκυττάρων.