BEPNH. Σε ένα ιστορικό δημοψήφισμα, το 56% των Ελβετών ψήφισαν την Κυριακή υπέρ του «ανοίγματος» της αγοράς τους στα 10 νέα κράτη της E.E. H απόφαση αυτή πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή το 2011. Υπενθυμίζεται ότι το 2000, το 67% των Ελβετών είχαν αποφανθεί υπέρ των διμερών συμφωνιών με τα 15 παλαιότερα κράτη-μέλη της E.E., οι οποίες αφορούσαν την ελεύθερη μετακίνηση προσώπων και τη διακίνηση αγαθών. Τότε, πολλοί είχαν υποθέσει ότι εκείνες οι συμφωνίες θα επεκτείνονταν αυτομάτως και στις νέες χώρες-μέλη της Ενωσης. H οικονομική κρίση, ωστόσο, η αύξηση της ανεργίας αλλά και το φάσμα του «Πολωνού υδραυλικού», που αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για την απόρριψη του Ευρωσυντάγματος στη Γαλλία, κατέστησαν τους Ελβετούς πιο επιφυλακτικούς έναντι των νεοφερμένων στην Ευρώπη. Τώρα, με το «ναι» η Ελβετία, που παρέμεινε ουδέτερη κατά τη διάρκεια δύο παγκοσμίων πολέμων, επαναφέρει τον διάλογο για το αν θα πρέπει κάποτε να βγει από την ευτυχή απομόνωσή της και να ενταχθεί στην E.E. «H Ελβετία είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη, της οποίας οι πολίτες είπαν «ναι» στη συνθήκη του Σένγκεν και στο άνοιγμα προς τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης», έγραφε χθες η ελβετική εφημερίδα Blick, προσθέτοντας ότι: «Ποιος λοιπόν μπορεί να είναι πιο Ευρωπαίος από τους Ελβετούς;»
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος προκάλεσε έκπληξη αλλά και ανακούφιση τόσο στην πολιτική ηγεσία της Ελβετίας όσο και στους οικονομικούς και βιομηχανικούς κύκλους, δεδομένου ότι μέχρι την τελευταία στιγμή το ποσοστό των αναποφάσιστων ανερχόταν στο 12%. Από τα παράδοξα του ελβετικού δημοψηφίσματος ήταν το ότι ο Κριστόφ Μπλόχερ, ηγέτης του εθνικιστικού δεξιού κόμματος UDC, ετάχθη υπέρ του ανοίγματος της Ελβετίας στις αγορές των 10 νέων μελών της E.E., σε αντίθεση με την πλειοψηφία του κόμματός του που προειδοποιούσε ότι το «ναι» στο δημοψήφισμα θα σημάνει ότι η χώρα θα κατακλυστεί από ορδές ξένων χαμηλού εργατικού κόστους. Με τη νίκη του «ναι» αποκλείεται η αντιπαράθεση της Ελβετίας με την Ενωση. H Ευρώπη των «25» είναι ο βασικός εμπορικός εταίρος της Ελβετίας – το 60% των ελβετικών εξαγωγών και το 80% των προϊόντων που εισάγει η Ελβετία έχουν προορισμό και προέλευση αντιστοίχως την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οπως επεσήμαιναν οικονομικοί αναλυτές, ενδεχόμενο «όχι» των Ελβετών θα προκαλούσε έντονη αντίδραση των Βρυξελλών, που θα ακύρωναν τις διμερείς συμφωνίες με την Ελβετία κατηγορώντας την ότι εφαρμόζει πολιτική διακρίσεων εις βάρος των νέων χωρών-μελών της.
Υποψήφια για την Ε.Ε.;
Στα τέλη Νοεμβρίου, η ελβετική κυβέρνηση θα επανεξετάσει το ζήτημα της πιθανής ένταξης της χώρας στην E.E. και να αποφανθεί αν θα επαναφέρει άμεσα το ζήτημα της υποψηφιότητάς της ή αν θα ζητήσει διάλογο, ο οποίος θα διαρκέσει τουλάχιστον μια δεκαετία. H υπουργός Εξωτερικών, Μισλίν Καλμί Ρέι, προειδοποίησε ωστόσο ότι ενδεχόμενη απόσυρση της υποψηφιότητας της Ελβετίας θα αποτελέσει μείζον σφάλμα της ελβετικής εξωτερικής πολιτικής.