Είναι κοινό μυστικό ότι ορισμένες γυναίκες, που παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια, χάνουν το ενδιαφέρον τους για το σεξ. Εχουν επανειλημμένως αναφέρει αυτήν την παρενέργεια στους γυναικολόγους τους από τότε που τα αντισυλληπτικά άρχισαν να χρησιμοποιούνται ευρέως, πριν από σαράντα χρόνια. «Σιγά σιγά ο φίλος μου κι εγώ αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε ότι δεν είχα ποτέ όρεξη. Ποτέ», δήλωσε η 27χρονη Κόντι από το Σαν Φρανσίσκο, η οποία ζήτησε να μη δημοσιοποιηθεί το επίθετό της για λόγους προστασίας του ιδιωτικού απορρήτου.
Ορισμένες έρευνες έχουν αποδείξει ότι το χάπι μπορεί να μειώσει τη συχνότητα των σεξουαλικών σκέψεων σε ορισμένες γυναίκες, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η σεξουαλική τους διέγερση και να μειώνεται η ύγρανση του κόλπου, καθιστώντας οδυνηρή τη σεξουαλική πράξη. Ωστόσο η πιθανότητα να συνδέονται τα αντισυλληπτικά με τη σεξουαλική διάθεση ενδέχεται να αιφνιδιάσει πολλές γυναίκες. Ελάχιστοι γιατροί προβαίνουν στη σχετική προειδοποίηση όταν συνταγογραφούν το χάπι, ενώ η συγκεκριμένη παρενέργεια δεν αναγράφεται στις συσκευασίες. Οι γιατροί απαντούν ότι δεν πρόκειται απαραίτητα για παράλειψη. Κατά τη γνώμη τους είναι δύσκολο να προχωράει κανείς σε σαφείς προειδοποιήσεις, επειδή τα αντισυλληπτικά επηρεάζουν τις γυναίκες με ποικίλους τρόπους. «Ορισμένες γυναίκες εμφανίζουν μειωμένη σεξουαλική όρεξη και άλλες αύξηση», αναφέρει ο δρ Πολ Στουμφ, ενδοκρινολόγος, ειδικευμένος στην αναπαραγωγική διαδικασία στο ισραηλινό ιατρικό κέντρο Newark Βeth.
Μακροχρόνιες συνέπειες
Τώρα μία αμφιλεγόμενη νέα μελέτη αφήνει να εννοηθεί πως το χάπι, όχι απλώς περιορίζει την επιθυμία, αλλά εξακολουθεί να την καταστέλλει ακόμη και πολλούς μήνες μετά τη διακοπή των αντισυλληπτικών, αυξάνοντας τα επίπεδα μιας συγκεκριμένης πρωτεΐνης. Σύμφωνα με τον δρα Αϊρβιν Γκολντστάιν, τα ευρήματα της μελέτης ίσως εξηγούν αυτό που επί μακρόν είχε παρατηρήσει ο ίδιος. «Οταν σταματούσαν το χάπι, περιμέναμε ότι η σεξουαλική τους λειτουργία θα αποκαθίστατο πλήρως. Κι όμως διαψευδόμασταν», ανέφερε ο Γκολντστάιν, ουρολόγος στη Βοστώνη.
Αλλοι ειδικοί αμφισβητούν την άποψη ότι μία και μοναδική πρωτεΐνη παίζει τόσο κεντρικό ρόλο στη σεξουαλική επιθυμία των γυναικών και αναρωτιούνται αν όντως το χάπι μπορεί να έχει τόσο μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, τονίζοντας ότι απαιτούνται περαιτέρω έρευνες. «Εχει δοθεί περιορισμένη προσοχή σε αυτό το πεδίο», υπογράμμισε ο δρ Ντέιβιντ Αρτσερ, ενδοκρινολόγος στην Ιατρική Σχολή της Ανατολικής Βιρτζίνια στο Νόρφολκ. Περίπου 11,6 εκατομμύρια γυναίκες στις ΗΠΑ, ανάμεσά τους το 19% στις ηλικίες 15 ώς 44 ετών, λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια, σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Κέντρου Στατιστικών Υγείας για το 2002. Συνολικά το 82% του γυναικείου πληθυσμού έχει πάρει το χάπι για κάποιο διάστημα.
Περιορισμένη ενημέρωση
Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν πως οι γιατροί δεν θα έπρεπε να συνταγογραφούν αντισυλληπτικά χάπια χωρίς να ενημερώνουν προηγουμένως τις γυναίκες ότι κινδυνεύουν να χάσουν τη σεξουαλική τους επιθυμία. «Πιστεύω ότι αποτελεί σοβαρή αμέλεια εκ μέρους των γιατρών και της φαρμακοβιομηχανίας», επισήμανε ο δρ Τζον Μπάνκροφτ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Kinsey στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, ο οποίος ζει κοντά στην Οξφόρδη της Αγγλίας. Η μελέτη του Μπάνκροφτ αποδεικνύει ότι τουλάχιστον μία στις τέσσερις γυναίκες, που χρησιμοποιεί αντισυλληπτικά, βιώνει επιπτώσεις στη σεξουαλική της διάθεση. Ο Αρτσερ πιστεύει, εξάλλου, ότι με βάση τα «ελάχιστα διαθέσιμα στοιχεία», το 5% των γυναικών εγκατέλειψαν το χάπι εξαιτίας της συγκεκριμένης παρενέργειας. Ενα ευρύτερο ποσοστό είναι πιθανό να έχει παρατηρήσει «μειωμένη λίμπιντο», αλλά συνεχίζει παρ’ όλα αυτά να λαμβάνει το χάπι. Ορισμένες φορές βοηθά να αλλάξει μάρκα αντισυλληπτικού μία γυναίκα, ανεφέρουν οι γιατροί.
Οι επιπτώσεις
Οι επιπτώσεις στη σεξουαλική λειτουργία μπορεί να απορρέουν από την επίδραση που έχει το χάπι στην τεστοστερόνη, η οποία πιστεύεται πως καθοδηγεί τη σεξουαλική επιθυμία των γυναικών. Τα αντισυλληπτικά μπλοκάρουν την παραγωγή τεστοστερόνης στις ωοθήκες και αυξάνουν την παραγωγή μιας πρωτεΐνης, η οποία αφομοιώνει το μεγαλύτερο μέρος της ελεύθερης τεστοστερόνης στο αίμα, καθιστώντας την ανενεργή. Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη είναι εκείνη, της οποίας τα επίπεδα ήταν αυξημένα σε γυναίκες που εγκατέλειψαν τα αντισυλληπτικά – σύμφωνα με τις μελέτες του Γκολντστάιν και των συναδέλφων του.
Οι ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία 124 γυναικών, που είχαν επισκεφθεί την κλινική του Γκολντστάιν, διαμαρτυρόμενες για σεξουαλική δυσλειτουργία. Ορισμένες εξ αυτών ελάμβαναν χάπι, άλλες το είχαν σταματήσει και κάποιες ουδέποτε το είχαν χρησιμοποιήσει. Εκείνες που ελάμβαναν το χάπι είχαν τετραπλάσια επίπεδα της σεξουαλικής ορμόνης σε σχέση με όσες δεν το είχαν χρησιμοποιήσει. Τα επίπεδα μειώθηκαν σε 26 γυναίκες, οι οποίες εγκατέλειψαν το χάπι, αλλά επί τέσσερις τουλάχιστον μήνες οι ποσότητες της ορμόνης ήταν διπλάσιες συγκριτικά με τις γυναίκες, που δεν είχαν λάβει το χάπι.
Τώρα ο Μπάνκροφτ σχεδιάζει να μετρήσει τα επίπεδα τεστοστερόνης πριν και μετά τη λήψη του χαπιού. Σε παλιότερες έρευνες τα επίπεδα της ορμόνης στο αίμα δεν αποδείχθηκε ότι σχετίζονται άμεσα με τη σεξουαλική διάθεση. Οι έρευνες δείχνουν ότι άλλη ουσία, η προγεστερόνη, που βρίσκεται στο αντισυλληπτικά, ίσως να ευθύνεται για τη μεταβολή της λίμπιντο.