Θανατώνονται για τη γούνα τους, τα γεννητικά όργανα και το λίπος τους. Δύο εβδομάδες σχεδόν απομένουν μέχρι την επίσημη έναρξη της νέας κυνηγετικής περιόδου για τις φώκιες του Καναδά και η παγκόσμια κινητοποίηση κατά της «άγριας παράδοσης», που εκτυλίσσεται κάθε άνοιξη στους πάγους του κόλπου του Αγίου Λαυρεντίου, έχει ξεκινήσει. Ζητώντας από την κυβέρνηση της χώρας «να δώσει μια ευκαιρία στις φώκιες», επισκέφθηκαν την περασμένη εβδομάδα τις ανατολικές ακτές του Καναδά ο σερ Πολ Μακάρτνεϊ μαζί με τη σύζυγό του Χέδερ Μιλς, στο πλαίσιο της εκστρατείας ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης, της οποίας ηγείται η περιβαλλοντική οργάνωση ΗSUS.
Εναλλακτικές λύσεις
«Το τελευταίο πράγμα που θέλουμε είναι να δώσουμε στους Καναδούς την εντύπωση ότι τους λέμε τι πρέπει να κάνουν. Απλώς, τους ζητούμε να εξετάσουν μια εναλλακτική λύση για το κυνήγι -για το δικό τους καλό αλλά και για το καλό της φώκιας και ολόκληρου του κόσμου», δήλωσε ο πρώην Μπιτλ σε συνέντευξη που παραχώρησε μετά την πρόσφατη επίσκεψή του στα καταφύγια των θαλάσσιων θηλαστικών. Παρά την παγκόσμια κατακραυγή και τις οικονομικές επιπτώσεις του εμπάργκο που αρκετές χώρες εφαρμόζουν στα καναδικά αλιευτικά προϊόντα, περίπου 975.000 νεαρές φώκιες θανατώθηκαν «για εμπορικούς σκοπούς» την τελευταία τριετία με τη συγκατάθεση της κυβέρνησης. Υπολογίζεται ότι σε ποσοστό 97% τα ζώα ήταν μόλις 3 μηνών, ενώ μεταξύ αυτών τα περισσότερα δεν είχαν συμπληρώσει τον 1ο μήνα ζωής.
Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί ακριβώς πόσες φώκιες θα επιτραπεί να θανατωθούν κατά τη φετινή κυνηγετική περίοδο, εκτιμάται ότι θα είναι αντίστοιχος του περυσινού, δηλαδή 350.000 ζώα περίπου. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καταγγέλλουν τον άγριο τρόπο με τον οποίο διεξάγεται το κυνήγι -οι θηρευτές πυροβολούν με καραμπίνα ή συντρίβουν με ειδικά ρόπαλα το κεφάλι των ζώων και συνήθως τα γδέρνουν επιτόπου- ενώ επισημαίνουν σε όλους τους τόνους πως ουσιαστικά φονεύεται το 1/3 όσων γεννιούνται κάθε χρόνο. Σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε ανεξάρτητη επιστημονική αρχή το 2001, στο 42% των περιπτώσεων που μελετήθηκαν η γούνα είχε αφαιρεθεί, ενώ το ζώο ήταν ακόμη ζωντανό.
Κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, το συστηματικό κυνήγι της φώκιας του Βορειοδυτικού Ατλαντικού είχε ως αποτέλεσμα την εξόντωση των 2/3 του πληθυσμού τους. Το 1972 οι ΗΠΑ θα προβούν στην απαγόρευση της εισαγωγής κάθε προϊόντος προερχόμενου από φώκιες, για να ακολουθήσει λίγα χρόνια αργότερα και η Ευρωπαϊκή Ενωση, με την απαγόρευση της εισαγωγής δερμάτων από μωρά φώκιας. Η ζήτηση θα περιοριστεί σημαντικά, κατά συνέπεια και το κυνήγι. Ο πληθυσμός αρχίζει να επανακάμπτει σιγά-σιγά, γεγονός που θα συνεχιστεί μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’90, οπότε η καναδική κυβέρνηση αποφασίζει να επαναφέρει το κυνήγι φώκιας στην Ανατολική Ακτή, στοχεύοντας σε νέες αγορές, και κυρίως στη ρωσική.
Στοπ στο κυνήγι
Το βασικό επιχείρημα των καναδικών αρχών είναι πως ο αυξανόμενος πληθυσμός της φώκιας ευθύνεται για τη μείωση των αποθεμάτων μπακαλιάρου στην περιοχή, συνεπώς «πρέπει να τεθεί υπό έλεγχο». Η επιστημονική κοινότητα απαντά ότι τη μοναδική ευθύνη για το φαινόμενο φέρει ο άνθρωπος και η υπεραλίευση που πλήττει όχι μόνο τον Βορειοδυτικό Ατλαντικό αλλά όλες τις θάλασσες του πλανήτη. Οσο για την άποψη που θέλει την «παράδοση» του κυνηγιού φώκιας να αποτελεί μέσο ενίσχυσης της τοπικής οικονομίας, στερείται επίσης θεμελιωδών επιχειρημάτων. Γιατί η συγκεκριμένη δραστηριότητα αποφέρει στους ψαράδες της Ανατολικής Ακτής μόλις το 1/20 του συνολικού εισοδήματός τους, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων τους προέρχεται από την αλιεία. Ειδικά στην επαρχία Νιουφάουντλαντ, όπου ζουν 9 στους 10 κυνηγούς φώκιας, τα προερχόμενα από το κυνήγι έσοδα αντιστοιχούν περίπου στο 1% της τοπικής οικονομίας.
«Το βέβαιο είναι πως υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις», επισημαίνει ο σερ Πολ Μακάρτνεϊ. «Θα μπορούσε κατ’ αρχάς να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα οικονομικής αποζημίωσης των ανθρώπων που θα πληγούν από την απαγόρευση του κυνηγιού. Και τη θέση του στην τοπική οικονομία να πάρει ο οικοτουρισμός. Οταν το 1972 ο Καναδάς απαγόρευσε τη φαλαινοθηρία για εμπορικούς σκοπούς, η παρατήρηση φαλαινών άρχισε να κερδίζει όλο και περισσότερους φίλους. Ετσι και ο κόλπος του Αγίου Λαυρεντίου θα μπορούσε να αποτελέσει πόλο έλξης για τους φυσιολάτρες που επιθυμούν να δουν τις φώκιες από κοντά…».