ΒΙΛΝΙΟΥΣ. Αφορμή για ανταλλαγή φραστικών πυρών μεταξύ του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Ντικ Τσένι, και διαφόρων Ρώσων αξιωματούχων αποτέλεσε χθες η συνάντηση που πραγματοποίησαν στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας Βίλνιους ηγέτες των χωρών της Βαλτικής, της Μαύρης Θάλασσας και της Ανατολικής Ευρώπης, με τη συμμετοχή του υπεύθυνου Εξωτερικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Χαβιέ Σολάνα.
Σε μια στιγμή που οι σχέσεις των δύο χωρών είναι εξαιρετικά τεταμένες καθώς η Ρωσία εναντιώνεται στις θέσεις των ΗΠΑ για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και ανακτά την επιρροή της παγκοσμίως μέσω των ενεργειακών της πόρων, ο κ. Τσένι χρησιμοποίησε το βήμα της εν λόγω συνάντησης για να κατηγορήσει απερίφραστα τη Ρωσία ότι «καταπιέζει τους πολίτες της» και ότι χρησιμοποιεί τους ενεργειακούς της πόρους ως εργαλείο «εκβιασμού». Αν και η ομιλία του ήταν ως επί το πλείστον αφιερωμένη σε εγκώμια προς τις άλλοτε κομμουνιστικές χώρες που εφαρμόζουν πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος επετέθη στη στάση της Μόσχας στις σχέσεις της με τις γειτονικές της χώρες, τονίζοντας ότι «δεν εξυπηρετείται κανένα θεμιτό συμφέρον όταν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ανάγονται σε εργαλεία υποταγής και εκβιασμού, είτε μέσω χειραγώγησης της προσφοράς είτε μέσω προσπαθειών για μονοπώληση της μεταφοράς της ενέργειας». Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, που μετά το Βίλνιους θα μεταβεί στην Κροατία κα στο Καζακστάν, δεν έχασε την ευκαιρία να καταφερθεί και κατά της κυβέρνησης της Λευκορωσίας, ζητώντας την απελευθέρωση του αρχηγού της αντιπολίτευσης, Αλεξάντρ Μιλίνκεβιτς, που κρατείται εξαιτίας της συμμετοχής του σε διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης.
Οπως ήταν φυσικό, τα σχόλια του κ. Τσένι προκάλεσαν την οργισμένη αντίδραση Ρώσων αξιωματούχων όπως του κομμουνιστή Βαλεντίν Κουπτσόφ, αντιπροέδρου της Δούμα, που τόνισε ότι «δεν θα διδάξει η Αμερική τη δημοκρατία στη Ρωσία» και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι «έχουν ανακηρύξει σχεδόν όσες χώρες συνορεύουν με τη Ρωσία σε ζώνη στρατηγικών τους συμφερόντων». Πιο συγκρατημένος ήταν ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Δούμα, Λεοντίντ Σλούτσκι, που χαρακτήρισε τις δηλώσεις Τσένι «ιδιαίτερα απεχθείς και καθόλου επαγγελματικές», ενώ ο υπερεθνικιστής, Βλαντιμίρ Ζιρινόφσκι, μίλησε για «ψευδείς κατηγορίες» που επιχειρούν να υπονομεύσουν το κύρος της Ρωσίας εν όψει της συνόδου της G8 στην Αγία Πετρούπολη. Εξάλλου, εν αναμονή της επίσκεψης του κ. Τσένι ο υπουργός Ενέργειας του Καζακστάν έσπευσε να εκφράσει το ενδιαφέρον της πλούσιας σε κοιτάσματα πετρελαίου χώρας του για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη που θα παρακάμπτει τη Ρωσία περνώντας «από το Καζακστάν στο Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία, την Τουρκία και την Ευρώπη». Παράλληλα, ο Κροάτης πρόεδρος, Στίπε Μέσιτς, ετοιμάζεται να υποδεχθεί τον υψηλό προσκεκλημένο του εκφράζοντας τη διαφωνία του στο αίτημα της Ουάσιγκτον να εξαιρεθούν οι Αμερικανοί στρατιώτες από τις διώξεις για εγκλήματα πολέμου.