ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Ο Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ έγινε χθες ο πρώτος πρόεδρος του ιρανικού θεοκρατικού κράτους που επικοινωνεί απευθείας με τον Λευκό Οίκο μετά την ισλαμική επανάσταση του 1979. Τη στιγμή που οι διαβουλεύσεις μεταξύ των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γερμανίας αναφορικά με το προωθούμενο από Βρετανία και Γαλλία ψήφισμα για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης συνεχίζονταν, ο πρόεδρος του Ιράν αιφνιδίασε στέλνοντας εγγράφως τις προτάσεις του για την ειρηνική επίλυση της κρίσης στον Αμερικανό ομόλογό του, Τζορτζ Μπους. Μολονότι μέχρι αργά χθες το βράδυ το περιεχόμενο της επιστολής δεν είχε δοθεί στη δημοσιότητα, και ενώ οι Αμερικανοί απέφευγαν να επιβεβαιώσουν την παραλαβή της από τον κ. Μπους, ο επικεφαλής του διαπραγματευτικού επιτελείου για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν Αλί Λαριτζανί υποστήριξε ότι η πρωτοβουλία του κ. Αχμεντινετζάντ μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για τη διπλωματική διευθέτηση της κρίσης. Ο τελευταίος, ωστόσο, κατέστησε σαφές ότι η εν λόγω ιστορική επιστολή προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ δεν σηματοδοτεί υπαναχώρηση του Ιράν.
«Ο κ. Αχμεντινετζάντ προτείνει νέες λύσεις για τη διευθέτηση των μακροχρόνιων προβλημάτων στις σχέσεις μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ», δήλωσε σχετικά με την επιστολή ο εκ των εκπροσώπων Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν, Γκολάμ Χοσεΐν Ελχάμ. Ο ίδιος διευκρίνισε ότι η επιστολή επιδόθηκε χθες το πρωί από τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Μανουσχέρ Μοτακί στον πρέσβη της Ελβετίας στην Τεχεράνη. Υπενθυμίζεται ότι κατόπιν της διακοπής των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης το 1979 τα αμερικανικά συμφέροντα στο Ιράν εκπροσωπούνται από την ελβετική πρεσβεία. Ο κ. Μοτακί, πάντως, αρνήθηκε να αποκαλύψει τις προτάσεις του Ιρανού προέδρου και κατέστησε σαφές ότι το περιεχόμενο της επιστολής Αχμεντινετζάντ δεν θα δημοσιοποιηθεί άμεσα «διότι δεν πρόκειται για ανοικτή επιστολή». Πηγές προσκείμενες στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτήριζαν «ανειλικρινή» την προσπάθεια του κ. Αχμεντινετζάντ να ανοίξει δίαυλο απευθείας επικοινωνίας με την Ουάσιγκτον. Αμερικανοί αξιωματούχοι, μάλιστα, υποστήριζαν ότι στόχος της επιστολής είναι να καμφθεί η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης Μπους για την επιβολή κυρώσεων εις βάρος του Ιράν. «Δεδομένου ότι αυτήν τη στιγμή το ζήτημα του Ιράν αποτελεί αντικείμενο συζήτησης στα Ηνωμένα Εθνη, οφείλει κανείς να εξετάσει αν στόχος της επιστολής Αχμεντινετζάντ είναι να επηρεάσει το αποτέλεσμα της συζήτησης στο Συμβούλιο Ασφαλείας», σχολίασε ο αρχηγός της Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ, Τζον Νεγκροπόντε.
Στο μεταξύ και ενώ άκαρπη απεδείχθη και η χθεσινή ημίωρη συνάντηση των αντιπροσώπων των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γερμανίας, Ευρωπαίος διπλωμάτης υποστήριζε ότι η Δύση επιμένει για την περίληψη τουλάχιστον μιας παραγράφου από το Αρθρο Επτά του καταστατικού του ΟΗΕ, προκειμένου το ψήφισμα να εμπεριέχει το στοιχείο της νομικής δέσμευσης. «Θα προτείνουμε σε Ρώσους και Κινέζους την περίληψη της παραγράφου 40 βάσει της οποίας «το Συμβούλιο Ασφαλείας μπορεί να απευθύνει έκκληση προς τις ενδιαφερόμενες πλευρές να συμμορφωθούν με τα προσωρινά αυτά μέτρα που κρίνει αναγκαία προκειμένου να αποφευχθεί επιδείνωση της κατάστασης». Οι υπουργοί Εξωτερικών των πέντε μονίμων μελών και της Γερμανίας αναμένονταν να συζητήσουν εκ νέου την υπόθεση κατά τη διάρκεια προγραμματισμένου για τις πρώτες πρωινές ώρες (Ελλάδος) δείπνου στη Νέα Υόρκη.
Το ιρανικό Κοινοβούλιο, τέλος, απείλησε προχθές ότι θα αποχωρήσει από τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Οπλων εφόσον συνεχιστούν οι αμερικανικές πιέσεις.