Οι υπάλληλοι της CIA κάθονταν στους υπολογιστές τους, την περασμένη Παρασκευή, όταν έλαβαν ένα μήνυμα που τους συμβούλευε να ανοίξουν το εσωτερικό κανάλι της υπηρεσίας. Στις οθόνες εμφανίστηκε ο διευθυντής, Πόρτερ Γκος, καθώς ανακοίνωνε αιφνιδίως την παραίτησή του. Σ’ ένα από τα γραφεία -τουλάχιστον- εκδηλώθηκαν σιωπηλοί πανηγυρισμοί. Η εποχή Γκος δεν ήταν από τις πλέον ευχάριστες.
Ο Γκος εκτοπίστηκε από έναν πρόεδρο που αντιπαθεί τις απολύσεις, κι αυτό σημαίνει ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά. Ο Γκος και οι συνεργάτες του βρίσκονταν στα μαχαίρια με το προσωπικό και με στελέχη της νέας γραφειοκρατικής διεύθυνσης, DNI, που επιβλέπει τη CIA και άλλες 14 μυστικές υπηρεσίες. Ενας από τους κορυφαίους συνεργάτες του Γκος φέρεται να ενεπλάκη σε υπόθεση δωροδοκίας· ένας άλλος προσπαθούσε αγωνιωδώς να προσληφθεί αλλού. Αντιμέτωπος με αυτό το παρασκήνιο, ο νέος προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Τζος Μπόλτεν, αποφάσισε ότι ήλθε ο καιρός για «εκτελεστική δράση», ευφημισμός που η CIA χρησιμοποιεί για καθαιρέσεις.
Η χλιαρή αποδοχή της παραίτησης από τον πρόεδρο Μπους άφηνε να εννοηθεί ότι επιτέλους είχε αρχίσει να αμφιβάλει για την ικανότητα του πρώην γερουσιαστή να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις. «Η θητεία Γκος ήταν μεταβατική», είπε.
Λανθασμένες κινήσεις
Ο τσάρος των μυστικών υπηρεσιών, Τζον Νεγκροπόντε, μίλησε επίσης για «μετάβαση και μεταρρύθμιση». Ηταν ένας διακριτικός τρόπος για να περιγράψει το περασμένο έτος της αναδιοργάνωσης, που σύμφωνα με βετεράνους της υπηρεσίας έμοιαζε μάλλον με έτος διάλυσης. Ο Γκος είχε συγκρουστεί με τον Νεγκροπόντε στην προσπάθειά του να εμποδίσει αυτό που εξέλαβε ως προσπάθεια της DNI να αποσπάσει αναλυτές από το Κέντρο Αντιτρομοκρατίας στη CIA για να τους μεταφέρει στο αντίστοιχο δικό της κέντρο. Εκείνο που ίσως τον έβλαψε περισσότερο ήταν η κριτική της Συμβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικής Αντικατασκοπείας. Καθώς στα μέλη της περιλαμβάνονται πολλά κορυφαία στελέχη επιχειρήσεων, η επιτροπή θα μπορούσε να είναι αμερόληπτη και έχει ακουστεί ότι η γνώμη της για τον Γκος υπήρξε σαρωτική.
Ο Γκος έκανε κακή αρχή, διότι θεωρήθηκε ότι βρισκόταν σε πολιτική αποστολή. Οι αξιωματούχοι της CIA θεωρούν εαυτούς επαγγελματίες. Γνωρίζουν ότι τα αφεντικά τους δεν είναι στρατιώτες, αλλά όπως πολλοί αξιωματικοί του στρατού, επιζητούν τον σεβασμό. Παρότι ο Γκος υπήρξε πράκτορας της CIA, κατέφθασε από το Κάπιτολ Χιλ με μια φάλαγγα συντηρητικών βοηθών -σύντομα απέκτησαν το παρατσούκλι «Γκόσλινγκς»- που θεώρησε την υπηρεσία φιλελεύθερη, φιλική προς τις διαρροές. Αυτή η εικόνα είναι μάλλον ανοησία -πολλοί υπάλληλοι που απολύθηκαν από τους Γκόσλινγκς ήταν πρώην αξιωματικοί του στρατού, ενώ οι περισσότεροι βετεράνοι χειροκρότησαν τις προσπάθειες του Γκος να σταματήσει τις διαρροές στον Τύπο. Οι επιθέσεις Γκος, ωστόσο, αφάνισαν μια γενιά κορυφαίων μάνατζερ της CIA. Δυστυχώς, ο Λευκός Οίκος επικρότησε.
Νέα ευκαιρία για τον Μπους
Από τα τέλη του 2003, π.χ. η υπηρεσία προειδοποιούσε για τις αποτυχίες της στρατηγικής στο Ιράκ. Το 2004, οι αλλεπάλληλες προειδοποιητικές αναφορές του αρχηγού της CIA στη Βαγδάτη λένε ότι εξόργισαν αξιωματούχους του Λευκού Οίκου, οι οποίοι τον κατήγγειλαν για ηττοπάθεια. Με τη λήξη της θητείας του, τιμωρήθηκε με δυσμενή μετάθεση. Η έξοδος του Γκος δίνει στον πρόεδρο Μπους μια νέα ευκαιρία. Η αναδιοργάνωση των μυστικών υπηρεσιών πρέπει να ολοκληρωθεί. Ο Νεγκροπόντε πρέπει να σταματήσει τον γραφειοκρατικό χορό και η κυβέρνηση να σεβαστεί τους αξιωματικούς. Η CIA υπό τον Γκος έπιασε πάτο. Τα νέα ίσως είναι καλά: Η μόνη οδός, τώρα, οδηγεί προς τα πάνω.