Μερικά χρόνια νωρίτερα, οι αστροφυσικοί υπέθεταν ότι ο Τιτάνας, δορυφόρος του Κρόνου, ήταν πλημμυρισμένος από ωκεανούς, όχι νερού, αλλά αιθανίου, ενός υδρογονάνθρακα που μπορεί να πάρει υγρή μορφή στην επιφάνεια του πλανήτη, όπου η θερμοκρασία είναι -143 βαθμοί Κελσίου. Ομως, εικόνες που έστειλε το διαστημόπλοιο Κασίνι της ΝΑΣΑ φανερώνουν την ακριβώς αντίθετη εικόνα: οι περιοχές γύρω από τον ισημερινό του πλανήτη είναι κατάξερες και κατακλύζονται από απέραντες «θάλασσες» άμμου, όπως στη Σαχάρα. Το γεγονός αυτό είναι αξιοσημείωτο, διότι στον Τιτάνα σχεδόν σίγουρα δεν υπάρχει άμμος, όπως αυτή της Σαχάρας.
Στις εικόνες που δημοσιεύονται στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Science, φαίνονται παράλληλες γραμμές από αμμόλοφους που εκτείνονται από Ανατολή προς Δύση. Οι σειρές των αμμόλοφων απέχουν περίπου ένα και μισό χιλιόμετρο μεταξύ τους, έχουν μήκος σχεδόν 1.500 χιλιόμετρα και οι λόφοι έχουν ύψος σχεδόν 100 μέτρα.
Δύο ερωτήματα
Η παρουσία των αμμόλοφων εγείρει δύο ερωτήματα: από τι αποτελείται η άμμος και τι προκαλεί τους ανέμους που τους δημιούργησε. Επειδή ο Τιτάνας απέχει πάρα πολύ από τον ήλιο, οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι η ατμόσφαιρά του είναι ακίνητη, διότι δεν υπάρχει αρκετή ενέργεια από τον ήλιο για να προκαλέσει τους ανέμους. Τώρα όμως, υποθέτουν ότι οι βαρυτικές δυνάμεις που ασκούνται στον Τιτάνα κατά τη διάρκεια της ελλειπτικής τροχιάς του γύρω από τον Κρόνο είναι αρκετά ισχυρές ώστε να προκαλούν ανέμους που φυσούν με ταχύτητα 1,6 χιλιομέτρων την ώρα και ριπές αρκετά ισχυρότερες. Καθώς ο Τιτάνας έχει μικρότερη βαρύτητα από τη Γη και η ατμόσφαιρά του είναι πυκνότερη ακόμη και οι ασθενείς αυτοί άνεμοι είναι ικανοί να μεταφέρουν την άμμο.
Από τι αποτελείται
Οσον αφορά την ίδια την άμμο, οι κόκκοι της πιθανότατα αποτελούνται από κομμάτια πάγου ή οργανικές -και όχι πυριτιούχες όπως στη Γη- ενώσεις. Παρά τις πολύ διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν στον Τιτάνα, οι παράλληλες γραμμές από αμμόλοφους που υπάρχουν στον δορυφόρο είναι ουσιαστικά ίδιες με αυτές που απαντώνται στην έρημο της Σαχάρας. «Κατά κάποιο τρόπο», ομολογεί ο Ραλφ Λόρεντς του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, «το τοπίο είναι παρόμοιο με αυτό της Γης».