ΠΑΡΙΣΙ. Από την αρχή του έτους στο «δαχτυλίδι της φωτιάς», που περιλαμβάνει το σύνολο σχεδόν του Ειρηνικού Ωκεανού, καταγράφονται δεκάδες σεισμοί. Πρόσφατα είχαμε και μία ηφαιστειακή έκρηξη. Πρέπει να ανησυχούμε; Οι ειδικοί είναι καθησυχαστικοί και πιθανολογούν ότι αυτά τα ξεσπάσματα της φυσικής μανίας αποτελούν απλώς μία σύμπτωση, χωρίς σημασία. Από τις 3 Ιανουαρίου, όταν καταγράφηκε πανίσχυρη σεισμική δόνηση στην υποθαλάσσια περιοχή μεταξύ των νησιών Φίτζι και Τόνγκα έως τις 23 Μαΐου, όταν ο Εγκέλαδος επισκέφθηκε την Καμτσάκα στη ρωσική Απω Ανατολή, οι σεισμογράφοι «χτυπήσαν κόκκινο» 33 φορές, όσοι ήταν οι σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο των έξι βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.
Το ηφαίστειο Μεράπι
Τελευταίο γεωλογικό συμβάν στην αλυσίδα της ανησυχίας είναι το ξαφνικό ξύπνημα του ηφαιστείου Μεράπι, στην Ιάβα της Ινδονησίας. Είκοσι εννιά σεισμοί είχαν επίκεντρο στο τόξο που ξεκινά στην Καμτσάκα και φτάνει στη Νέα Ζηλανδία. Εξι είχαν μέγεθος μεγαλύτερο των 7 Ρίχτερ και ο ισχυρότερος έφτασε τα εντυπωσιακά 7,9 Ρίχτερ.
Αραγε, αυτά προμηνύουν τον «μεγάλο σεισμό» που επί δεκαετίες οι ειδικοί φοβούνται ότι θα ισοπεδώσει το Λος Αντζελες ή το Τόκιο, το Οκλαντ ή άλλες ευάλωτες πόλεις στις ακτές του Ειρηνικού; Οι σεισμολόγοι εμφανίζονται καθησυχαστικοί. Οπως αναφέρουν, τέτοιες «ομάδες» σεισμών πυροδοτούνται ως «ντόμινο».
Η ενέργεια που απελευθερώνεται με κάθε σεισμική δόνηση προστίθεται στο επόμενο -στη σειρά- αδύναμο σημείο του ρήγματος. Αρκεί ελάχιστη πίεση στο συγκεκριμένο σημείο για να διαρραγεί εκεί το ρήγμα. «Τα διάφορα συστήματα ρηγμάτων συμπεριφέρονται ακριβώς κατά τον ίδιο τρόπο» εξηγεί ο Πολ Ταπονιέ του Ινστιτούτου Γεωφυσικών Μελετών στο Παρίσι. «Είναι σαν να ξεκουμπώνει κάποιος το πουκάμισό του. Αν ξεκουμπώσεις το ένα κουμπί αυξάνεται η πίεση στα άλλα. Χρειάζεται να ασκήσεις ελάχιστη πίεση και το ένα πετιέται έξω μετά το άλλο».
Τα τελευταία χρόνια η παγκόσμια κοινότητα βίωσε δύο σαφή παραδείγματα του φαινομένου του ντόμινο. Το πρώτο αφορά στους δύο σεισμούς που συγκλόνισαν τη βορειοδυτική Τουρκία, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 1999 και προκάλεσαν τον θάνατο 20.000 ανθρώπων. Δεύτερο και πιο πρόσφατο παράδειγμα, ο τρομερός σεισμός με επίκεντρο δυτικά της Σουμάτρα στις 26 Δεκεμβρίου του 2004. Το τσουνάμι που προκάλεσε σκότωσε 200.000 ανθρώπους στον Ινδικό. H ισχυρότατη σεισμική δόνηση ακολουθήθηκε από μία άλλη την 28η Μαρτίου, μεγέθους 8,7 Ρίχτερ με επίκεντρο 160 χλμ. νοτιότερα. Αυτός ο σεισμός προκάλεσε 900 θανάτους.
Κάθε χρόνια στην ίδια περιοχή πραγματοποιούνται 19,4 σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο των 7 Ρίχτερ. Το 2005 σημειώθηκαν μόνο 11 τέτοιοι σεισμοί. H φετινή αύξησή τους, λοιπόν, δεν πρέπει να εκπλήσσει ή να φοβίζει.