Να ανακόψει την πορεία του Ταγίπ Ερντογάν προς την προεδρία της τουρκικής Δημοκρατίας με «συνταγματικό πραξικόπημα» φαίνεται να επιχειρεί ο απερχόμενος σε λίγους μήνες νυν πρόεδρος Αχμέτ Νετσντέτ Σεζέρ, συνταγματολόγος και διακηρυγμένος υπέρμαχος του κεμαλικού κληροδοτήματος και της εκκοσμίκευσης. Μια ημέρα μετά την απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες να αναστείλει οκτώ από τα 35 κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ο κ. Σεζέρ, έθεσε, σύμφωνα με την «Μιλιέτ», θέμα πρόωρων εκλογών. Επικαλούμενος τις «συνθήκες στο εσωτερικό της χώρας», δηλαδή την αυξανόμενη πολιτική ένταση, κρίνει ότι είναι αναγκαία η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. «Είναι πολύ σημαντικό για την ηρεμία στην Τουρκία», είπε ο Τούρκος πρόεδρος, του οποίου η θητεία λήγει τον ερχόμενο Μάιο.
Το υψηλότατο 10%
Το αξιοσημείωτο είναι ότι η δήλωση που τού αποδίδει η «Μιλιέτ» έγινε υπό μορφήν διαπίστωσης σε συνομιλία του κ. Σεζέρ με τον ηγέτη του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ). Ακόμη πιο ενδιαφέρουσα δε είναι η αναφορά του στο υψηλότατο όριο εισόδου (10%) στην τουρκική Εθνοσυνέλευση. «Πρέπει να μειωθεί στο 7% ή 8%, ώστε να εκφράζεται πιο αντιπροσωπευτικά η λαϊκή βούληση», απεφάνθη ο πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας. Με τον τρόπο αυτό ανταποκρίθηκε και στις εκκλήσεις των πολιτικών κομμάτων που τον τελευταίο καιρό ζητούν επιτακτικά εκλογές και νέο όριο εισόδου στην Εθνοσυνέλευση.
Λόγω του «εξωφρενικού» ορίου του 10% στις γενικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2002, έμειναν εκτός Κοινοβουλίου σχεδόν όλα τα κόμματα. Τότε, το ισλαμικό Κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης (ΑΚΡ) είχε με ποσοστό 34% αποσπάσει σχεδόν τα δύο τρίτα του συνόλου των 550 εδρών της Εθνοσυνέλευσης, καθώς το 10% υπερέβη μόνο το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Ντενίζ Μπαϊκάλ. Τώρα, ζητώντας τη θέσπιση νέου ορίου μαζί με τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, ο κ. Σεζέρ μοιάζει σαν να «μαχαιρώνει στην καρδιά» τις προεδρικές φιλοδοξίες του Τούρκου πρωθυπουργού, ο οποίος επαφίεται στην ισχυρή του πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση για να εκλεγεί πρόεδρος – προεδρική εκλογή στην Τουρκία είναι έμμεση. Ο συνταγματολόγος κ. Σεζέρ απευθυνόμενος στον πρώην γκρίζο λύκο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, προέταξε την επιτακτική ανάγκη ηρεμίας στην Τουρκία, χωρίς να αναφερθεί σε θέματα εθνικής ασφαλείας. Εν τούτοις ορισμένοι αναλυτές μπήκαν στον πειρασμό να σκεφτούν ότι εάν στο εγγύς μέλλον η κοινωνική ένταση – όπως αυτή εκδηλώθηκε από κεμαλιστές στην κηδεία του Μπουλέντ Ετσεβίτ για παράδειγμα – αγγίζει σημεία κορύφωσης, τότε ίσως συντρέξει λόγος προκήρυξης εκλογών πριν από την εκπνοή της πενταετίας.
«Η παρούσα Εθνοσυνέλευση θα συνέλθει για την εκλογή προέδρου στην ώρα της, και θα προκηρύξει τις εκλογές στην ώρα τους. Το παρόν Κοινοβούλιο θα πάρει όλες αυτές τις αποφάσεις», απάντησε σιβυλλικά ο κ. Ερντογάν. Η βεβαιότητά του εντυπωσίασε και παρατηρητές που δεν αποκλείουν εκλογή του στην προεδρία, παρά την απεχθή στους στρατιωτικούς μαντίλα της συζύγου του Εμινέ, και προβλέπουν ότι η επόμενη κυβέρνηση θα είναι πιθανώς πολυκομματική με συμμετοχή του ισλαμικού κόμματος.
«Συμπαράταξη»
Οι ίδιοι, παρά την αντιπαράθεση του κεμαλικού κατεστημένου με τους ισλαμιστές, διακρίνουν «συμπαράταξη» τοπικού χαρακτήρα στην ισλαμική διείσδυση στη νοτιοανατολική Τουρκία με οργανώσεις κοινής ωφελείας, που εκτονώνουν τον κουρδικό εθνικισμό. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι στρατηγοί δεν θα επιχειρήσουν να τιθασσεύσουν το πολιτικό Ισλάμ εάν και όποτε το κρίνουν αναγκαίο. Ενδεικτική είναι και η «οργίλη» αντίδραση του αρχηγού των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγού Γιασάρ Μπουγιούκανιτ και του προέδρου Σεζέρ την περασμένη Πέμπτη, επειδή ο πρωθυπουργός δεν τους είχε ενημερώσει για την περιβόητη συμβιβαστική πρόταση για πρόσβαση των Κυπρίων σε ένα τουρκικό λιμάνι και ένα αεροδρόμιο, πριν από το συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων. Στο πλαίσιο της φημολογίας περί πιθανού πραξικοπήματος, εγράφη στον Τύπο ότι απόστρατοι αξιωματικοί με επιστολή προς το Γενικό Επιτελείο, ζητούν την παρέμβασή του στη διαδικασία για την εκλογή προέδρου. «Σύγκρουση κορυφής πριν από τη σύνοδο κορυφής της Ε. Ε.;», αναρωτήθηκαν ορισμένοι.