Η αυλαία του 2006 άνοιξε με τη σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας για το φυσικό αέριο και κλείνει με μια κρίση-καρμπόν, αυτή τη φορά μεταξύ Ρωσίας και Λευκορωσίας. Κοινός παρονομαστής: Η προσπάθεια της Μόσχας να ελέγξει τους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου προς τη Δυτική Ευρώπη και οι φόβοι των Ευρωπαίων να μείνουν στα κρύα του λουτρού, μέσα στο καταχείμωνο.
Σε πείσμα των διαδεδομένων στερεοτύπων για ενεργειακό εκβιασμό των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών από τον μεγάλο γείτονα, η Ρωσία έχει πολλά δίκια με το μέρος της. Δεν είναι δυνατόν να υπεραμύνεται κανείς της ελεύθερης αγοράς και της παγκοσμιοποίησης, και να απαιτεί από τον Βλαντιμίρ Πούτιν να διατηρεί τιμές κόστους, που ίσχυαν στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των ομόσπονδων δημοκρατιών της… Σοβιετικής Ενωσης! Εύλογα, ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης εξέφρασε την «κατανόηση» της Αγκελα Μέρκελ στη ρωσική θέση.
Σε κάθε περίπτωση, το 2006 ανέδειξε τις οικουμενικές διαστάσεις του ενεργειακού προβλήματος. Για την Ευρώπη, τα διλήμματα διαγράφονται σκληρά: Εξάρτηση από το πετρέλαιο της πάντα εύφλεκτης Μέσης Ανατολής – που σημαίνει και πολιτική εξάρτηση από τις ΗΠΑ- ή στήριξη στο φυσικό αέριο της Ρωσίας του Πούτιν ή επιστροφή στην πυρηνική ενέργεια. Για τον Τρίτο Κόσμο, ο ενεργειακός πλούτος αποτελεί ταυτόχρονα ευλογία και κατάρα, όπως έδειξε η προχθεσινή τραγωδία στη Νιγηρία, όπου για πολλοστή φορά εκατοντάδες φτωχοί άνθρωποι, που πήγαν να στραγγίξουν λίγα μπιντόνια μαύρου χρυσού από αγωγό πετρελαίου, βρήκαν τον θάνατο.
Οπως επισημαίνει, όμως, ο Τόμας Φρίντμαν, η οξύτητα των ενεργειακών προβλημάτων, σε συνδυασμό με την αλλαγή του παγκοσμίου κλίματος, ενισχύει τις προσπάθειες αναζήτησης ενός «τέταρτου δρόμου» στις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Μια ακτίνα αισιοδοξίας στο κατά τα λοιπά γκρίζο φόντο της χρονιάς που εκπνέει.