ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ. Συνάντηση επρόκειτο να έχουν χθες το βράδυ εκπρόσωποι των Αλβανών του Κοσόβου με αντιπροσωπεία Σέρβων ηγετών, για να συζητήσουν για το μέλλον της επαρχίας. Στις πρώτες απευθείας συνομιλίες των τελευταίων μηνών, οι προσδοκίες παρέμεναν περιορισμένες, καθώς και οι δύο πλευρές έχουν εκδηλώσει εκ προοιμίου την εμμονή στις θέσεις τους.
Τις συνομιλίες θα επιβλέπουν τρεις διπλωμάτες, ένας από την Ε.Ε., τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Στις 10 Δεκεμβρίου, οι διπλωματικοί υπάλληλοι θα πρέπει να αναφέρουν στον ΟΗΕ την πρόοδο των επαφών. «Και οι δύο πλευρές έχουν ευθύνες. Οι εκπρόσωποι Βελιγραδίου και Πρίστινας πρέπει να επιδείξουν εποικοδομητικό πνεύμα», είπε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Μίλιμπαντ.
Απρόβλεπτες συνέπειες
Η Σερβία είχε προειδοποιήσει νωρίτερα τον ΟΗΕ για «απρόβλεπτες συνέπειες», που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την ευρύτερη περιοχή, εάν το Κόσοβο ανακηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία του και τα κράτη της Δύσης το αναγνωρίσουν. Ο Σέρβος πρόεδρος Μπόρις Τάντιτς απηύθυνε έκκληση στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, ώστε αυτή «να μη δημιουργήσει επικίνδυνο νομικό προηγούμενο». Νωρίτερα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, είχε ζητήσει από τα δυτικά κράτη της Ομάδας Επαφής να πάψουν να λένε ότι η ανεξαρτησία του Κοσόβου είναι αναπόφευκτη, καθώς τέτοιες δηλώσεις «δεν προσφέρουν κίνητρα σοβαρής συζήτησης στους Αλβανούς». Ενας από τους Ευρωπαίους διπλωμάτες που συμμετείχαν στις χθεσινές συναντήσεις ανέφερε ότι αν και οι πιθανότητες επίτευξης συμφωνίας βρίσκονταν κάτω από το 10%, οι συνομιλίες έχουν αξία καθώς θα μπορούσαν να προετοιμάσουν το έδαφος για έναν σχετικά ανώδυνο χωρισμό.
Ο πρόεδρος Τάντιτς είπε ότι οι ηγέτες των Αλβανών του Κοσόβου απειλούν να ανακηρύξουν την ανεξαρτησία της επαρχίας στις 11 Δεκεμβρίου, εάν ναυαγήσουν οι συνομιλίες. «Μετά τη μονομερή ανακήρυξη ανεξαρτησίας και την αναγνώριση του νέου κράτους, η παγκόσμια έννομη τάξη θα έχει διασαλευθεί για πάντα, με αποσχιστικά κινήματα σε όλο τον κόσμο να εκμεταλλεύονται το προηγούμενο», είπε ο Σέρβος πρόεδρος.
Ο πρόεδρος Τάντιτς επανέλαβε ότι η ανεξαρτησία του Κοσόβου είναι απαράδεκτη για το Βελιγράδι, ενώ η Σερβία είναι έτοιμη να προσφέρει ευρεία αυτονομία στην επαρχία. Τη στάση αυτή χαρακτηρίζει μη ρεαλιστική η Δύση, καθώς απορρίπτεται διαρρήδην από τα 2 εκατομμύρια Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.
Ερωτώμενος τι εννοούσε ο πρόεδρος Τάντιτς με την έκφραση «απρόβλεπτες συνέπειες», ο Σέρβος υπουργός Εξωτερικών, Βουκ Γιέρεμιτς, είπε: «Αυτό που δεν μπορούμε να αποκλείσουμε είναι τη σοβαρή αστάθεια που δεν θα ελεγχθεί με ευκολία». Αμερικανός αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι ο καιρός της αμφιβολίας και του δισταγμού παρήλθε πια. «Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Θα είναι δύσκολο. Το καλύτερο σενάριο περιλαμβάνει μερικές πολύ δύσκολες καταστάσεις στο Βορρά, αλλά μία ολιγωρία στη λήψη αποφάσεων θα έχει ακόμη χειρότερα αποτελέσματα», είπε το στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Ευρωπαίος αξιωματούχος της Ομάδας Επαφής τόνισε τη σημασία της κοινής στάσης από Ε.Ε. και ΗΠΑ. Ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Ντέιβιντ Μίλιμπαντ, είπε νωρίτερα στους δημοσιογράφους ότι το σχέδιο του πρώην προέδρου της Φινλανδίας, Μάρτι Αχτισάαρι, που προβλέπει την ανεξαρτησία του Κοσόβου υπό την εποπτεία της Ε.Ε, παραμένει η βάση για την επίτευξη λύσης. Θέματα όπως τα δικαιώματα των μειονοτήτων και η διοικητική αποκέντρωση, παραμένουν ανοικτά, σύμφωνα με τον Βρετανό ΥΠΕΞ.