Το Προσωπο: Αμπντους Σαλαμ

2' 3" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Αμπντούς Σαλάμ (1926 – 1993) ήταν ο πρώτος Πακιστανός και γενικότερα ο πρώτος μουσουλμάνος που τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ. Αυτό έγινε το 1979, όταν ο Σαλάμ μοιράστηκε το Νομπέλ Φυσικής με τους Σέλντον Γκλάσοου και Στίβεν Βάινμπεργκ. Οι τρεις ερευνητές πλησίασαν κατά ένα βήμα το όραμα του Αϊνστάιν για την ενοποίηση των φυσικών αλληλεπιδράσεων, με τις πρωτοποριακές εργασίες τους που ενοποίησαν θεωρητικά τον ηλεκτρομαγνητισμό με τις ασθενείς πυρηνικές δυνάμεις. Η θεωρία τους επιβεβαιώθηκε θριαμβευτικά από το πείραμα, στο ερευνητικό κέντρο CERN, με την ανακάλυψη των σωματιδίων που είχαν προβλέψει οι τρεις θεωρητικοί.

Ο Σαλάμ θεωρούσε τον εαυτό του ταπεινό μαθητή του Αϊνστάιν, βαθύτατα επηρεασμένος όχι μόνο από την επιστημονική σκέψη αλλά και από το παράδειγμα ζωής του δασκάλου του. Σε μια έξοχη ομιλία του, το Μάιο του 1979, σε εκδήλωση της UNESCO για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου επιστήμονα, ο Σαλάμ υπενθύμισε το σκληρότατο αγώνα που χρειάστηκε να δώσει ο νεαρός Αϊνστάιν για να μη συντριβεί από το συντηρητικό, επιστημονικό και κοινωνικό κατεστημένο της εποχής του: Καθηγητές που ήθελαν να τον εξοστρακίσουν από τα ιδρύματά τους λόγω της ανεξαρτησίας του πνεύματός του. Κλειστές πόρτες στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης και απόρριψη του διδακτορικού του από το πανεπιστήμιο της ίδιας πόλης. Δύσκολα φοιτητικά χρόνια, όπου χρειάστηκε να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα για εξευτελιστική αμοιβή και να διορθώνει ηλεκτρικές συσκευές για να επιβιώσει. Ικεσίες του πατέρα του σε γνωστούς ακαδημαϊκούς να δώσουν μια ευκαιρία στο ταλέντο του, έστω και χωρίς αμοιβή.

Τελικά, το πανεπιστημιακό κατεστημένο καταδέχθηκε να του δώσει διδακτορικό μόνο αφότου είχε δημοσιεύσει, το 1905, annus mirabilis του Αϊνστάιν, τις τρεις εκπληκτικές εργασίες με τις οποίες θα θεμελίωνε την ειδική θεωρία της σχετικότητας, θα ερμήνευε την κίνηση Μπράουν και θα κέρδιζε αργότερα το Νομπέλ για τη συμβολή του στην Κβαντική Φυσική με την ερμηνεία του φωτοηλεκτρικού φαινομένου. Αλλά ο Σαλάμ έθεσε, με αφορμή την περιπετειώδη διαδρομή του δασκάλου του, τρία ερωτήματα που παραμένουν εξαιρετικά επίκαιρα: Πόσοι Αϊνστάιν έχουν χαθεί επειδή τα εκπαιδευτικά συστήματα ενθαρρύνουν την ομοιομορφία έναντι του κριτικού πνεύματος; Πώς θα άκουγε η σύγχρονη, ανταγωνιστική κοινωνία, που μετράει τα πάντα στη ζυγαριά κόστους – κέρδους, τη διακήρυξη του Αϊνστάιν: «Η επιστημονική μου δουλειά δεν παρακινήθηκε από οτιδήποτε άλλο εκτός από την ακατανίκητη λαχτάρα μου για την κατανόηση των μυστικών της Φύσης»; Και πόσοι Αϊνστάιν χάνονται κάθε μέρα σε κάποια χωριά του Τρίτου Κόσμου, καθώς δεν έχουν την τύχη να αποκτήσουν, όπως ο Σαλάμ, χάρη σε κάποιες εξαιρετικές συγκυρίες, πρόσβαση προς τα φημισμένα ερευνητικά ιδρύματα της Δύσης;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή