Του Ζοζε Μανουελ Ντουραο Μπαροζο – Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η σύνοδος της ομάδας του G20 στο Λονδίνο θα είναι μια κρίσιμη στιγμή για να παραχθούν αποτελέσματα που θα βοηθήσουν να βάλουμε τέρμα στην τρέχουσα χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση και να αποσοβήσουμε τυχόν ανάλογες κρίσεις στο μέλλον. Είμαι πεπεισμένος ότι θα τα καταφέρουμε. Η παρούσα κρίση είναι η πρώτη μεγάλη κρίση της εποχής της παγκοσμιοποίησης. Ορισμένοι θεωρούν υπεύθυνη την παγκοσμιοποίηση για την κρίση. Υποστηρίζουν, δε, την αποπαγκοσμιοποίηση ως λύση για έξοδο από την κρίση. Ο ισχυρισμός ακούγεται αληθοφανής, αλλά είναι εσφαλμένος.
Η έξοδος από την κρίση δεν βρίσκεται στην αποπαγκοσμιοποίηση. Ο προστατευτισμός και ο οικονομικός εθνικισμός είναι ύπουλοι φίλοι που οξύνουν τη φτώχεια και τις συγκρούσεις, όπως είδαμε στη δεκαετία του 1930. Η έξοδος από την κρίση βρίσκεται στην αναδιαμόρφωση της παγκοσμιοποίησης. Πρέπει να θεσπίσουμε ένα σύνολο παγκόσμιων κανόνων, που θα μας επιτρέψουν να δαμάσουμε την παγκοσμιοποίηση. Μόνον εάν συνεργαστούμε πέρα και πάνω από σύνορα θα μπορέσουμε να θέσουμε το δυναμικό των αγορών στην υπηρεσία των πολιτών και να αντιμετωπίσουμε παγκόσμιες προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή ασφάλεια και η καταπολέμηση της φτώχειας. Οι κανόνες πρέπει να βασίζονται σε αξίες και ηθικές αρχές. Πρέπει να συνδυάζουν ελευθερία, υπευθυνότητα και αλληλεγγύη. Πρέπει να δημιουργούν τέτοιες συνθήκες ώστε οι αγορές να αμείβουν τη σκληρή δουλειά και την πρωτοβουλία, και όχι την κερδοσκοπία.
Η Ε. Ε. συμφώνησε να δώσει το παρών στο Λονδίνο με ένα κοινό μήνυμα. Λάβαμε κοινές αποφάσεις. Διαμορφώσαμε μια τεράστια δέσμη κινήτρων για την οικονομία. Οι προσπάθειες των κρατών – μελών και της ίδιας της Ε. Ε. ανέρχονται από κοινού σε περισσότερα από 400 δισεκατομμύρια ευρώ. Ενεργήσαμε συντονισμένα για να σταθεροποιήσουμε τις τράπεζές μας. Βοηθήσαμε κράτη – μέλη που είχαν ανάγκη, όπως η Λεττονία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία. Διαμορφώσαμε ένα πλήρες σχέδιο για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας των χρηματοπιστωτικών αγορών. Προτείναμε μέτρα για τη βελτίωση της διασυνοριακής εποπτείας σημαντικών χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, στα οποία περιλαμβάνεται και η σύσταση ενός νέου φορέα που θα παρακολουθεί τη συνολική συσσώρευση κινδύνων στο σύστημα και θα λαμβάνει τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα.
Τις επόμενες εβδομάδες, θα ακολουθήσουν προτάσεις για τα αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου, τα κεφάλαια ιδιωτικών συμμετοχών και τις αμοιβές των διευθυντικών στελεχών. Επιπλέον, οι ηγέτες της Ε. Ε. συμφώνησαν ήδη να υποστηρίξουν την ουσιαστική αύξηση των πόρων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που προορίζονται για την αντιμετώπιση της κρίσης. Η Ευρώπη θα συμβάλει με 75 δισεκατομμύρια ευρώ. Αποφασίστηκε επίσης ο διπλασιασμός στα 50 δισ. ευρώ του ανώτατου ορίου της συνδρομής που παρέχεται ενδοκοινοτικά για τη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών σε χώρες που δεν ανήκουν στη Ζώνη του Ευρώ. Θα συνεργαστούμε με τους διεθνείς εταίρους μας.
Τέσσερα βασικά θέματα
Θα εργαστούμε σκληρά για να επιτευχθεί συμφωνία και στα τέσσερα βασικά ζητήματα.
Πρώτον, για μια μεγάλη, συντονισμένη και διατηρήσιμη δέσμη οικονομικών κινήτρων, που θα περιορίσει τις συνέπειες της κρίσης πάνω στους πολίτες μας και θα δώσει νέα πνοή στην πραγματική οικονομία. Δεύτερον, για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οχι προς όφελος των τραπεζών, αλλά προς όφελος των επιχειρηματιών και των εργαζομένων στην πραγματική οικονομία που χρειάζονται πιστώσεις.
Τρίτον, για να σταλεί ένα ισχυρό μήνυμα που θα καταδικάζει όλες τις μορφές προστατευτισμού και θα τάσσεται υπέρ του ανοίγματος του εμπορίου με τη συνέχιση των συνομιλιών στο πλαίσιο του Γύρου της Ντόχα.
Και τέταρτον, αλλά εξίσου σημαντικό, για τη δημιουργία ενός δικαιότερου κόσμου. Για να ενισχυθούν οι δεσμεύσεις μας έναντι των αναπτυσσόμενων χωρών και να καταστεί το ΔΝΤ πιο αντιπροσωπευτικό.
Ηδη υπάρχει πολύ σημαντική σύγκλιση ιδεών σε παγκόσμιο επίπεδο και κυρίως με τις ΗΠΑ. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι σε μεγάλο βαθμό αυτή η συναίνεση προέκυψε στη βάση ιδεών της ίδιας της Ευρώπης και με γνώμονα το ευρωπαϊκό οικονομικό μοντέλο. Το πρόγραμμα για την ανάκαμψη της οικονομίας των ΗΠΑ, για παράδειγμα, δίνει έμφαση στα μέτρα για τη βελτίωση του συστήματος ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και την προστασία των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, καθώς και σε πιο μακροπρόθεσμες επενδύσεις, ιδίως σε υποδομές. Τέτοια μέτρα έχουν ήδη ληφθεί στις περισσότερες χώρες της Ε. Ε. Σε περιόδους οικονομικής δυσπραγίας, τα μέτρα αυτά εξασφαλίζουν αυτομάτως τη διατήρηση της ζήτησης στην οικονομία και τη διαφύλαξη των θέσεων εργασίας. Λόγω αυτών των «αυτόματων σταθεροποιητών» που έχουμε στην Ε. Ε., οποιαδήποτε σύγκριση δαπανών μεταξύ ΗΠΑ και Ε. Ε. είναι εντελώς παραπλανητική.
Υπάρχει μεγάλος βαθμός συναίνεσης εν αναμονή της συνόδου του G20. Η πρόκληση είναι να τη μετατρέψουμε σε συγκεκριμένα μέτρα ώστε να διορθωθεί η κατάσταση. Η Ευρώπη στέκεται στο ύψος των περιστάσεων. Είμαστε πεπεισμένοι πως και οι εταίροι μας θα πράξουν το ίδιο. Θέλω να γνωρίζουν οι πολίτες μας ότι οι ανησυχίες τους θα βρίσκονται στο επίκεντρο των συζητήσεων και των αποφάσεών μας. Γνωρίζω καλά ότι πολλοί φοβούνται για την εργασία τους, για τα στεγαστικά δάνεια ή για τις αποταμιεύσεις τους. Πρώτο μου μέλημα σε αυτό το στάδιο είναι όντως να προσέξουμε ώστε όλα όσα κάνουμε να βοηθήσουν την απασχόληση. Για να ανταποκριθούμε στις δικαιολογημένες προσδοκίες των πολιτών μας, οφείλουμε αυτή την Πέμπτη στο Λονδίνο να μετατρέψουμε τις καλές προθέσεις σε κοινή δράση.