Η αρχική ιδέα είχε βασιστεί στην απλή πολιτική ισχύος. Μια οικονομική κρίση οδήγησε τις ισχυρότερες δημοκρατίες του κόσμου να συγκαλέσουν σύνοδο, με στόχο να καθορίσουν την πορεία της διεθνούς κοινότητας όπως εκείνες έκριναν καλύτερα. Τα αποτελέσματα ήταν αρκετά ικανοποιητικά ώστε να αποφασίσουν να επαναλάβουν τη συνάντηση ένα χρόνο αργότερα. Αυτήν τη φορά περισσότερα κράτη συμμετείχαν και αρκετά ακόμα χτύπησαν την πόρτα. Κάποια στιγμή, λοιπόν, καθιερώθηκαν οι λεγόμενες «βοηθητικές ομάδες» και έτσι την περασμένη Πέμπτη κατέληξαν σε μια σύνοδο που έφερε την ονομασία «G8+5+1+5».
Η 35η επέτειος της Ομάδας των Οκτώ εξελίχθηκε σε γεγονός τόσο μεγάλης σημασίας ώστε να προσελκύσει στην Λ’ Ακουιλα της Ιταλίας τους ηγέτες περισσότερων από σαράντα χωρών. Πλέον, οι οκτώ μεγάλες δυνάμεις δεν μπορούν να λάβουν από κοινού αποφάσεις δίχως την ανάμειξη μιας πληθώρας ασθενέστερων οικονομικά κρατών. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, έφτασε στο σημείο να προεδρεύσει της συνδιάσκεψης 17 χωρών, την οποία αποκάλεσε Συμπόσιο των Κυρίαρχων Οικονομιών, διότι η λήψη αποφάσεων για την κλιματική αλλαγή δεν ήταν δυνατή δίχως τη συμμετοχή, τουλάχιστον, της Ινδίας και της Κίνας.
Ποια, λοιπόν, η αξία της Ομάδας των Οκτώ όταν δεν μπορεί να λάβει καίριες αποφάσεις χωρίς την αρωγή άλλων κρατών; Υπάρχει σοβαρός λόγος για να συνωστίζονται ετησίως σε κάποια πόλη πολιτικοί αρχηγοί, διπλωμάτες, οικονομολόγοι και δημοσιογράφοι; Μήπως μια συνδιάσκεψη μέσω βίντεο θα ήταν προτιμότερη;
Κλειστή λέσχη
«Κοιτάξτε πόση προσπάθεια καταβάλλεται για τη διοργάνωση, το οικονομικό κόστος και πόσο διοξείδιο εκπέμπεται για χάρη της», επεσήμανε ο Νοτιοαφρικανός πρόεδρος της Παγκόσμιας Εκκλησης για τη Δράση Ενάντια στη Φτώχεια, Κούμι Ναϊντού. Ο τελευταίος έδειξε με το δάκτυλο τα δεκάδες παρατεταγμένα ειδικά τροχόσπιτα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, τα οποία είναι φυσικά εξοπλισμένα με κλιματιστικά και ασύρματα μόντεμ. «Η Ομάδα των Οκτώ δεν είναι παρά μια κλειστή λέσχη για κοκτέιλ», υποστήριξε ο ίδιος. «Προσωπικά πιστεύω ότι πρόκειται περί αναχρονισμού, ο οποίος μάλιστα υπονομεύει άλλες συλλογικές πρωτοβουλίες», κατέληξε ο κ.Ναϊντού.
Τα ερωτήματα αυτά, βέβαια, αναδύονται κάθε χρόνο, αλλά φέτος περισσότερο από ποτέ, καθώς η οικονομική και πολιτική ισχύς αλλάζει χέρια. Η Ομάδα των Είκοσι, για παράδειγμα, στην οποία συμμετέχουν μεταξύ άλλων χώρες όπως η Αργεντινή, η Τουρκία και η Ινδονησία, εμφανίζεται τους τελευταίους μήνες ως σημαντικότερος παράγοντας στη διευθέτηση των μεγάλων ζητημάτων του διεθνούς στερεώματος.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, συγκάλεσε σε σύσκεψη τους ηγέτες της Ομάδας των Είκοσι τον περασμένο Δεκέμβριο στην Ουάσιγκτον με αφορμή την παγκόσμια οικονομική κρίση. Ο νυν πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, συμμετείχε στη συνεδρίαση της ίδιας ομάδας στο Λονδίνο τον Απρίλιο και πρόσφατα τάχθηκε υπέρ μιας νέας συνάντησης των ηγετών του, αυτή τη φορά στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας τον Σεπτέμβριο. Ο κ. Ομπάμα έδειξε να αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τα τεκταινόμενα στην πρώτη σύνοδο της Ομάδας των Οκτώ που συμμετείχε.
Ανεπίκαιρη
Ο πρώην σύμβουλος του Μπιλ Κλίντον, Ρόμπερτ Φόβερ, συμφωνεί ότι η Ομάδα των Οκτώ μοιάζει μάλλον ανεπίκαιρη και ότι ο ρόλος της πρέπει να επαναπροσδιοριστεί. Παρατηρεί, όμως, ότι η εν λόγω ομάδα εξακολουθεί να εμπλέκεται στην αντιμετώπιση σημαντικών γεωπολιτικών ζητημάτων και «όσοι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται στην αίθουσα τόσο πιο πολύπλοκη καθίσταται η λήψη αποφάσεων».
«Φανταστείτε να πρέπει να διευθετηθεί ένα ζήτημα, όπως αυτό της συναλλαγματικής ισοτιμίας και να βρίσκονται σε μια αίθουσα περισσότεροι από είκοσι άνθρωποι», λέει ο κ.Φόβερ. «Η παρουσία περισσότερων από δέκα ηγετών σε μια σύνοδο για τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων μειώνει τις πιθανότητες ουσιαστικών αποτελεσμάτων», κατέληξε ο ίδιος.
