Ο Γκρεγκ Μόρτενσον δεν είναι γιατρός, όπως υποδηλώνει η προσφώνησή του από τον σωματοφύλακά του. Οι υπηρεσίες, όμως, που πρόσφερε σε αρκετές περιπτώσεις στους κατοίκους του ορεινού Πακιστάν, χάρη στις γνώσεις που διαθέτει ως νοσοκόμος, τού χάρισαν τον τίτλο του γιατρού στα μάτια των αγράμματων αυτών ανθρώπων.
Ο «δρ Γκρεγκ» θεωρείται ήρωας από τους ντόπιους σε μια περιοχή όπου κάθε άλλος Αμερικανός ισούται περίπου με τον Σατανά. Η ιστορία του ξετυλίγεται από τον ίδιο και τον δημοσιογράφο Ντέιβιντ Ολιβερ Ρέλιν στο βιβλίο του «Three Cups of Tea», (Τρία Φλιτζάνια Τσάι) το οποίο κυκλοφόρησε το 2006 και εκτινάχθηκε αμέσως στις πρώτες θέσεις των μπεστ σέλερ των New York Τimes.
«Εδώ πίνουμε τρία φλιτζάνια τσάι προτού κλείσουμε μια συμφωνία. Στο πρώτο είσαι ξένος, στο δεύτερο γίνεσαι φίλος, και στο τρίτο γίνεσαι μέλος της οικογένειάς μας, και για την οικογένειά μας μπορούμε να κάνουμε τα πάντα, ακόμη και να θυσιάσουμε τη ζωή μας». Τα λόγια, γραμμένα στο οπισθόφυλλο του βιβλίου ανήκουν στον Χατζί Αλί, τον αρχηγό του χωριού Κόρφε, χαμένου στα βουνά Καρακοράμ, στο βόρειο Πακιστάν, ο οποίος έμελλε να αλλάξει για πάντα τη ζωή του Γκρεγκ Μόρτενσον.
Οικογένεια προσφοράς
Γεννημένος το 1957 στην Τανζανία, ο Μόρτενσον βίωσε από πολύ μικρός την έννοια της προσφοράς στους συνανθρώπους του. Ο πατέρας του ήταν ιδρυτής νοσοκομείου σε μια από τις φτωχές περιοχές της αφρικανικής χώρας, και η μητέρα του ίδρυσε ένα από τα πρώτα σχολεία. Υπηρέτησε ως νοσοκόμος στον αμερικανικό στρατό από το 1977 έως το 1979, και το 1983 πήρε το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Ντακότας.
Το 1993, προκειμένου να τιμήσει τη μνήμη της αδελφής του που χάθηκε στα 21 της χρόνια από επιληπτική κρίση, ο Μόρτενσον, έμπειρος ορειβάτης, αποφάσισε να κατακτήσει την κορυφή του Κ2 στο Πακιστάν, του δεύτερου υψηλότερου βουνού στον κόσμο μετά το Εβερεστ.
Η προσπάθεια ήταν αποτυχημένη και ο ίδιος κατέληξε άρρωστος στο απομακρυσμένο χωριό Κόρφε, όπου δέχθηκε για εβδομάδες τις περιποιήσεις των κατοίκων. Συνδέθηκε φιλικά με τον Χατζί Αλί, στον οποίο υποσχέθηκε να κτίσει ένα σχολείο για τα παιδιά του χωριού, όταν διαπίστωσε τις άθλιες συνθήκες στις οποίες ζούσαν.
Μετά από έναν πραγματικό μαραθώνιο για τη συγκέντρωση χρημάτων, και με τη βοήθεια του Ζαν Χόρνι ενός εκκεντρικού εκατομμυριούχου, πρωτοπόρου των microchips, o Μόρτενσον επέστρεψε στην περιοχή και έκτισε το πρώτο του σχολείο, τηρώντας την υπόσχεσή του παρά τις απίστευτες δυσκολίες που αντιμετώπισε.
«Εχθρός η άγνοια»
Μέσα στα επόμενα χρόνια αφιέρωσε τη ζωή του στο σκοπό αυτό, ακολουθώντας πάντα το πιστεύω του ότι η άγνοια είναι ο πραγματικός εχθρός, μια άποψη που μέχρι σήμερα προσπαθεί να περάσει σε όλους όσοι εμπλέκονται στον πόλεμο του Αφγανιστάν. Βασικός στόχος του Μόρτενσον ήταν και είναι η εκπαίδευση των κοριτσιών στις χώρες αυτές, μια αποστολή που τον έχει φέρει πολλές φορές αντιμέτωπο με το καθεστώς των Ταλιμπάν, των οποίων υπήρξε και όμηρος για οκτώ ημέρες, το 1996.
Εκλεισαν 78 σχολεία
Στη διάρκεια του τελευταίου χρόνου οι Ταλιμπάν έχουν καταφέρει να κλείσουν 78 από τα 228 σχολεία στο Αφγανιστάν, αντικαθιστώντας τα θρησκευτικά σχολεία, τα μαντράς, όπως είναι γνωστά. Οπως τονίζει ο ίδιος, «όταν μορφώνεις ένα αγόρι, μορφώνεις ένα άτομο, όταν μορφώνεις ένα κορίτσι, μορφώνεις μια ολόκληρη κοινωνία». Υποστηρίζει μάλιστα ότι στο Κοράνι πουθενά δεν αναφέρεται ότι απαγορεύεται η μόρφωση των κοριτσιών, ότι πρόκειται για ένα τέχνασμα των φανατικών ισλαμιστών, οι οποίοι δεν επιθυμούν τη μόρφωση των γυναικών, διότι εκείνες είναι που δίνουν την άδεια στους γιους τους να γίνουν μέλη της τζιχάντ. «Ποια μορφωμένη μητέρα θα έδινε την άδειά της στο γιο της», αναρωτιέται ο Μόρτενσον.
Φιλία με φύλαρχους
Ντυμένος με την παραδοσιακή αφγανική περιβολή, και μιλώντας άπταιστα την τοπική διάλεκτο urdu, o Μόρτενσον έχει αποκτήσει πλέον τη φήμη θρύλου στις αφιλόξενες περιοχές των αφγανο – πακιστανικών συνόρων. Εχοντας συνδεθεί με δεσμούς βαθιάς φιλίας με πολλούς από τους φυλάρχους της περιοχής, τους οποίους εκτιμά βαθύτατα, αποτελεί σήμερα έναν ιδιαίτερα σημαντικό σύνδεσμο του αμερικανικού στρατού στην περιοχή, για τον οποίο, όπως ο ίδιος αποκαλύπτει, δεν είχε καμιά απολύτως εκτίμηση όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, καθότι ήταν εντελώς αντίθετος, αλλά πιστεύει ότι έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην κατανόηση κάποιων βασικών πραγμάτων.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι το βιβλίο του αποτελεί υποχρεωτικό ανάγνωσμα όλων των ανώτατων στρατιωτικών διοικητών στο Αφγανιστάν και άλλων αξιωματούχων του Πενταγώνου που ασχολούνται με την περιοχή.