Με χειρονομίες καλής θέλησης, αλλά χωρίς ουσιαστικές παραχωρήσεις στο επίμαχο ζήτημα του εμπλουτισμού ουρανίου προσέρχεται σήμερα το Ιράν στις κρίσιμες διαβουλεύσεις με την ομάδα των έξι (πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και Γερμανία) για το πυρηνικό του πρόγραμμα, στη Γενεύη.
Μια ημέρα πριν από την έναρξη των διαβουλεύσεων, ο επικεφαλής της ιρανικής επιτροπής ατομικής ενέργειας, Αλί Ακμπάρ Σαλεχί, δήλωσε ότι η χώρα του είναι πρόθυμη να δεχθεί επιθεωρητές του ΟΗΕ στο υπό κατασκευήν δεύτερο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου, έξω από την ιερή πόλη Κομ. Την ανέγερση και δεύτερου εργοστασίου, πέραν του ήδη λειτουργούντος στην πόλη Νατάνζ, ανακοίνωσε η Τεχεράνη στη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) μόλις προ δεκαημέρου, ενισχύοντας την καχυποψία της Δύσης για τον χαρακτήρα του πυρηνικού της προγράμματος.
Επικοινωνία με ΙΑΕΑ
«Βρισκόμαστε σε διαρκή επικοινωνία με την ΙΑΕΑ μέσω επιστολών και τηλεφωνημάτων, ώστε να καθορίσουμε την ημερομηνία και τον τρόπο της επιθεώρησης» δήλωσε ο Σαλεχί σε ξένους ανταποκριτές, στην Τεχεράνη. Πρόσθεσε δε ότι το δεύτερο εργοστάσιο κατασκευάζεται «στην καρδιά ενός βουνού», δίπλα σε στρατιωτική βάση και ότι «η επιλογή του τόπου έγινε με κριτήριο την προστασία των εγκαταστάσεων από ενδεχόμενη αεροπορική επίθεση».
Παράλληλα, ο Ιρανός αξιωματούχος διευκρίνισε ότι η χώρα του δεν προτίθεται να διαπραγματευθεί τον εμπλουτισμό ουρανίου στο έδαφός της, θεωρώντας ότι πρόκειται για κυριαρχικό της δικαίωμα. «Δεν θα θέσουμε υπό αίρεση τα κυριαρχικά μας δικαιώματα (στη Γενεύη), αλλά είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε πώς θα προωθήσουμε τον πυρηνικό αφοπλισμό και τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σαλεχί.
Εξίσου αμφίσημα μηνύματα έστειλαν στη διεθνή κοινότητα 239 Ιρανοί βουλευτές. Σε σχετικό ψήφισμα, οι βουλευτές καλούν την ομάδα των έξι «να αξιοποιήσει την ιστορική ευκαιρία» της Γενεύης, ώστε να ομαλοποιηθούν οι σχέσεις της Δύσης με τη χώρα τους. Προειδοποιούν όμως ότι «αν η ομάδα των πέντε συν μία χωρών επαναλάβει τα λάθη τα παρελθόντος (δηλαδή, αν επιβάλει νέες κυρώσεις), τότε το ιρανικό Κοινοβούλιο θα λάβει άλλες αποφάσεις» – διατύπωση, η οποία ευθέως υπονοεί απόσυρση του Ιράν από τη συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων.
«Παράθυρο συνεργασίας»
Πάντως, ο Αλί Ακμπάρ Τζαβανφέκρ, εκπρόσωπος Τύπου του Ιρανού προέδρου Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ, εμφανίστηκε περισσότερο θετικός, δηλώνοντας ότι οι συνομιλίες της Γενεύης «είναι μια χρυσή και μοναδική ευκαιρία για την αμερικανική κυβέρνηση» και ότι «μπορούν να ανοίξουν ένα νέο παράθυρο κατανόησης και συνεργασίας στο έδαφος της δικαιοσύνης και της ειρήνης».
Στο μεταξύ, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, δήλωσε χθες ότι «το βάρος των αποδείξεων» πέφτει στο Ιράν και ότι έκανε σαφές στον Αχμεντινετζάντ πως η κατασκευή νέου εργοστασίου στην Κομ έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Απαντώντας, ο Ιρανός πρόεδρος κατηγόρησε τον κ. Μπαν ότι υιοθετεί τις δυτικές αιτιάσεις χωρίς να περιμένει καν την έκθεση της ΙΑΕΑ.
Από την πλευρά του, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ, ο οποίος θα εκπροσωπήσει τη χώρα του στις συνομιλίες της Γενεύης, δήλωσε ότι τα πρόσφατα στρατιωτικά γυμνάσια με εκτοξεύσεις πυραύλων από το Ιράν δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως επιχείρημα για την επιβολή νέων κυρώσεων. Συμπλήρωσε, όμως, ότι οι εν λόγω δοκιμές «ήταν φυσικό να ενισχύσουν τα επιχειρήματα όσων εισηγούνται πρόσθετες κυρώσεις» και τόνισε ότι είναι ανάγκη να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος, αναφορικά με τον έλεγχο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.