Θέτει, τελικώς, η «τσιγκούνικη» προσέγγιση του ζητήματος των αμυντικών δαπανών από πλευράς Γκόρντον Μπράουν περί τις καταστροφικές ελλείψεις σε ελικόπτερα και σ’ άλλα εξοπλιστικά είδη, τα οποία εδώ καιρό ζητούν οι διοικητές των βρετανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, σε κίνδυνο τους στρατιώτες στην πολυτάραχη περιοχή, προκαλώντας αναίτιες απώλειες από τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς των Ταλιμπάν;
Καθώς η προεκλογική περίοδος στη Βρετανία κορυφώνεται, είναι σαφές ότι το κυρίαρχο ζήτημα είναι εκείνο της οικονομίας. Δεδομένου, ωστόσο, ότι όλες οι ενδείξεις συνηγορούν ότι η χώρα οδεύει προς μια εκ των πλέον αμφίρροπων εκλογικών μαχών της σύγχρονης ιστορίας της, υπάρχουν κι άλλα, λιγότερο προβεβλημένα, θέματα που ενδέχεται να κρίνουν το αποτέλεσμα της κρίσιμης αναμέτρησης της 6ης Μαΐου. Εκείνο με το μεγαλύτερο συναισθηματικό βάρος δεν είναι άλλο απ’ αυτό των απωλειών στο Αφγανιστάν με την αντιπολίτευση να υποστηρίζει ότι αρκετοί στρατιώτες έπεσαν θύματα της «κυβερνητικής ένδειας».
Αυτοσχέδιες βόμβες
Η κατηγορία ακολουθεί τον πρωθυπουργό Μπράουν από τη στιγμή που αντικατέστησε τον Τόνι Μπλερ στην Ντάουνινγκ Στριτ πριν από τρία χρόνια. Ηταν τότε που ο αριθμός των Βρετανών στρατιωτών στο Αφγανιστάν, ο οποίος σήμερα ανέρχεται στους 10.000, άρχισε να αυξάνεται και μαζί του και αυτός των απωλειών. Πρόκειται για ανθρώπινες απώλειες που δεν αποκλείεται να έχουν μεγάλο πολιτικό κόστος για τους Εργατικούς. Μέχρι την περασμένη εβδομάδα είχαν σκοτωθεί στο Αφγανιστάν 281 Βρετανοί στρατιώτες και 1.026 Αμερικανοί. Η αμερικανική δύναμη στη συγκεκριμένη χώρα, ωστόσο, αυξάνεται διαρκώς και πλέον αγγίζει τους 100.000 άνδρες. Αναλογικά, λοιπόν, το ποσοστό των βρετανικών απωλειών είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο των αμερικανικών, αν και μικρότερο από αυτό του Καναδά, 142 στρατιώτες του οποίου έχουν χάσει τη ζωή τους.
Σχεδόν το 75% των θανάτων Βρετανών στρατιωτών στο Αφγανιστάν έχουν προκληθεί από αυτοσχέδιες βόμβες. Το ίδιο, βέβαια, ισχύει και για τους Αμερικανούς νεκρούς. Η δημόσια συζήτηση, ωστόσο, έχει προσλάβει διαστάσεις, κυρίως διότι οι επικριτές της κυβέρνησης Μπράουν επιμένουν ότι οι Αμερικανοί στρατιώτες είναι καλύτερα εξοπλισμένοι και διαθέτουν εκατοντάδες ελικόπτερα μεταφοράς. Την ίδια στιγμή, πρώην διοικητές στο Αφγανιστάν ισχυρίζονται ότι σε πολλές περιπτώσεις ο στόλος ελικοπτέρων της Βρετανίας είχε περιοριστεί σε μόλις είκοσι που ήταν σε θέση να επιχειρήσουν.
«Νοοτροπία τσιγκούνη»
Επικαλούμενους λόγους εθνικής ασφαλείας, ο κ. Μπράουν αποφεύγει να δημοσιοποιήσει τον ακριβή αριθμό ελικοπτέρων του βρετανικού στρατού στο Αφγανιστάν. Απορρίπτει δε τις κατηγορίες ότι οι Βρετανοί διοικητές έχουν πολλάκις υποχρεωθεί να αιτηθούν τη συνδρομή αμερικανικών ελικοπτέρων, υπογραμμίζοντας ότι η από κοινού χρήση μέσων αερομεταφοράς αποτελεί «συχνή και αυτονόητη» διαδικασία κάθε συμμαχικής στρατιωτικής επιχείρησης. Εντούτοις, ο στρατηγός Τσαρλς Γκέρθι, ο οποίος διετέλεσε Α/ΓΕΕΘΑ της Βρετανίας μέχρι το 2001 αναφέρεται με πικρία στη συρρίκνωση των αμυντικών δαπανών, συμπεριλαμβανόμενων εκείνων για τη μεταφορά και τη συντήρηση ελικοπτέρων στο Αφγανιστάν, από τον κ. Μπράουν. «Ο Γκόρντον Μπράουν ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για την άμυνα», είχε δηλώσει το καλοκαίρι στους «Τάιμς του Λονδίνου». «Δεν είναι σωστό ένας πρωθυπουργός από τη μία να δηλώνει ότι η επιτυχία στο Αφγανιστάν είναι καθοριστικής σημασίας και από την άλλη να καταδικάζει την προσπάθεια του στρατού σε αποτυχία απορρίπτοντας αιτήματα για την αποστολή λίγων ακόμα ελικοπτέρων και 2.000 επιπλέον ανδρών», υπογράμμισε ο στρατηγός, Γκέρθι. «Δεν μπορείς να πας στον πόλεμο με τη νοοτροπία του τσιγκούνη», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Περικοπή των αμυντικών δαπανών
Κάθε φορά που τα βρετανικά ΜΜΕ ανακοινώνουν μια ακόμα απώλεια στο Αφγανιστάν, οι κατηγορίες σε βάρος του Γκόρντον Μπράουν επανέρχονται στο προσκήνιο, απειλώντας να τορπιλίσουν την αυξανόμενη δυναμική των Εργατικών, όπως αυτή διαγράφεται στις δημοσκοπήσεις. Ετσι, ουδεμία έκπληξη προκλήθηκε την περασμένη εβδομάδα όταν ο ηγέτης των Συντηρητικών, Ντέιβιντ Κάμερον επέρριψε ενώπιον του Κοινοβουλίου ευθύνες στον Βρετανό πρωθυπουργό για τους θανάτους στρατιωτών, διαβάζοντας μάλιστα δήλωση πρώην διοικητή του Σώματος Καταδρομέων στο Αφγανιστάν, σύμφωνα με την οποία «διαδοχικά αιτήματα για αποστολή ελικοπτέρων έπεσαν στο κενό» και ότι οι στρατιώτες μεταφέρονταν στις μάχες με οχήματα και όχι αεροπορικώς. Αλλα στελέχη των Συντηρητικών, αλλά και πρώην στρατιωτικοί, από την πλευρά τους, διατείνονται ότι ο κ. Μπράουν απαιτούσε τη μείωση των δαπανών του πολέμου στο Αφγανιστάν από το 2004, ενώ διατελούσε υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Μπλερ.
Οι ειδικοί, πάντως, εκτιμούν ότι η αντιπαράθεση κρύβει την πικρή αλήθεια με την οποία θα βρεθεί αντιμέτωπο οποιοδήποτε κόμμα βρεθεί στην εξουσία την 7η Μαΐου: ότι η Βρετανία ανέλαβε στρατιωτικές υποχρεώσεις στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν στις οικονομικές απαιτήσεις των οποίων δεν μπορούσε να αντεπεξέλθει και ότι τα επόμενα χρόνια, δεδομένου και του τεράστιου δημόσιου χρέους της χώρας, ο αγώνας κατά της ύφεσης θα επιβάλει επιπλέον περικοπές στις αμυντικές δαπάνες.