Από την περασμένη Τρίτη, η Δανία προχώρησε στην αμφιλεγόμενη κίνηση της σημαντικής ενίσχυσης στους συνοριακούς της ελέγχους, επιστρατεύοντας 50 επιπλέον τελωνειακούς ελεγκτές στη μεθόριο με τη Γερμανία και τη Σουηδία. Το Βερολίνο αντέδρασε έντονα στη δανική πρωτοβουλία, προειδοποιώντας ότι παραβιάζει το πνεύμα, αν όχι και το γράμμα της Συμφωνίας του Σένγκεν, για την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών μεταξύ των 25 κρατών της Ευρώπης που την έχουν συνυπογράψει.
Η Δανία αντιτείνει ότι οι νέοι ενισχυμένοι έλεγχοι, οι οποίοι ενεκρίθησαν από το κοινοβούλιο της χώρας την προηγούμενη εβδομάδα, είναι αναγκαίοι προκειμένου να αποτραπεί η μετακίνηση εγκληματιών και παράνομων μεταναστών από χώρα σε χώρα, εντός της Ζώνης του Σένγκεν. «Πλέον διαθέτουμε περισσότερο προσωπικό ασφαλείας, κάτι που μας επιτρέπει να διεξάγουμε πιο συχνούς τυχαίους ελέγχους», δήλωσε ο διευθυντής της Υπηρεσίας Τελωνειακών και Φορολογικών Ελέγχων της Δανίας, Ερλινγκ Αντερσεν.
Τo πρώτο μπλόκο
Στο πρώτο αυτοκίνητο που ελέγχθηκε στην περιοχή του Φρέσλεβ, 270 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Κοπεγχάγης, επέβαινε μία Ολλανδέζα. Το δανικό κανάλι TV2 μετέδωσε ζωντανά τις εικόνες των φρουρών στα σύνορα με τη Γερμανία να ψάχνουν το αμάξι της γυναίκας, περιτριγυρισμένοι από δεκάδες δημοσιογράφους. Δεν βρήκαν ούτε όπλα ούτε ναρκωτικά, παρά μόνον μπισκοτάκια για σκύλους, πατατάκια και ψωμί, οπότε επέτρεψαν στην κυρία να εισέλθει στην επικράτεια της Δανίας.
Στη Γερμανία, όμως, ο βουλευτής του κρατιδίου της Εσσης Γιοργκ-Ούβε Χαν δήλωσε στην Bild ότι οι ταξιδιώτες δεν πρέπει να ανεχθούν τα νέα μέτρα: «Εάν η Δανία επαναφέρει τους συνοριακούς ελέγχους, κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών, τότε συμβουλεύω τους πολίτες μας να στρίψουν το τιμόνι και να κάνουν διακοπές στην Αυστρία ή την Πολωνία», υπογράμμισε. Από την πλευρά του, ο Αλεξάντερ Αλβάρο, Γερμανός ευρωβουλευτής, χαρακτήρισε τους συνοριακούς ελέγχους στη Δανία «αναδίπλωση, που θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης συνολικά».
Οι τελωνειακοί έλεγχοι θα ενισχυθούν περαιτέρω, με νέα κτίρια στους συνοριακούς σταθμούς, μείωση των ορίων ταχύτητας στα περάσματα προς τη Δανία και με ειδικό εξοπλισμό που θα καταγράφει τις πινακίδες των εισερχομένων οχημάτων. Μέχρι το τέλος του 2011, επιπλέον 98 τελωνειακοί ελεγκτές θα προστεθούν στη δύναμη των 182 ανδρών και γυναικών που έχουν επιφορτιστεί με την επίβλεψη των συνόρων της χώρας με τη Σουηδία και τη Γερμανία. «Σε δύο-τρία χρόνια, θα υπάρχουν 24ωρες βάρδιες τελωνειακών ελεγκτών στα περάσματα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα διεξάγουμε διαρκώς ελέγχους», δήλωσε ο κ. Αντερσεν στο Associated Ρress.
Στις Βρυξέλλες, η Μισέλ Σερκόν, εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαίας επιτρόπου Εσωτερικών Υποθέσεων, Σεσίλια Μάλεστρομ, τόνισε ότι η Δανία δεν έχει πρόθεση να παραβιάσει το ευρωπαϊκό δίκαιο, ενώ φαίνεται διατεθειμένη να συνεργαστεί με τις αρχές της Κοινότητας για το θέμα. Προσέθεσε, όμως, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ελέγχει στενά τον τρόπο που εφαρμόζονται οι νέοι συνοριακοί έλεγχοι και ότι ήδη εξετάζει το σχετικό υλικό που έχει σταλεί από τη Δανία για το τι σχεδιάζει να κάνει η κυβέρνηση της Κοπεγχάγης. Η τελευταία, πάντως, επιμένει ότι οι τελωνειακοί υπάλληλοι δεν θα ελέγχουν τα διαβατήρια όσων περνούν τα σύνορα και επομένως, το σχέδιό της είναι συμβατό με τους κανόνες του Σένγκεν. «Την πρώτη ημέρα της εφαρμογής του μέτρου, η κίνηση ήταν ίσως ελαφρώς πιο αργή, αλλά αυτό συνέβη κυρίως εξαιτίας της μαζικής παρουσίας δημοσιογράφων», υπογράμμισε ο κ. Αντερσεν και κατέληξε: «H βασική διαφορά είναι ότι οι οδηγοί θα βλέπουν περισσότερους ενστόλους στα σύνορα και θα υπόκεινται σε συχνότερους ελέγχους».
Εντούτοις, με ψήφισμά της, η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την Πέμπτη, εξέφρασε την έντονη απογοήτευση των ευρωβουλευτών για την απόπειρα ορισμένων κρατών-μελών να επαναφέρουν τους συνοριακούς ελέγχους και την κατηγορηματική αντίθεση του Σώματος σε «οιονδήποτε νέο μηχανισμό με στόχους διαφορετικούς από την αύξηση της ελεύθερης κυκλοφορίας και την ενίσχυση της διακυβέρνησης του χώρου Σένγκεν από την Ε. Ε.». Υπογραμμίζεται, ακόμη, ότι ο υφιστάμενος κώδικας συνόρων του Σένγκεν προβλέπει τη δυνατότητα επαναφοράς ελέγχων των εσωτερικών συνόρων «μόνο σε περίπτωση σοβαρής απειλής κατά της δημόσιας τάξης ή της εσωτερικής ασφάλειας».