Σκηνές καταστροφής ξετυλίχτηκαν το βράδυ της Δευτέρας στις περιοχές γύρω από τις πρεσβείες των ΗΠΑ και της Γαλλίας στη Δαμασκό – απέχουν μεταξύ τους λίγα μόλις οικοδομικά τετράγωνα και βρίσκονται σχετικά κοντά στο προεδρικό μέγαρο. Η γαλλική διπλωματική αντιπροσωπεία καλύφθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου από μαύρη μπογιά. Το πεζοδρόμιο έξω από την πρεσβεία ήταν γεμάτο θραύσματα γυαλιού και ντομάτες. «Αντε πνίξου Αμερική», ήταν ένα από τα συνθήματα που γράφτηκαν με σπρέι στο τοίχο του συμπλέγματος κτιρίων που αποτελούν την πρεσβεία των ΗΠΑ στη Συρία. Η επιγραφή στην είσοδο της πρεσβείας το πρωί της Τρίτης έγραφε: «Πρεσβεία των …». Τα υπόλοιπα γράμματα είχαν σβηστεί.
Καθώς οι δυνάμεις ασφαλείας και οι αστυνομικοί σφύριζαν αδιάφορα στο κέντρο της πόλης, κακοποιά στοιχεία που υποστηρίζουν τον Σύρο πρόεδρο, Μπασάρ Ασαντ, επιτέθηκαν στις δύο πρεσβείες και στην κατοικία του πρέσβη των ΗΠΑ στη χώρα, Ρόμπερτ Φορντ. Μια μικρή ομάδα εξ αυτών κατόρθωσε να εισβάλει στον προαύλιο χώρο της πρεσβείας και να κατεβάσει την Αστερόεσσα από τον ιστό της. Σε διάστημα λίγων λεπτών, στη θέση της αμερικανικής σημαίας κυμάτιζε αυτή της Συρίας. Μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο πέρα, οι Γάλλοι φρουροί ασφαλείας, από την πλευρά τους, άρχισαν να πυροβολούν για εκφοβισμό στον αέρα όταν είδαν το πλήθος να επιχειρεί να διεμβολίσει την είσοδο της γαλλικής πρεσβείας με ξύλα και σίδερα.
Αν ο στόχος του συριακού καθεστώτος ήταν να προκαλέσει τη διεθνή κατακραυγή, τότε τα κατάφερε. Μέχρι τη Δευτέρα, οι ΗΠΑ απέφευγαν να απαιτήσουν την αποκαθήλωση του κ. Ασαντ. Ούτως ή άλλως, δεν έχουν ούτε τη διάθεση ούτε τη δυνατότητα για άλλη μια παρέμβαση στη Μέση Ανατολή, πόσω μάλλον στρατιωτική. Παρ’ όλα αυτά, η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, δεν δίστασε το πρωί της Τρίτης να δηλώσει πως ο κ. Ασαντ απώλεσε τη νομιμότητά του. «Οφείλει να γνωρίζει πως οι ΗΠΑ δεν έχουν επενδύσει τίποτα στην ανάδυση του καθεστώτος από την κρίση και πως είναι κάθε άλλο παρά αναντικατάστατος», τόνισε η κ. Κλίντον. Η Γαλλία καταδίκασε τις επιθέσεις εις βάρος των πρεσβειών, ισχυρίστηκε ωστόσο ότι δεν θα αποσπάσουν την προσοχή της διεθνούς κοινότητας από τις δολοφονίες, τους βασανισμούς και τις μαζικές συλλήψεις στη Συρία. Την ίδια ημέρα, το Συμβούλιο Ασφαλείας καταδίκαζε και αυτό με τη σειρά του όσα συνέβησαν το βράδυ της Δευτέρας.
Οι «εκδηλώσεις» κατά των Αμερικανών και των Γάλλων απευθύνονταν, πάντως, στην εσωτερική κοινή γνώμη στον απόηχο των επισκέψεων του πρέσβη των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Φορντ, και του Γάλλου ομολόγου του, Ερίκ Σεβαλιέρ, στη Χάμα. Οι επισκέψεις των δύο ανδρών στην πόλη αυτή που πρωτοστατεί στην εξέγερση κατά του προέδρου Ασαντ αιφνιδίασε το καθεστώς. Η προσφυγή στο συναίσθημα κατά των Δυτικών και ιδιαίτερα στον αντιαμερικανισμό είναι ένα κόλπο στο οποίο έχει καταφύγει με επιτυχία στο παρελθόν ο πρόεδρος Ασαντ. Σήμερα, ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των Σύρων αισθάνονται ντροπή και οργή για τις επιθέσεις εις βάρος των διπλωματικών αντιπροσωπειών.
Ανάληψη ευθύνης
Το απόγευμα της Τρίτης, ο Σύρος υπουργός Εξωτερικών, Ουαλίντ αλ Μοαλέμ, ανέλαβε τυπικά και όχι ουσιαστικά την ευθύνη για τα θλιβερά γεγονότα της προηγούμενης ημέρας. Δίπλα του, ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου, Ναμπίλ αλ Αραμπί, επέκρινε τις δηλώσεις Κλίντον και υπογράμμιζε ότι «κανείς, πλην του λαού, δεν μπορεί να αμφισβητήσει τη νομιμότητα ενός ηγέτη».
Ο ίδιος υποστήριζε, ακόμα, πως ο πρόεδρος Ασαντ δεσμεύτηκε ενώπιόν του ότι η Συρία έχει μπει «οριστικά και αμετάκλητα» στον δρόμο της μεταρρύθμισης. Στην πραγματικότητα, βέβαια, το καθεστώς είναι πραγματικά υπεύθυνο για τις επιθέσεις εις βάρος των δύο πρεσβειών. Υπάρχουν ενδείξεις για μεταφορά Αλαουιτών υποστηρικτών του προέδρου Ασαντ από τα παράλια της χώρας στην πρωτεύουσα με λεωφορεία. Το φιλοκυβερνητικό τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Ντούνια καλούσε από το βράδυ της Κυριακής του Σύρους να διαδηλώσουν έξω από τις δυτικές πρεσβείες.
Την ώρα που διεξάγονταν οι διαδηλώσεις, μια συνδιάσκεψη, η οποία χαιρετίστηκε από το καθεστώς ως η «μοναδική διέξοδος από την κρίση», λάμβανε χώρα στα προάστια της Δαμασκού. Η αντιπολίτευση, όμως, απουσίαζε και έτσι η συνδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε μόνο με τη συμμετοχή υποστηρικτών του καθεστώτος. Είχαν σίγουρα πολλά να συζητήσουν μεταξύ τους.
Δεκάδες συλλήψεις και νεκροί κάθε μέρα
Οι δυνάμεις ασφαλείας του καθεστώς Ασαντ φέρονται να συνεχίζουν με αμείωτη ένταση της εκκαθαριστικές επιχείρησης στο βόρειο, κυρίως, τμήμα της χώρας, αλλά και στη συριακή πρωτεύουσα. Σύμφωνα με φίλα προσκείμενες στην αντιπολίτευση οργανώσεις, περισσότεροι από δέκα άνθρωποι έπεσαν αυτή την εβδομάδα νεκροί από τα πυρά δυνάμεων του καθεστώτος, ενώ πραγματοποιήθηκαν δεκάδες συλλήψεις, κυρίως στη Δαμασκό. Ο ακτιβιστής Μουσταφά Οσο υποστηρίζει ότι επτά διαδηλωτές σκοτώθηκαν στην περιοχή Τζαμπάλ αλ Ζαουίγια της επαρχίας Ιντλίμπ. Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι στόχος των στρατιωτικών επιχειρήσεων στην περιοχή είναι να περιοριστεί η διαφυγή επιπλέον Σύρων στους καταυλισμούς προσφύγων της γειτονικής Τουρκίας.
Από την πλευρά της, η Εθνική Οργάνωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της Συρίας ανέφερε ότι ένας 45χρονος άνδρας έπεσε νεκρός από σφαίρες αστυνομικών στην Ντέι ελ Ζουρ, κοντά στα σύνορα με το Ιράκ. Στη δε Δαμασκό, η αστυνομία διέλυσε το απόγευμα της Πέμπτης αντικυβερνητική συγκέντρωση που διοργανώθηκε από ομάδα Σύρων διανοούμενων. Περισσότεροι από τριάντα άτομα φέρονται να έχουν συλληφθεί.