Δεν ξέρω αν μάθατε τα νέα, συνήθως ταξιδεύουν γρήγορα όταν είναι σαφή, η ασάφεια δεν μεταφέρεται καλά. Τα νέα χρειάζονται ενάργεια, όπως και το κουτσομπολιό, ομοίως και οι εντολές. Στο μέρος όπου μένω υπάρχει ο κανόνας των έξι και η συναναστροφή μέχρι τις δέκα η ώρα το βράδυ. Με δεδομένο ότι η χρήση της μάσκας είναι προαιρετική –δηλαδή τη φοράς κατά βούληση, με χαλαρότητα, αν κρίνεις ότι σου χαλάει το μακιγιάζ δεν τη βάζεις– καταλήγω ότι απλώς ο ιός είναι νυχτόβιος βγαίνει από τις δέκα κι έπειτα παρότι έχει την ευκαιρία να συναντήσει με μία μόνο επίσκεψη εκατόν είκοσι άτομα σε ομάδες των έξι στις εννέα και μισή. Εδώ, ισχύουν άλλοι κανονισμοί για τους γάμους και άλλοι για τις κηδείες. Καθότι πραγματιστές, οι Αγγλοι σκέφτηκαν ότι στην αρχή ενός έγγαμου βίου δεκαπέντε άτομα αρκούν για να γιορταστεί το γεγονός, ενώ στο τέλος της διαδρομής, που έχει ανοίξει ο κοινωνικός κύκλος, σε αποχαιρετούν οι διπλάσιοι.
Ταυτόχρονα, υπάρχει αυστηρότητα! Η υπουργός Εσωτερικών προτείνει να επικοινωνήσεις με τις Αρχές αν δεις οκτώ άτομα να πίνουν στον κήπο του γείτονα. Οι δημοσιογράφοι εστιάζουν στην ανηθικότητα της πράξης του χαφιεδισμού, όσοι είναι καρφιά ας μετακομίσουν στην Ελβετία, οι Αγγλοι δεν είναι έθνος καταδοτών. Ο πρωθυπουργός επεμβαίνει και λέει «μην το κάνουμε θέμα ενεργήστε μόνο αν ανιχνεύσετε καμιά παρτάρα εν εξελίξει». Γιατί έτσι είναι ο πρωθυπουργός, ένα αγόρι του γλεντιού. Η πληθωρική προσωπικότητά του και η διασκεδαστική του πλευρά τον καθιστούσε ιδανικό καλεσμένο σε γεύμα. Ηταν επίσης ένας καλός δημοσιογράφος. Τώρα κάνει μια δουλειά που δεν του αρέσει και στερείται ζωτικότητας. Ενας πρωθυπουργός που δεν θέλει να ηγείται, ένας νεόκοπος εξοντωμένος πατέρας.
Παρόμοια έλλειψη ικμάδας και ενεργητικότητας ανιχνεύεται και στην πόλη. Από τη μόνιμη κινητικότητα ανθρώπων, αγαθών, τροχοφόρων μόνο το τελευταίο παραμένει σταθερό. Το Λονδίνο είναι αυτό που πάντα ήταν, ένα συνονθύλευμα από χωριά ζουληγμένα δίπλα δίπλα. Ομορα αλλά ανόμοια, με το μόνο τους ίσως κοινό χαρακτηριστικό τους κόκκινους ταχυδρομικούς κυλίνδρους. Μέχρι το διπλανό χωριό ένιωθες ότι είχες κάνει ταξίδι σε άλλη χώρα. Τώρα, αποφεύγεις τα μέσα μαζικής μεταφοράς και φτάνεις μέχρι εκεί που σε πάνε τα πόδια σου. Η μετατόπιση δεν είναι πλέον ένα χαρακτηριστικό της πόλης. Το πλήθος δεν σπεύδει να πάει ή να έρθει. Το Λονδίνο χάνει παλμούς. Δείχνει να μη βιάζεται τόσο, το κάθε λεπτό έχασε την προηγούμενη αξία του. Ο κεντρικός δρόμος δεν προσφέρει πολλά, ουδείς ψωνίζει και τα μαγαζιά βάζουν λουκέτο. Χωρίς τουρίστες, με ελάχιστους φοιτητές και άφαντους κατοίκους που εργάζονται από το σπίτι ή μετακομίζουν στην εξοχή στο δεύτερο ή σε ένα μεγαλύτερο και οικονομικότερο σπίτι με θέα το πράσινο και τα παιδιά εγγεγραμμένα στα τοπικά σχολεία. Η πόλη βρίσκεται σε μια φάση δυσαρμονίας και κουβαλάει μια άβολη αβεβαιότητα όπως το κάθε στάδιο αλλαγής.
Ποιος ο λόγος να ζει ένας σε μια μεγάλη πόλη; Εάν υπάρχει ένα πλεονέκτημα στην πόλη είναι η ώσμωση με το πλήθος, δηλαδή η κοινωνική ζωή που προσφέρει. Να αισθάνεσαι τη κινητική και ενεργητική μάζα με τα αδιευκρίνιστα χαρακτηριστικά και τα γρήγορα βήματα να σε προσπερνάει. Να αναμειγνύεσαι, να προσκρούεις, να σπρώχνεσαι. Επιζητείς την ανωνυμία των εννιά εκατομμυρίων ακόμα και αν είσαι μοναχικός, ιδιαίτερα εάν είσαι μοναχικός. Στριμώχνεσαι και χάνεσαι για να δεις και να ακούσεις. Οι πολιτιστικές και οι αθλητικές εκδηλώσεις που είχαν σύστημα και εποχικότητα σημαίνουν συσσώρευση που είναι πλέον απαγορευτική και η ανωνυμία ακυρώθηκε με το σκανάρισμα του κινητού όπου ζητηθεί.
Χάθηκε η απόλαυση –για κάποιους επάγγελμα– του να κρυφακούς συζητήσεις. Πώς να το κάνεις με επιτυχία από τα δύο μέτρα; Προχθές όμως μεταξύ τυριών και γιαουρτιών έπεσε στην αντίληψή μου μια μονόπλευρη τηλεφωνική συζήτηση και τα εκατοστά της παραβίασης με αποζημίωσαν. «Εβελιν, αν γίνει δεύτερο lockdown επικοινωνώ με δικηγόρο». Γιατί όχι τώρα φίλε, ήθελα να του απαντήσω. Βρισκόμαστε σε κοινωνική αρρυθμία, οι απαγορεύσεις είναι σε αναμονή αλλά η κούραση είναι παρούσα.
Παρήλθε η προσμονή μιας θεατρικής παράστασης. Στο Old Vic αγοράζεις ηλεκτρονικά και παρακολουθείς διαδικτυακά. Eίναι η μοναδική οικονομικά βιώσιμη λύση που βρέθηκε για να αντεπεξέλθουν στα έξοδα. Στο ίδιο θέατρο κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου, τα ζέπελιν απειλούσαν τη γεμάτη σκηνή αλλά η παράσταση έπρεπε να συνεχιστεί με κάθε τρόπο ακόμα κι αν ελλείψει ανδρών οι ρόλοι τους δίνονταν σε γυναίκες. Πριν χαρακτηρίσω απολίτιστο τον επερχόμενο χειμώνα, ήρθαν τα θετικά νέα από τον εκδοτικό χώρο. Οι πωλήσεις βιβλίων τον Σεπτέμβριο έφτασαν στο επίπεδο των Χριστουγέννων. Τα δοκίμια έχουν το προβάδισμα έναντι της λογοτεχνίας. Ο κόσμος σε δύσκολες εποχές στρέφεται στις ιδέες. Ο εκδοτικός οίκος Penguin κυκλοφόρησε τη σειρά των «Μεγάλων Ιδεών» στην αρχική τους μορφή, αφαιρώντας τις εισαγωγές και τις επεξηγήσεις των ακαδημαϊκών. Σωστά, οι αναγνώστες δεν έχουν ανάγκη καθοδήγησης, οι πολίτες έχουν ανάγκη ηγεσίας.
Ο ρυθμός θα επανέλθει στη μεγάλη πόλη, μαζί και η μαγεία που της προσδίδει το κράμα από ουσιώδη και ευτελή, τα εκατομμύρια μικρά διηγήματα πιθανοτήτων και αποκλινουσών διαδρομών, τις στιγμές στο φως και τις στιγμές στο σκοτάδι.
* Η κ. Ελεάννα Βλαστού είναι συγγραφέας και μένει στο Λονδίνο.