Βαριά χρηματικά πρόστιμα επέβαλε χθες η τουρκική κυβέρνηση στους παγκόσμιους τεχνολογικούς κολοσσούς των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αιτία; Δεν φρόντισαν να ορίσουν αντιπροσώπους, που θα είναι υπόλογοι έναντι της δικαιοσύνης και θα διασφαλίζουν ότι τα μέσα συμμορφώνονται με την τουρκική νομοθεσία. Ο επικεφαλής της Αρχής Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνίας, Ομέρ Φατίχ Σαγίαν, δήλωσε ότι επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους ενός εκατομμυρίου ευρώ σε κάθε μία από τις δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Instagram, Twitter, Periscope, YouTube και TikTok.
Η επιβολή χρηματικών ποινών, ωστόσο, δεν είναι παρά το πρώτο βήμα σε μία κλιμακούμενη σειρά κυρώσεων έναντι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που περιλαμβάνει ακόμα και την κατά 90% μείωση του εύρους μεταφοράς δεδομένων στο Διαδίκτυο, κάτι που πρακτικά σημαίνει απαγόρευση πρόσβασης σε αυτές. Επίσης προβλέπεται η επιβολή περαιτέρω προστίμων που θα υπερβαίνουν τα τρία εκατομμύρια ευρώ και απόλυτη απαγόρευση διαφημίσεων.
Οσα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαθέτουν πάνω από ένα εκατομμύριο χρήστες ημερησίως στην Τουρκία, είχαν υποχρέωση να ενημερώσουν την κυβέρνηση σχετικά με τον ορισμό εκπροσώπου τους στη χώρα. Η διορία για να το πράξουν έληγε τη Δευτέρα. Ο Ομέρ Φατίχ Σαγίαν, ο οποίος είναι και αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, σχολίασε στο Τwitter: «Εχω απόλυτη βεβαιότητα ότι οι πάροχοι ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης θα ορίσουν τους εκπροσώπους τους στη χώρα μας, ακριβώς όπως επιβάλλει η νομοθεσία. Στόχος μας δεν είναι να αντιπαραταχθούμε σε αυτούς τους παρόχους που εξυπηρετούν δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο».
Η σχετική νομοθεσία, εξαιτίας της οποίας έπεσαν χθες οι «βαριές καμπάνες» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ψηφίστηκε τον Ιούλιο, λίγες εβδομάδες αφού ο πρόεδρος Ερντογάν είχε ζητήσει «τον καθαρισμό» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, επειδή ο γαμπρός και η κόρη του βρέθηκαν στο στόχαστρο κριτικής στο Τwitter, μετά τη γέννηση του τέταρτου παιδιού τους. Μεταξύ άλλων, η τουρκική νομοθεσία επιβάλλει τον ορισμό νόμιμου εκπροσώπου που θα συμμορφώνεται, εντός 48 ωρών, με εντολές για την αφαίρεση περιεχομένου και θα διατηρεί τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών εντός της Τουρκίας.
Οι επικριτές της νομοθεσίας υποστηρίζουν ότι ο μοναδικός λόγος ύπαρξης του νόμου είναι η ενίσχυση του κυβερνητικού ελέγχου στη διαδικτυακή σφαίρα. Στο παρελθόν η Τουρκία είχε «μπλοκάρει» την πρόσβαση σε ιστοσελίδες όπως η Wikipedia, το Τwitter και το YouTube, επικαλούμενη την ύπαρξη «προσβλητικού» περιεχομένου.
Εφόσον, όμως, τελικά οι εταιρείες συμμορφωθούν με τις επιταγές της τουρκικής νομοθεσίας θα κληθούν να καταβάλουν μόνο ένα ποσοστό του προστίμου που τους επιβλήθηκε, ενώ θα αρθούν και οι υπόλοιποι περιορισμοί. Μέχρι αργά το απόγευμα, κανένας από τους τεχνολογικούς κολοσσούς που «τιμωρήθηκαν» δεν σχολίασε τις εξελίξεις.