ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Τη δυνατότητα παράκαμψης της κρυπτογράφησης end-to-end που παρέχουν δημοφιλείς εφαρμογές, όπως το WhatsApp, επιδιώκει η Ε.Ε. στο πλαίσιο της καταπολέμησης της ισλαμιστικής τρομοκρατίας. Σύμφωνα με έγγραφο που επικαλείται το πρακτορείο Bloomberg, το οποίο αναμένεται να υιοθετηθεί επισήμως αργότερα μέσα στον Νοέμβριο, αναζητούνται τρόποι οι Aρχές των κρατών-μελών να αποκτήσουν πρόσβαση στην κρυπτογραφημένη επικοινωνία μεταξύ των χρηστών ηλεκτρονικών εφαρμογών.
Οπως αναφέρεται στο έγγραφο: «Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η κρυπτογράφηση καθιστά την ανάλυση του περιεχομένου των επικοινωνιών στο πλαίσιο της πρόσβασης σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία εξαιρετικά δύσκολη έως πρακτικά αδύνατη παρά το γεγονός ότι η πρόσβαση στα δεδομένα αυτά θα ήταν σύννομη». Συνεπώς, αναζητείται μια «καλύτερη ισορροπία» (χωρίς αυτή να ορίζεται επακριβώς) μεταξύ του σεβασμού στο θεμελιώδες δικαίωμα της ιδιωτικότητας και στην κρυπτογράφηση ως «άγκυρα εμπιστοσύνης» στον νέο ψηφιακό κόσμο, από τη μία, και στην ικανότητα των αρμόδιων αρχών να επιτελούν το έργο τους στους τομείς της ποινικής δικαιοσύνης και της ασφάλειας. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως αναφέρεται, σε συνεργασία με τις εταιρείες τεχνολογίας, θα αναζητηθούν «τεχνικές λύσεις» που θα επιτρέψουν στις διωκτικές αρχές να «αποκτήσουν πρόσβαση» σε κρυπτογραφημένα δεδομένα, υπό όρους διαφάνειας, αναγκαιότητας και αναλογικότητας.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, εσωτερικό σημείωμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είχε διαρρεύσει στον Τύπο ανέφερε ότι η διεύρυνση της «στοχευμένης σύννομης πρόσβασης» σε κρυπτογραφημένα δεδομένα θα συνέβαλλε ζωτικά στην αντιμετώπιση κυκλωμάτων κακοποίησης ανηλίκων και άλλων μορφών οργανωμένου εγκλήματος. Η πίεση εκ μέρους των διωκτικών αρχών για την παράκαμψη της κρυπτογράφησης έρχεται σε σύγκρουση με την επιμονή των τεχνολογικών εταιρειών, αλλά και των ευρωπαϊκών ψηφιακών αρχών, για την προστασία της ιδιωτικότητας των χρηστών. Οπως ανέφερε το σημείωμα της Επιτροπής: «Λίγα κράτη-μέλη έχουν νομοθετικές διατάξεις που να επιτρέπουν στις αστυνομικές και στις δικαστικές αρχές να διαχειριστούν το ζήτημα της κρυπτογράφησης».
Το ζήτημα της ισλαμιστικής τρομοκρατίας έχει επανέλθει δριμύτερο στην ευρωπαϊκή ατζέντα στον απόηχο των πρόσφατων επιθέσεων στη Γαλλία και στην Αυστρία. Ηδη έχει προστεθεί στην ημερήσια διάταξη του τελευταίου τακτικού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της χρονιάς (10-11 Δεκεμβρίου). Χθες αποφασίστηκε να λάβει χώρα σήμερα τετραμερής τηλεδιάσκεψη μεταξύ της Αγκελα Μέρκελ, του Εμανουέλ Μακρόν, της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, με θέμα την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Προσχέδιο κοινής δήλωσης που έχει προετοιμαστεί ενόψει της συνάντησης των υπουργών Εσωτερικών της Ε.Ε. την προσεχή Παρασκευή –σύμφωνα με το Bloomberg– αναφέρει ότι πρέπει να προστατευθούν οι Ευρωπαίοι πολίτες από τον ισλαμισμό και ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να προωθήσει τη θρησκευτική εκπαίδευση και την κατάρτιση των ιμάμηδων στην Ε.Ε., ώστε να «συμμορφώνεται με τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις αξίες της Ευρώπης». Στο ίδιο προσχέδιο αναφέρεται ότι «η πρόσβαση σε ψηφιακά δεδομένα γίνεται ολοένα και πιο ζωτική – είτε πρόκειται περί δεδομένα διασυνδέσεων είτε σε κάποιες περιπτώσεις για δεδομένα περιεχομένου».