Ενα βήμα πριν από το χαώδες Brexit, χωρίς εμπορική συμφωνία, βρίσκονταν χθες το βράδυ το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς, παρά τις εντατικές διαπραγματεύσεις του τελευταίου τριημέρου, οι ουσιώδεις διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών παρέμεναν σε μεγάλο βαθμό αγεφύρωτες. Το μόνο θέμα στο οποίο συμφωνούσαν Βρυξέλλες και Λονδίνο ήταν ότι, εάν δεν υπάρξει συμβιβασμός στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο εντός το πολύ 48 ωρών, τότε το μη συναινετικό διαζύγιο πρέπει να θεωρείται δεδομένο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις αγορές, τους εργαζομένους και τους πολίτες, και από τις δύο πλευρές της Μάγχης.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επικοινώνησαν χθες το βράδυ και συμφώνησαν να συναντηθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες στις Βρυξέλλες, σε μια ύστατη προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών.
Νωρίτερα, ο επικεφαλής των Ευρωπαίων διαπραγματευτών Μισέλ Μπαρνιέ δεν είχε να παρουσιάσει ενδείξεις χειροπιαστής προόδου όταν ενημέρωσε τους πρεσβευτές των «27» στις Βρυξέλλες. Η ατμόσφαιρα της σύσκεψης χαρακτηρίστηκε «πολύ απαισιόδοξη» από τον Ιρλανδό υπουργό Εξωτερικών Σάιμον Κόβενι, η χώρα του οποίου απειλείται με τις χειρότερες αναταράξεις σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων. Η επαναφορά «σκληρών» συνόρων ανάμεσα στο ιρλανδικό κράτος και τη Βόρεια Ιρλανδία, που ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα μπορούσε να τορπιλίσει τις ειρηνευτικές συμφωνίες που έθεσαν τέλος στην πολιτική βία στο νησί.
Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι τα τελευταία εικοσιτετράωρα επήλθε προσέγγιση (αν και απέχει ακόμη από τη συμφωνία) στο θέμα των αλιευτικών δικαιωμάτων των ευρωπαϊκών κρατών στα βρετανικά ύδατα. Ωστόσο, το χάσμα παρέμενε στα άλλα δύο επίμαχα θέματα που εμποδίζουν την επίτευξη συμφωνίας. Το πρώτο από αυτά αφορά τους κανόνες για την εξασφάλιση ισότιμου ανταγωνισμού.
Η Ε.Ε. επιμένει ότι η Βρετανία πρέπει να σέβεται τους ευρωπαϊκούς κανόνες ως προς τις εργασιακές σχέσεις, την προστασία του περιβάλλοντος και την επιδότηση εθνικών επιχειρήσεων, ώστε να μην αποκτήσει αθέμιτα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στο πλαίσιο μιας συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου. Η κυβέρνηση Τζόνσον επέμενε ότι τα θέματα αυτά ανήκουν στην αρμοδιότητα της κυβέρνησης κάθε κυρίαρχου κράτους. Το άλλο επίμαχο ζήτημα αφορά τον τρόπο επίλυσης των νομικών διαφορών που ενδέχεται να προκύψουν κατά την εφαρμογή της συμφωνίας.
Η Βρετανία αποχώρησε επισήμως από την Ε.Ε. στις 31 Ιανουαρίου 2020, αλλά συνεχίζει να υπακούει στους κανόνες της Ενωσης για το εμπόριο, τις μετακινήσεις και τις επιχειρήσεις κατά τη μεταβατική περίοδο, η οποία εκπνέει στις 31 Δεκεμβρίου. Αν δεν υπάρξει τελικά συμφωνία, τότε από την Πρωτοχρονιά του 2021 θα επιβληθούν από τις δύο πλευρές τελωνειακοί δασμοί, συνοριακοί έλεγχοι και φόροι, γεγονός που θα έχει αντίκτυπο στις αγορές και τις επιχειρήσεις.
«Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι οι Βρετανοί παίζουν με τη φωτιά, πως η φωτιά μπορεί να κάψει τους πάντες και ότι είναι κάτι που όλοι οφείλουμε να αποφύγουμε», δήλωσε η Ιρλανδή επίτροπος στην Κομισιόν, Μέριντ Μαγκίνες.