ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Εγκρίθηκε με συνοπτικές διαδικασίες η κυκλοφορία του εμβολίου των Pfizer/BioNTech χθες το βράδυ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Γύρω στις 4 το απόγευμα ώρα Ελλάδος, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία γνωμοδοτεί υπέρ της χορήγησης άδειας κυκλοφορίας υπό όρους (conditional market authorization) στο εμβόλιο, για άτομα άνω των 16 ετών. «Η διεξοδική μας αξιολόγηση σημαίνει ότι μπορούμε να εγγυηθούμε στους πολίτες της Ε.Ε. ότι το εμβόλιο αυτό είναι ασφαλές και αποτελεσματικό και ότι πληροί τα αναγκαία ποιοτικά στάνταρ», δήλωσε η εκτελεστική διευθύντρια του EMA, Εμερ Κουκ. «Ωστόσο το έργο μας δεν τελειώνει εδώ. Θα συνεχίσουμε να συλλέγουμε και να αναλύουμε δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα αυτού του εμβολίου ώστε να προστατεύσουμε τους ανθρώπους που το λαμβάνουν στην Ε.Ε.». Αξιωματούχος του EMA, στη συνέντευξη Τύπου, εξέφρασε υψηλό βαθμό αισιοδοξίας ότι το εμβόλιο θα είναι αποτελεσματικό και εναντίον του μεταλλαγμένου στελέχους του ιού που έχει εξαπλωθεί στο Ην. Βασίλειο.
Λίγο μετά τη θετική γνωμοδότηση του EMA, η πρόεδρος της Ευρ. Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε λόγο (μέσω Twitter) για «αποφασιστική στιγμή» και πρόσθεσε: «Τώρα θα δράσουμε γρήγορα. Αναμένω απόφαση της Ευρ. Επιτροπής έως απόψε το βράδυ». Τρεισήμισι ώρες αργότερα, ανακοίνωσε η ίδια την έγκριση του εμβολίου, υποσχόμενη ότι θα ακολουθήσουν και άλλα σύντομα.
Το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε ότι η διαδικασία επίσημης έγκρισης, με τις διαβουλεύσεις με τα κράτη-μέλη, θα διαρκούσε ώς τις 23/12. Ωστόσο οι πιέσεις από σειρά κρατών-μελών –και ειδικά από τη Γερμανία– φαίνεται ότι συνέβαλαν στην περαιτέρω επιτάχυνση των αποφάσεων. Σημειώνεται πάντως ότι η ταχύτερη έγκριση δεν σημαίνει και άφιξη των εμβολίων νωρίτερα: η 26η Δεκεμβρίου παραμένει η μέρα κατά την οποία θα αρχίσουν οι παραδόσεις.
Εν τω μεταξύ, διεξήχθη χθες πολύωρη συνεδρίαση του έκτακτου μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων της Ενωσης (IPCR) για το ζήτημα του μεταλλαγμένου στελέχους του ιού που εξαπλώνεται ραγδαία στο Λονδίνο και σε περιοχές της ΝΑ Αγγλίας. Τα κράτη-μέλη τάχθηκαν υπέρ μιας συντονισμένης προσέγγισης και ζήτησαν καθοδήγηση από την Ευρ. Επιτροπή, η οποία τάχθηκε κατά του γενικευμένου κλεισίματος των συνόρων με το Ην. Βασίλειο (για εμπορεύματα και μετακινήσεις ζωτικού χαρακτήρα). Ορισμένες χώρες (Ισπανία, Ιταλία) ζήτησαν να γίνει επειγόντως συζήτηση σε πολιτικό επίπεδο (υπουργών Υγείας).
Αναστολή πτήσεων
Εως χθες το βράδυ, είχαν αναστείλει τις πτήσεις από το Ην. Βασίλειο 22 χώρες της Ε.Ε. Απαγόρευση πτήσεων (διαφορετικής διάρκειας ανά περίπτωση και με εξαιρέσεις για επαναπατρισμό σε κάποιες περιπτώσεις) επέβαλαν οι Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Τσεχία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία, Μάλτα, Σουηδία, Ρουμανία, Πορτογαλία και Πολωνία, αλλά και η Νορβηγία και η Ελβετία (που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. αλλά ανήκουν στη Ζώνη Σένγκεν). Η μόνη χώρα που έχει συνδυάσει την απαγόρευση πτήσεων με την απαγόρευση μεταφοράς εμπορευμάτων είναι η Γαλλία. Η Ελλάδα και η Κύπρος ανήκουν στη μικρή μειοψηφία κρατών-μελών που δεν έχουν επιβάλει απαγόρευση πτήσεων.
Σε συνοπτική ανάλυση της νέας απειλής, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων προτρέπει τις Αρχές των κρατών-μελών να προβούν στις αναγκαίες γενετικές αναλύσεις ώστε να εντοπίσουν εγκαίρως το νέο στέλεχος και τον βαθμό διασποράς του (ήδη έχει εντοπιστεί σε Ολλανδία, Δανία, Βέλγιο). Επιπλέον, εισηγείται να δοθεί προτεραιότητα στην ιχνηλάτηση και στην απομόνωση προσώπων που είχαν επαφές με κρούσματα του νέου στελέχους ή με ιστορικό μετακίνησης σε περιοχές όπου εξαπλώνεται.
Τα κράτη-μέλη καλούνται επίσης: να ενημερώσουν για κρούσματα του νέου στελέχους μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και ανταπόκρισης της Ε.Ε.·να παρακολουθήσουν την αποτελεσματικότητα των τεστ PCR στον εντοπισμό του· να εξετάζουν τυχόν περιπτώσεις επαναμόλυνσης ή αποτυχημένης θεραπείας με πλάσμα ή με μονοκλωνικά αντισώματα για να εξακριβωθεί αν συνδέονται με το νέο στέλεχος· και να παρακολουθήσουν στενά την πορεία εμβολιασθέντων ατόμων για ύποπτες περιπτώσεις μη ανταπόκρισης στο εμβόλιο.