Κατά έναν ολόκληρο χρόνο μειώθηκε το προσδόκιμο επιβίωσης των Αμερικανών στο πρώτο εξάμηνο του 2020, σε μεγάλο βαθμό λόγω της COVID-19. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία των αρμόδιων ομοσπονδιακών αρχών, που αποτυπώνουν για πρώτη φορά μια συνολική εικόνα της υγειονομικής κρίσης και καταγράφουν την πιο απότομη πτώση του προσδόκιμου επιβίωσης από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών, το προσδόκιμο επιβίωσης έπεσε από 78,8 χρόνια το 2019 σε 77,8 χρόνια το 2020 (75,1 για τους άνδρες και 80,5 για τις γυναίκες), κατρακυλώντας στα επίπεδα του 2006. «Πρόκειται για τεράστια πτώση. Πρέπει να γυρίσουμε πίσω στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη δεκαετία του 1940, για να βρούμε κάτι ανάλογο», δήλωσε ο Ρόμπερτ Αντερσον, επικεφαλής της στατιστικής υπηρεσίας του εν λόγω κέντρου.
Το 2020 υπήρξε η πιο φονική χρονιά για τις ΗΠΑ, με τον συνολικό αριθμό των νεκρών να ξεπερνούν για πρώτη φορά τα τρία εκατομμύρια. Η COVID-19 έχει κοστίσει μέχρι σήμερα τη ζωή περίπου μισού εκατ. Αμερικανών, χωρίς να υπολογίζονται οι έμμεσες επιπτώσεις στην υγεία από την οικονομική ύφεση και τις ψυχικές διαταραχές που συνόδευσαν την πανδημία. «Βιώνουμε την καταστροφή του κορωνοϊού πιο έντονα από κάθε άλλη χώρα. Είμαστε το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά αντιπροσωπεύουμε περισσότερο από το 20% των θυμάτων», δήλωσε ο καθηγητής Οτις Μπρόλεϊ από το Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς.
Δυσανάλογα υψηλό τίμημα πλήρωσαν στον βωμό της πανδημίας οι φυλετικές μειονότητες, καθώς οι Αφροαμερικανοί έχασαν τρία χρόνια από το προσδόκιμο επιβίωσής τους, ενώ οι ισπανόφωνοι δύο. Το αποτέλεσμα είναι η μαύρη κοινότητα να έχει σήμερα προσδόκιμο επιβίωσης κατά έξι χρόνια μικρότερο από τους λευκούς, μια αποθαρρυντική εξέλιξη ύστερα από 20 χρόνια στη διάρκεια των οποίων υπήρχε σταδιακή σύγκλιση μεταξύ των δύο φυλετικών κατηγοριών. «Οι μαύροι και οι ισπανόφωνοι σήκωσαν το μεγαλύτερο βάρος της πανδημίας», τονίζει η δρ Κίρστεν Μπίμπινς-Ντομίνγκο, πρύτανης του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, υπενθυμίζοντας ότι οι εν λόγω κοινότητες έχουν τη μερίδα του λέοντος στις κακοπληρωμένες θέσεις εργασίας, τις ακατάλληλες συνθήκες στέγασης και τις προϋπάρχουσες ασθένειες, παράγοντες που μεγαλώνουν τις πιθανότητες να νοσήσουν σοβαρά από COVID-19.
Την προηγούμενη δεκαετία, οι ΗΠΑ είχαν γνωρίσει αρκετές χρονιές ανησυχητικής, αν και όχι τόσο απότομης, πτώσης του προσδόκιμου επιβίωσης, κυρίως λόγω της κατάχρησης οπιούχων και άλλων φαρμάκων. Τα δύο προηγούμενα χρόνια η τάση είχε αρχίσει να αντιστρέφεται, αλλά η πανδημία εκμηδένισε τα όποια κέρδη. Παρά τον δραματικό της χαρακτήρα, όμως, η κατάρρευση της περασμένης χρονιάς δεν προβλέπεται να μονιμοποιηθεί, καθώς ο εμβολιασμός επεκτείνεται και οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας αναμένεται να εξομαλυνθούν στη διάρκεια του τρέχοντος έτους.
Το ιστορικό προηγούμενο συνηγορεί υπέρ της αισιόδοξης εκδοχής. Στην επιδημία της ισπανικής γρίπης του 1918, το προσδόκιμο επιβίωσης των Αμερικανών σημείωσε τρομακτική πτώση 11,8 ετών μέσα σε ένα μόνο έτος, για να περιοριστεί στα 39 χρόνια. Την επόμενη χρονιά, όμως, είχε ανακάμψει πλήρως στα προ της επιδημίας επίπεδα.