Καθώς η αμερικανική κυβέρνηση επανέρχεται στην παγκόσμια μάχη για την κλιματική αλλαγή, ο πρόεδρος Tζo Μπάιντεν φιλοξένησε το διήμερο Πέμπτης-Παρασκευής διαδικτυακή Διάσκεψη Κορυφής για το Κλίμα, η οποία είχε προαναγγελθεί από την πρώτη κιόλας εβδομάδα που ανέλαβε τα καθήκοντά του, τον Ιανουάριο. Ο Τζο Μπάιντεν προσκάλεσε 40 ηγέτες για να ενθαρρύνει τις μεγάλες οικονομίες του κόσμου, και ειδικά τα αρχικά μέλη του Φόρουμ των Μεγάλων Οικονομιών για το Κλίμα και την Ενέργεια, που από κοινού αντιπροσωπεύουν το 80% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, να δεσμευθούν με πιο φιλόδοξους στόχους για την κλιματική δράση.
Κύριος σκοπός της κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν να ενισχύσει τη φιλοδοξία να διατηρηθεί ο στόχος περιορισμού της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,5 βαθμό Κελσίου. Επειτα από τέσσερα χρόνια αδιαφορίας για την κλιματική κρίση υπό τον τέως πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, η Σύνοδος Κορυφής ήταν η κατάλληλη ευκαιρία όχι μόνο για να υπογραμμίσει η κυβέρνηση Μπάιντεν ότι παίρνει στα σοβαρά την υπόθεση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για να στείλει ένα γενικότερο μήνυμα, ότι επιστρέφει στη λογική των πολυμερών συνεργασιών και των συμμαχιών για την από κοινού αντιμετώπιση των διεθνών προκλήσεων.
Ηδη, πριν από τη διάσκεψη, ο ειδικός απεσταλμένος για το κλίμα Τζον Κέρι ταξίδεψε στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη για να ενισχύσει την υποστήριξη για τη Σύνοδο Κορυφής και να ενθαρρύνει τα κράτη να θέσουν ανώτερους στόχους για τη μείωση των εκπομπών. Η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και ο Καναδάς έδειξαν προθυμία να δεσμευθούν για βαθύτερες μειώσεις των εκπομπών, ενώ η Κίνα και οι ΗΠΑ δεσμεύθηκαν να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής παρά τις πρόσφατες εντάσεις μεταξύ τους. Ωστόσο, ο Κέρι αντιμετώπισε έντονες επιφυλάξεις από την Ινδία, η οποία φοβάται, μάλλον βάσιμα, ότι η υιοθέτηση τόσο φιλόδοξων στόχων σε αυτή τη φάση απειλεί να τη θέσει σε τροχιά αποανάπτυξης. Πρόβλημα υπήρξε και με τη Βραζιλία, καθώς δεν επιτεύχθηκε συμφωνία για την αναστολή της αποψίλωσης του Αμαζονίου, καθώς η κυβέρνηση Μπολσονάρο απαιτεί χρηματοδότηση ύψους 1 δισ. δολαρίων ώστε να μειώσει την αποψίλωση των τροπικών δασών –ενός από τους μεγαλύτερους πνεύμονες του πλανήτη– κατά 40%. Στην τηλεδιάσκεψη Κορυφής, ο πρόεδρος Μπάιντεν παρουσίασε τον πολυαναμενόμενο, εξαιρετικά φιλόδοξο στόχο των ΗΠΑ να μειώσουν τις εκπομπές τους κατά 50% έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005, δηλώνοντας πως η Αμερική «αποφάσισε να αναλάβει δράση», καθώς «δεν έχουμε άλλη επιλογή». Παρά τη διεθνή φύση της συνόδου, ο Μπάιντεν απευθύνθηκε και στον αμερικανικό λαό τονίζοντας πως η πολιτική αυτή θα προσφέρει νέες θέσεις εργασίας καθαρής ενέργειας και θα ενισχύσει την εσωτερική οικονομία της χώρας, κάτι που αμφισβητείται από την πλευρά των Ρεπουμπλικανών.
Ο νέος φιλόδοξος στόχος των ΗΠΑ απαιτεί την άμεση μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων σε σχεδόν κάθε τομέα της αμερικανικής οικονομίας και συνιστά σημαντική αναβάθμιση σε σύγκριση με την προηγούμενη δέσμευση από την κυβέρνηση Ομπάμα για μείωση των εκπομπών κατά 25%-28% έως το 2025. Παράλληλα, ο στόχος τους να διπλασιάσουν την ετήσια χρηματοδότηση για το κλίμα και να τριπλασιάσουν τη συμβολή τους στην προσαρμογή έως το 2024 σκοπεύει να απομακρύνει τα δημόσια χρήματα από τα ορυκτά καύσιμα και να υποστηρίξουν τις πιο ευάλωτες χώρες του κόσμου, που χρειάζονται τη χρηματοδότηση για να υιοθετήσουν πιο «πράσινες» πολιτικές.
Η διήμερη Σύνοδος Κορυφής και η παρουσίαση των στόχων τόσο της Αμερικής όσο και των υπόλοιπων κρατών είναι το πρώτο βήμα που κάνουν οι κυβερνήσεις, καθώς λαμβάνουν αποφασιστικά μέτρα για να αποτρέψουν την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Κατά τους επιστήμονες, οι συνέπειες της υπέρβασης του ορίου περιλαμβάνουν μαζικές εξαφανίσεις ειδών, έλλειψη νερού και ακραία καιρικά φαινόμενα που θα είναι πιο καταστροφικά για τις φτωχότερες χώρες, οι οποίες είναι περισσότερο ευάλωτες απέναντι στις επιπτώσεις από την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Ρωσία και Κίνα
Παρά την κλιμάκωση των εντάσεων με την Κίνα και τη Ρωσία από τη στιγμή κατά την οποία ανέλαβε την εξουσία ο Τζο Μπάιντεν, τόσο ο Σι Τζινπίνγκ όσο και ο Βλαντιμίρ Πούτιν συμμετείχαν στη Διάσκεψη Κορυφής, όπου μίλησαν αποκλειστικά για την κλιματική αλλαγή, αποφεύγοντας να επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με αναφορές στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Οι δύο μεγάλες δυνάμεις της Ανατολής εμφανίστηκαν δεκτικές στις εκκλήσεις για πιο αποφασιστικά μέτρα. Μία ημέρα νωρίτερα ο Βλαντιμίρ Πούτιν, στην ετήσια ομιλία του ενώπιον των δύο σωμάτων του Κοινοβουλίου, έθεσε τον φιλόδοξο στόχο να εκπέμπει η χώρα του λιγότερους ρύπους από την Ε.Ε. σε ορίζοντα τριάντα χρόνων. Μιλώντας πρώτος στην τηλεδιάσκεψη, ο Σι περιέγραψε το σχέδιο της Κίνας να αγγίξει το μέγιστο των εκπομπών έως το 2030, για να ακολουθήσει σταθερή μείωση και να φτάσει στην ουδετερότητα άνθρακα έως το 2060, εξηγώντας πως θα γίνει αυστηρός έλεγχος στα έργα παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα. H πρόεδρος της Ε.Ε. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε τον νέο ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, με στόχο την ουδετερότητα έως το 2050 και τη μείωση των εκπομπών κατά 55% έως το 2030.