Η πρόσφατη και πιο καταστροφική πυρκαγιά στην Αττική από το έτος 1984, η οποία έκαψε συνολικά 72.500 στρ. δασικής και αγροτικής έκτασης, ανέδειξε για ακόμη μία φορά ότι και κατά τη φετινή αντιπυρική περίοδο ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας γενικώς και ειδικώς ο δασοπυροσβεστικός μηχανισμός δεν ήταν κατάλληλα και επαρκώς προετοιμασμένος για να αντιμετωπίσει τη συγκεκριμένη πυρκαγιά. Ειδικότερα, δεν υπάρχει ελεγκτικός μηχανισμός στη ΓΓΠΠ για να επιτηρεί αν οι προβλεπόμενες από το ισχύον κάθε φορά γενικό σχέδιο αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών της ΓΓΠΠ «Ιόλαος» υποχρεώσεις των εμπλεκομένων φορέων Π.Π., όπως Περιφέρειες, Δήμοι κ.λπ. σε επίπεδο πρόληψης, π.χ. καθαρισμοί ξερής βλάστησης, έχουν εφαρμοστεί στο ακέραιο, καθώς και πρόβλεψη στους παραβάτες σχετικών κυρώσεων. Στην ως άνω πυρκαγιά δεν τηρήθηκαν από τους αρμόδιους φορείς όλες οι υποχρεώσεις και για τον λόγο αυτό, μεταξύ άλλων, υπήρξαν οι καταστροφικές συνέπειες.
Επίσης, το γεγονός ότι ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας γενικώς και ειδικότερα ο δασοπυροσβεστικός μηχανισμός αποδείχθηκε απροετοίμαστος να αντιμετωπίσει μια μεγάλη δασική πυρκαγιά, όπως η πρόσφατη στον Σχίνο – Αλεποχώρι, αποδεικνύεται και από την έλλειψη φέτος της άσκησης όλων των εμπλεκόμενων φορέων Πολιτικής Προστασίας, με την κωδική ονομασία «Διά Πυρός», που διεξαγόταν μέχρι και το έτος 2019, πριν από την αντιπυρική περίοδο στη δασική έκταση της Αττικής, προκειμένου να διαπιστωθεί ο βαθμός ετοιμότητας, συντονισμού και συνεργασίας τους. Δυστυχώς το 2020, όπως και φέτος, για άγνωστους λόγους δεν πραγματοποιήθηκε η εν λόγω άσκηση.
Ακόμη είναι μέγα επιχειρησιακό σφάλμα να μην εκδίδεται από την ΓΓΠΠ με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου αντί την 1η Ιουνίου ο χάρτης κινδύνου πυρκαγιάς. Αν είχε εκδοθεί στις 19 Μαΐου που ξεκίνησε η καταστροφική πυρκαγιά από τον Σχίνο, οι πυροσβεστικές δυνάμεις θα ήταν λόγω των συνθηκών σε αυξημένη ετοιμότητα πριν από την έναρξή της. Τέλος διαπιστώνεται κενό και στην υλοποίηση του επιχειρησιακού σχεδιασμού του Π.Σ., αφού δεν υπήρξε ικανός αριθμός από τον συνολικό αριθμό των 29 –ο μεγαλύτερος στην ιστορία του Π.Σ.– μισθωμένων για την τρέχουσα αντιπυρική περίοδο πτητικών μέσων για την αεροπυρόσβεση. Κατόπιν των ανωτέρω επισημαίνεται ότι τίποτε δεν έχει αλλάξει στον επιχειρησιακό σχεδιασμό του Π.Σ. σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Ετσι, αν και πάλι, όπως συνέβη το 2018, προκληθούν ταυτόχρονα, έστω και στην ίδια περιφέρεια, δύο μεγάλες πυρκαγιές, ο δασοπυροσβεστικός μηχανισμός και γενικά ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας δεν μπορεί να τις διαχειριστεί σε ικανοποιητικό και αποτελεσματικό επιχειρησιακά βαθμό. Ας ευχηθούμε να μη συμβεί αυτό για να μην ξαναθρηνήσουμε και άλλα θύματα.
* Ο κ. Ανδριανός Γκουρμπάτσης είναι αντιστράτηγος – υπαρχηγός Π.Σ., ε.α., νομικός, ειδικός ερευνητής – δικαστικός πραγματογνώμονας Διερεύνησης Εγκλημάτων Εμπρησμού.