ΛΙΣΣΑΒΩΝΑ. Πέθανε σε ηλικία 84 ετών ο Οτέλο Σαράιβα ντε Καρβάλιο, επικεφαλής του αναίμακτου «πραξικοπήματος των Γαρυφάλλων», που έδωσε τέλος στη δικτατορία του Σαλαζάρ στην Πορτογαλία. Τον Απρίλιο του 1974, ο λοχαγός Καρβάλιο και τα μέλη του κινήματός του, αποτελούμενου από βετεράνους των αποικιακών πολέμων της Πορτογαλίας στην Αφρική, ανέτρεψαν τη χούντα του Σαλαζάρ, ο οποίος κατείχε την εξουσία για τέσσερις δεκαετίες. Δέκα χρόνια αργότερα, ο Καρβάλιο φυλακίσθηκε για πέντε χρόνια για σχέσεις με αριστερή τρομοκρατική οργάνωση, υπεύθυνη για περισσότερες από δώδεκα ανθρωποκτονίες και βομβιστικές ενέργειες. Ο Καρβάλιο συνέχισε να επιμένει μέχρι το τέλος της ζωής του ότι έπεσε θύμα συνωμοσίας από οπαδούς του καθεστώτος Σαλαζάρ.
Σε χθεσινές δηλώσεις του, ο πρόεδρος της Πορτογαλίας, Μαρσέλο ντε Σόουζα, εξήρε τον «κρίσιμο ρόλο που έπαιξε ο Καρβάλιο σε μια καθοριστική στιγμή της ιστορίας της χώρας», επισημαίνοντας ωστόσο ότι «είναι πολύ νωρίς για να κρίνουμε τη συνεισφορά του», καθώς η προσωπικότητα του εκλιπόντος συνεχίζει να διχάζει την πορτογαλική κοινωνία.
Ποιος ήταν
Ο Καρβάλιο γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1936 στην τότε πορτογαλική αποικία της Μοζαμβίκης στην ανατολική Αφρική. Ανήκε στην ομάδα νέων αξιωματικών, επηρεασμένων από τα προοδευτικά γραπτά διανοητών, όπως ο Φραντς Φανόν, που πρέσβευαν την ανεξαρτησία των αποικιών και την αυτοδιάθεση των λαών του Τρίτου Κόσμου. Το 1974, ο Καρβάλιο εκπόνησε τα σχέδια για την ανατροπή του καθεστώτος στη Λισσαβώνα, χαρίζοντας τη νίκη στους στασιαστές σε λιγότερο από 24 ώρες και οδηγώντας στη φυγή του δοτού πρωθυπουργού Μαρτσέλο Γκαετάνο, διαδόχου του Σαλαζάρ. Το φασιστικό καθεστώς του Σαλαζάρ κυριάρχησε στην Πορτογαλία από τη δεκαετία του 1930. Οι στρατιωτικές δυνάμεις της χούντας δεν αντιστάθηκαν στην επανάσταση του 1974, ενώ μόνο άνδρες της μισητής κρατικής ασφάλειας (Pide) προέβαλαν αντίσταση μετά την επίθεση στα αρχηγεία τους, με τέσσερις νεκρούς διαδηλωτές. Πλανόδιοι ανθοπώλες, οι οποίοι στόλισαν τις κάννες των τουφεκιών στασιαστών με γαρύφαλλα, έδωσαν το όνομά της στην επανάσταση του 1974.
Στον απόηχο του κινήματος, ο Καρβάλιο προήχθη σε ταξίαρχο και επικεφαλής ειδικού στρατιωτικού σώματος υπευθύνου για τη διασφάλιση της ομαλής μετάβασης προς τη δημοκρατία. Τον Νοέμβριο του 1975 φυλακίσθηκε για τρεις μήνες για απόπειρα πραξικοπήματος στο πλευρό ακραίων αριστερών κομμάτων. Το 1985, συνελήφθη και κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε εξτρεμιστική τρομοκρατική οργάνωση, γνωστή ως FP-25, υπεύθυνη για επιθέσεις τη δεκαετία του 1980. Αποφυλακίσθηκε ύστερα από πέντε χρόνια, έχοντας εξασφαλίσει αμνηστία.
Μιλώντας το 2011 με αφορμή τις διαπραγματεύσεις μεταξύ της κυβέρνησης της Λισσαβώνας και του ΔΝΤ για τη χορήγηση εκτάκτου δανείου, ο Καρβάλιο είπε ότι εάν γνώριζε ότι η δημοκρατία θα γεννούσε μια κοινωνία τέτοιων ανισοτήτων, δεν θα είχε ενταχθεί στις τάξεις της Επανάστασης των Γαρυφάλλων.