Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισάγει από τη Ρωσία περίπου το 40% του φυσικού αερίου και το 25% του πετρελαίου που καταναλώνει.
Σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Bruegel, οι χώρες της ΕΕ καταβάλλουν συνολικά περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ ημερησίως στη ρωσική πλευρά για φυσικό αέριο και πετρέλαιο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες από την άλλη πλευρά, που δεν βασίζονται στον ίδιο βαθμό όπως οι Ευρωπαίοι στις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία, εμφανίζονται πλέον να εξετάζουν ακόμη και το ενδεχόμενο επιβολής εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικών υδρογονανθράκων.
«Δεν μπορούμε να πληρώνουμε για πετρέλαιο και φυσικό αέριο με το αίμα των Ουκρανών», δήλωσε τη Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, έχοντας στο πλευρό του τον Αμερικανό ομόλογό του, Άντονι Μπλίνκεν, που πραγματοποιεί αυτές τις ημέρες περιοδεία στις νατοϊκές χώρες της Βαλτικής.
Δεν έχουν, ωστόσο, στο σύνολό τους όλοι οι Ευρωπαίοι την ίδια άποψη. Χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία, που εξαρτώνται πολύ περισσότερο από το ρωσικό φυσικό αέριο εάν συγκριθούν με άλλες, νιώθουν να απειλούνται περισσότερο από το ενδεχόμενο εκτόξευσης των τιμών της ενέργειας, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το BBC.
Για του λόγου το αληθές, αρκεί να ανατρέξει κανείς και στις δηλώσεις που έκανε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, αποκηρύσσοντας το ενδεχόμενο να επιβληθεί ευρωπαϊκό εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας στην παρούσα φάση.
Σημειώνεται, άλλωστε, πως οι τιμές της ενέργειας βρίσκονταν σε τροχιά ανόδου ήδη πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, με το πρόβλημα έκτοτε να έχει οξυνθεί ακόμη περισσότερο πλήττοντας τις τσέπες των καταναλωτών.
Το BBC υπενθυμίζει ότι έως και πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι Γερμανοί τάσσονταν στην πλειονότητά τους υπέρ της λειτουργίας του αμφιλεγόμενου ρωσογερμανικού αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2.
Επί του παρόντος, έπειτα από περίπου δύο εβδομάδες πολέμου, το «κλίμα» στη Γερμανία μοιάζει να έχει αλλάξει και πλέον στρέφεται κατά της Ρωσίας ενώ και ο αγωγός Nord Stream 2 έχει εν τω μεταξύ «δει» τις προοπτικές λειτουργίας του να «παγώνουν» για τα καλά.
Ανησυχίες σε Γερμανία – Γαλλία – Ιταλία
Πίσω στο Βερολίνο ωστόσο, όπως σημειώνει το BBC, υπάρχει παράλληλα ο φόβος ότι η γερμανική κοινή γνώμη θα μπορούσε να αλλάξει εκ νέου στάση εάν οι Γερμανοί καταναλωτές αρχίσουν κάποια στιγμή να μην μπορούν να βάλουν καύσιμα στα αυτοκίνητά τους και να ζεστάνουν τα σπίτια τους.
Η ένωση Γερμανών βιομηχάνων BDI έχει, από την πλευρά της, προειδοποιήσει ότι οι τιμές που ανεβαίνουν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε λουκέτα και κλείσιμο επιχειρήσεων, «πληγώνοντας» έτσι τη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ που είναι η γερμανική.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν παρουσιάζεται και εκείνος να ανησυχεί, σύμφωνα με το BBC, καθώς μπαίνει πια στην τελική ευθεία προς τις προεδρικές εκλογές του Απριλίου.
Υπενθυμίζεται ότι στο πρόσφατο παρελθόν η άνοδος των τιμών της ενέργειας είχε προκαλέσει στη Γαλλία έντονες διαμαρτυρίες, «γεννώντας» μεταξύ άλλων και το κίνημα των επονομαζόμενων «κίτρινων γιλέκων».
Ενδεικτική της γαλλικής «ανησυχίας» είναι και η στάση του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού της Total που προς το παρόν τουλάχιστον συνεχίζει να κάνει κανονικά μπίζνες με τη Ρωσία, υιοθετώντας μια εντελώς διαφορετική στάση από εκείνη που υιοθέτησαν άλλοι – βρετανικοί – ενεργειακοί κολοσσοί όπως είναι εκείνοι της BP και της Shell.
Ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες ωστόσο, το BBC δεν αποκλείει το ενδεχόμενο οι Ευρωπαίοι να ανοίξουν τον δρόμο για την επιβολή κυρώσεων που θα βάζουν στο στόχαστρο τη ρωσική ενέργεια, ακόμη και αν αυτό σημαίνει πρόσθετα προβλήματα για τις ίδιες τις ευρωπαϊκές αγορές.
Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο αυτήν την εβδομάδα, στο ευρωκοινοβούλιο την Τρίτη και μεταξύ των ηγετών της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης.
Υπάρχουν «λύσεις»
Η (Γερμανίδα όπως και ο Σολτς) επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει πάντως από την πλευρά της ξεκαθαρίσει πως η ΕΕ πρόκειται να δώσει μεγαλύτερη ώθηση στις προσπάθειες απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Πως; Αναζητώντας εναλλακτικούς προμηθευτές (Κατάρ, Αζερμπαϊτζάν), βελτιώνοντας τις ενεργειακές της υποδομές, και επενδύοντας μεγαλύτερα ποσά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (οι Γερμανοί έχουν ήδη ανακοινώσει σχετικές επενδύσεις ύψους 200 δισ. ευρώ) όπως άλλωστε ήδη προβλέπεται και στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης.
Η Ευρώπη έχει λύσεις για να ανεξαρτητοποιηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο, δήλωσε σήμερα από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας Μπρουνό Λεμέρ, προσθέτοντας ότι επιδιώκει να επιταχύνει την εφαρμογή τους ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει την πρόκληση του χειμώνα 2022-2023.
Ο Μπρουνό Λεμέρ αναφέρθηκε στην ανάγκη «επιτάχυνσης της αποθήκευσης φυσικού αερίου το καλοκαίρι», στις «ομαδικές αγορές, από κοινού, για την συγκρότηση μετώπου και την επίτευξη λιγότερο υψηλής ταρίφας», στην «επιδίωξη διαφοροποίησης των προμηθειών», και στη «βελτίωση της λειτουργίας των τερματικών σταθμών LNG».
«Υπάρχουν επτά στην Ισπανία, τέσσερις στην Γαλλία και δεν υπάρχει δυστυχώς κανένας στην Γερμανία. Μπορούμε να βελτιώσουμε την λειτουργία των τερματικών σταθμών για να έχουν μεγαλύτερη απόδοση», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός ο οποίος επίσης αναφέρθηκε στη δυνατότητα εκμετάλλευσης της βιομάζας και του βιοαερίου.
Ειδικά τώρα, στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το ευρωπαϊκό πράσινο ντιλ αποκτά παράλληλα και μια πολύ πιο έντονη διάσταση ενεργειακής ασφάλειας.
Η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία θα χρειαστεί ωστόσο σε κάθε περίπτωση χρόνο, χρόνο τον οποίο η υπό πολιορκία Ουκρανία δεν φαίνεται επί του παρόντος να διαθέτει…