Σε όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Φινλανδία τηρούσε πολιτική αυστηρής ουδετερότητας ανάμεσα στα δύο ανταγωνιστικά μπλοκ. Ο όρος «φινλανδοποίηση» καθιερώθηκε στη γλώσσα της διεθνούς διπλωματίας, χρησιμοποιήθηκε μάλιστα πριν από λίγους μήνες για να περιγράψει πιθανό καθεστώς ουδετερότητας της Ουκρανίας, ώστε να κατευναστεί ο ισχυρός γείτονάς της.
Χθες όμως, η πολιτική ηγεσία της χώρας δρομολόγησε την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, θεωρώντας ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία κατέστησε ορατή πλέον την εξ Ανατολών απειλή για τους Φινλανδούς, που μοιράζονται ένα σύνορο 1.300 χιλιομέτρων με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Η αριστοτελική «ετερογονία των σκοπών» ήταν πολύ σκληρή για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, για τον οποίο η αποτροπή μιας νέας διεύρυνσης του ΝΑΤΟ, με ένταξη της Ουκρανίας, ήταν ένας από τους κυριότερους παράγοντες που επικαλέστηκε για να δικαιολογήσει τον πόλεμο.
«Το συντομότερο δυνατόν»
Υπέρμαχος για καιρό του διαλόγου μεταξύ Ανατολής και Δύσης, ο Σάουλι Νιινίστο είχε τονίσει, το βράδυ της Τετάρτης, ότι «η ένταξη στο ΝΑΤΟ δεν θα στρέφεται εναντίον κανενός», απαντώντας στις ρωσικές προειδοποιήσεις. «Αν ενταχθούμε, η απάντησή μου (στη Ρωσία) θα είναι: εσείς το προκαλέσατε αυτό», προσέθεσε ο Φινλανδός πρόεδρος. Τα δημοσκοπικά ευρήματα υποστηρίζουν την άποψή του. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό των ομοεθνών του που επιθυμούσαν την ένταξη στο ΝΑΤΟ κυμαινόταν γύρω από το 25%, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανέτρεψε άρδην τα δεδομένα και στην τελευταία δημοσκόπηση υπέρ της ένταξης τασσόταν το 76% των ερωτηθέντων.
Η Μόσχα κάνει λόγο για απειλή εναντίον της και επιφυλάσσεται να απαντήσει, ενώ η Σουηδία αναμένεται να ακολουθήσει εντός των προσεχών ημερών τη γείτονά της.
Αν και αναμενόμενη, η χθεσινή εξέλιξη θορύβησε το Κρεμλίνο. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο εκπρόσωπος Τύπου της ρωσικής προεδρίας, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ «οπωσδήποτε» θα δημιουργήσει απειλή για τη Ρωσία, προσθέτοντας ότι η Μόσχα είναι έτοιμη για μια «αποφασιστική απάντηση» σε όποιον προσπαθήσει να εμποδίσει τις επιχειρήσεις της στην Ουκρανία. Στον κίνδυνο πυρηνικού πολέμου μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ αναφέρθηκε, χωρίς να κάνει ευθεία συσχέτιση με τη Φινλανδία, ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας σήμερα.
«Ναι» από 61% των Σουηδών
Σε κοινό βηματισμό με τη Φινλανδία βρίσκεται μια άλλη, παραδοσιακά ουδέτερη και με σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση χώρα, η Σουηδία. Το κυβερνών κόμμα πρόκειται να συζητήσει την Κυριακή το ζήτημα της ένταξης στο ΝΑΤΟ και να λάβει θετική απόφαση, παρά τις αντιδράσεις που υπάρχουν στις γραμμές του. Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας Expressen, η σουηδική κυβέρνηση αναμένεται να καταθέσει αίτηση ένταξης στο ΝΑΤΟ την ερχόμενη εβδομάδα, αφού συγκληθεί το Κοινοβούλιο της χώρας, τη Δευτέρα. Η τελευταία δημοσκόπηση φέρει το 61% των Σουηδών να υποστηρίζει την ένταξη, ενώ τον Ιανουάριο, πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, το ποσοστό αυτό ήταν 42%. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον υπέγραψε την Τετάρτη συμφωνίες ασφαλείας με τους Φινλανδούς και τους Σουηδούς, ώστε να θωρακιστούν έναντι δυνητικών απειλών τη μεταβατική περίοδο, μέχρι να εγκριθούν οι αιτήσεις τους και να γίνουν επίσημα μέλη του ΝΑΤΟ.
«Ιστορικό βήμα»
Την επιλογή της φινλανδικής ηγεσίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ καλωσόρισε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε χθεσινή τηλεφωνική ομολογία του με τον Σάουλι Νιινίστο, ενώ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έκανε λόγο για «ιστορικό βήμα, που θα συμβάλει σημαντικά στην ευρωπαϊκή ασφάλεια». Με ιδιαίτερη ικανοποίηση υποδέχτηκαν τη χθεσινή εξέλιξη η Πολωνία και οι Βαλτικές Δημοκρατίες, που πρωτοστατούν στο μέτωπο κατά της Ρωσίας, όπως και οι δύο βόρειες χώρες που είναι ήδη μέλη του ΝΑΤΟ, η Δανία και η Νορβηγία.