ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. Η Βορειοατλαντική Συμμαχία συστήθηκε στην αυγή του Ψυχρού Πολέμου για την προστασία της Δυτικής Ευρώπης από την απειλή σοβιετικής επίθεσης, με τις αρμοδιότητες και την αποστολή της να διευρύνονται με το πέρας των ετών.
Η Συμμαχία ιδρύθηκε στις 4 Απριλίου 1949 από δώδεκα χώρες, που εξέφραζαν με τον τρόπο αυτό την αντίθεσή τους στα σχέδια της ΕΣΣΔ για εγκαθίδρυση κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη. Τα ιδρυτικά κράτη της Συνθήκης της Ουάσιγκτον ήταν το Βέλγιο, η Βρετανία, η Γαλλία, η Δανία, ο Καναδάς, η Ισλανδία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Νορβηγία, η Ολλανδία, η Πορτογαλία και οι ΗΠΑ.
Επόμενα κράτη-μέλη ήταν η Ελλάδα και η Τουρκία (1952), η Δυτική Γερμανία (1955) και η Ισπανία (1982). Η απάντηση της Μόσχας υπήρξε η δημιουργία αντίπαλης στρατιωτικής συμμαχίας, που θεσμοθετήθηκε με την υπογραφή του Συμφώνου της Βαρσοβίας μεταξύ 12 σοσιαλιστικών χωρών.
Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991, το ΝΑΤΟ ανέπτυξε επαφές με τους πρώην αντιπάλους του στην Ανατολική Ευρώπη, βοηθώντας στον τερματισμό των πολέμων στα Βαλκάνια. Το 1994 η Συμμαχία πραγματοποιεί την πρώτη της πολεμική αποστολή στέλνοντας πολεμικά αεροσκάφη για την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη Βοσνία. Αμερικανικά αεροσκάφη καταρρίπτουν τέσσερα σερβικά μαχητικά – η πρώτη φορά που το ΝΑΤΟ έκανε χρήση πραγματικών πυρών εναντίον ζωντανού στόχου.
Ενα χρόνο αργότερα, η Συμμαχία στέλνει στρατό για πρώτη φορά, αναπτύσσοντας άνδρες της ως ειρηνευτικές δυνάμεις στη Βοσνία. Το 1999 το ΝΑΤΟ βομβαρδίζει τη Σερβία για 78 ημέρες για να δώσει τέλος στην αιματηρή σερβική εκστρατεία στο Κόσοβο. Ο σερβικός στρατός αποσύρεται και το Κόσοβο τίθεται υπό διεθνή διοίκηση.
Σύμφωνο με τη Ρωσία
Τη δεκαετία του 1990 το ΝΑΤΟ προσπαθεί να «σπάσει τον πάγο» με τη Ρωσία. Το 1997 η Συμμαχία υπογράφει σύμφωνο με τη Ρωσία για να δεσμευθεί στην οικοδόμηση «σταθερής, ειρηνικής και ενιαίας Ευρώπης». Το 1999 οι πρώτες πρώην κομμουνιστικές χώρες (Τσεχία, Ουγγαρία και Πολωνία) γίνονται μέλη της Συμμαχίας.
Κατά της τρομοκρατίας
Επίκληση της δέσμευσης «ένας για όλους και όλοι για έναν» γίνεται για πρώτη φορά μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Το ΝΑΤΟ συμμετέχει στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας ηγούμενο της στρατιωτικής δύναμης στο Αφγανιστάν. Καθώς η Ε.Ε. διευρύνεται, το ΝΑΤΟ δέχεται τις υποψηφιότητες της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Σλοβακίας και της Σλοβενίας το 2004.
Η ένταξη των πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών της Βαλτικής προκαλεί την έντονη ενόχληση της Ρωσίας. Αλβανία, Κροατία και Μαυροβούνιο γίνονται και αυτές μέλη του ΝΑΤΟ. Το 2011 οι αεροπορικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στη Λιβύη οδηγούν στην ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι, πυροδοτώντας τη λαϊκή οργή εναντίον του δικτάτορα.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr