ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Διπλό θρίλερ, σχετικά με το βέτο της Βουλγαρίας στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και σχετικά με την ίδια την επιβίωση της βουλγαρικής κυβέρνησης, ήταν υπό εξέλιξη χθες, παραμονές της συνάντησης κορυφής Ε.Ε. – Δυτικών Βαλκανίων και της Συνόδου Κορυφής της Ενωσης, στην οποία το θέμα της διεύρυνσης θα βρεθεί στο επίκεντρο. Η κυβέρνηση του Κίριλ Πέτκοφ καταψηφίστηκε σε ψήφο εμπιστοσύνης (123 από 239 βουλευτές ψήφισαν εναντίον της), υπονομεύοντας τις ελπίδες για άρση του αδιεξόδου σχετικά με τις δύο χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και την ευρωπαϊκή προοπτική τους.
Οι πρωθυπουργοί της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας και ο πρόεδρος της Σερβίας γνωστοποίησαν χθες ότι θα παρευρεθούν τελικά στις Βρυξέλλες, παρά την έντονη ενόχλησή τους με τις συνεχείς αναβολές στην πρόοδο της διαδικασίας ένταξής τους (ειδικά των δύο πρώτων). Σε ανάρτησή του στο Twitter προχθές, ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Εντι Ράμα ανέφερε ότι είχε εκτεταμένες διαβουλεύσεις με τους ηγέτες της Σερβίας και της Βόρειας Μακεδονίας, κατηγορούσε τη Βουλγαρία ότι έχει «απαγάγει» την Ε.Ε. και διερωτάτο τι νόημα έχει η παρουσία τους στις Βρυξέλλες.
Ανώτερη ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή σημείωνε χθες ότι η συνάντηση κορυφής με τα Δυτικά Βαλκάνια είχε ως σκοπό την άσκηση πίεσης στη Σόφια, ώστε να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία (καθώς αρκετές χώρες θεωρούν «αδιανόητη» την αποσύνδεσή τους). «Οι προσδοκίες ήταν μάλλον υπερβολικές» σχετικά με αυτό, ανέφερε η ίδια πηγή.
Σε μια σημαντική εξέλιξη χθες, ο πρώην πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ ανακοίνωσε ότι το κόμμα του (GERB) στηρίζει την άρση του βέτο κατά της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας, βάσει της συμβιβαστικής σχετικής πρότασης που κατέθεσε η γαλλική προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Θα δώσουν το «παρών» στη σύνοδο των Βρυξελλών οι ηγέτες Βόρειας Μακεδονίας, Αλβανίας και Σερβίας, παρά την ενόχλησή τους για την έλλειψη προόδου.
Στροφή Μπορίσοφ
Ο Μπορίσοφ κάλεσε τον πρωθυπουργό Κίριλ Πέτκοφ να θέσει άμεσα το θέμα προ του κοινοβουλίου. Αν το κάνει αυτό, είπε, «θα έχει 59 βουλευτές (σ.σ. την κοινοβουλευτική ομάδα του GERB) που θα δώσουν το πράσινο φως για τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία». Υπενθυμίζεται ότι το βέτο, που συνδέεται με ιστορικές διαφορές μεταξύ των δύο χωρών, ζητήματα γλώσσας και της βουλγαρικής μειονότητας στη Βόρεια Μακεδονία, τέθηκε το 2020 επί πρωθυπουργίας Μπορίσοφ.
Ευρωπαίος αξιωματούχος χθες χαρακτήριζε τη στροφή του GERB ως «θετική εξέλιξη» και εξέφραζε την ελπίδα η ψηφοφορία στο κοινοβούλιο να γίνει το ταχύτερο δυνατό. Σε περίπτωση που υπάρξει πλειοψηφία υπέρ της άρσης του βέτο, σημείωσε η ίδια πηγή, η Ε.Ε. μπορεί να επιδείξει σημαντική διαδικαστική ευελιξία, ώστε να επιταχυνθεί το επίσημο άνοιγμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων τόσο για τη Βόρεια Μακεδονία όσο και για την Αλβανία.
Η ήττα της κυβέρνησης στην ψήφο εμπιστοσύνης περιπλέκει την κατάσταση. Ο τετραμερής κυβερνητικός συνασπισμός που σχηματίστηκε πριν από έξι μήνες κατέρρευσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, με κύρια αφορμή το ζήτημα του βέτο σχετικά με τη Βόρεια Μακεδονία. Είναι ορατό πλέον το ενδεχόμενο να αναγκαστεί η χώρα να προσφύγει σε εκλογές για τέταρτη φορά στους τελευταίους 15 μήνες (αν και δεν αποκλείεται να προκύψει νέα κυβέρνηση χωρίς να χρειαστoύν κάλπες).
Μιλώντας στη συζήτηση για την πρόταση μομφής την Τρίτη, ο κεντρώος Πέτκοφ, που διακρίνεται για τις φιλοευρωπαϊκές και φιλονατοϊκές θέσεις του, ανέδειξε τα διαπιστευτήρια της κυβέρνησής του στη μάχη κατά της διαφθοράς και επικαλέστηκε τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία ως επιχείρημα υπέρ της πολιτικής σταθερότητας.