ΛΟΝΔΙΝΟ. Οι πρώτοι διαξιφισμοί στην «Ωρα της Πρωθυπουργού» στη βρετανική Βουλή ανάμεσα στη νέα πρωθυπουργό Λιζ Τρας και στον επικεφαλής της αντιπολίτευσης Κιρ Στάρμερ, χθες, επικεντρώθηκαν στο αν οι εταιρείες ενέργειας πρέπει να πληρώσουν ή όχι για την ενεργειακή κρίση. Η Τρας ευθυγραμμίστηκε με τις εταιρείες, υποστηρίζοντας ότι δεν πρέπει να επιστρέψουν στο κράτος μέρος των υπερκερδών τους, αλλά να λάβουν κρατική στήριξη, ώστε να χρηματοδοτηθεί με νέο κρατικό δανεισμό το πλαφόν στους λογαριασμούς.
«Πώς είναι δυνατόν να νομίζει η πρωθυπουργός ότι τώρα είναι η στιγμή να προστατεύσει τα κέρδη της Shell;» διερωτήθηκε ο Στάρμερ. «Δεν βλέπω τίποτα καινούργιο στη συντηρητική φαντασίωση ότι τα υπερκέρδη θα διαχυθούν στην κοινωνία, τίποτα καινούργιο σε μια πρωθυπουργό που όταν ερωτηθεί “ποιος πληρώνει;” απαντά “εσείς, οι Βρετανοί εργαζόμενοι”».
«Κι εγώ δεν βλέπω τίποτα καινούργιο σε έναν επικεφαλής των Εργατικών που ζητάει να αυξηθούν οι φόροι», απάντησε η Τρας. Σχολιαστές επισήμαναν ότι η νέα πρωθυπουργός τοποθετείται ακόμη δεξιότερα στο πολιτικό φάσμα από το πρότυπό της, τη Μάργκαρετ Θάτσερ, αφού εκείνη είχε επιβάλει φορολογία στα υπερκέρδη τραπεζών και πετρελαϊκών εταιρειών. Τέτοια φορολογία επέβαλε και η απερχόμενη κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον, αλλά η Τρας ανακοίνωσε την πρόθεσή της να μην ανανεώσει τις σχετικές διατάξεις.
Η Βρετανίδα νέα πρωθυπουργός υποστήριξε ότι οι εταιρείες ενέργειας όχι μόνο δεν πρέπει να επιστρέψουν στο κράτος μέρος των υπερκερδών τους, αλλά να λάβουν και κρατική στήριξη.
Η Βρετανίδα πρωθυπουργός υποσχέθηκε ωστόσο μεγάλο πακέτο στήριξης των πολιτών ενόψει της ενεργειακής κρίσης, το οποίο αναμένεται να ανακοινωθεί σήμερα. Κατά τις χθεσινές τοποθετήσεις της, πάντως, απέφυγε αναφορές σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μέτρα ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος, επικεντρώνοντας τις προτάσεις της στην εξόρυξη μεγαλύτερων ποσοτήτων υδρογονανθράκων από τα βρετανικά κοιτάσματα. Η λύση αυτή συνάντησε αντιδράσεις στο εσωτερικό του συντηρητικού κόμματος. «Η τιμή του αερίου δεν επηρεάζεται από τις σχετικά μικρές συμπληρωματικές ποσότητες που θα μπορούσαμε να αντλήσουμε στη Βόρεια Θάλασσα ή με τη μέθοδο του φράκινγκ (σ.σ. υδραυλική ρηγμάτωση)», σημείωσε ο Συντηρητικός επικεφαλής της επιτροπής για την κλιματική αλλαγή στη Βουλή των Λόρδων, λόρδος Ντέμπεν. «Η τιμή καθορίζεται διεθνώς. Οσο επιπλέον αέριο αντλήσουμε θα το πληρώσουμε στην ίδια τιμή που το πληρώνουμε και τώρα». Περίπου 2,5 εκατομμύρια Βρετανοί προβλέπεται να πέσουν κάτω από το όριο της φτώχειας αν δεν υπάρξουν παρεμβάσεις, ενώ ακόμη και με τις παρεμβάσεις ο αριθμός των νέων φτωχών στη Βρετανία υπολογίζεται στο 1,3 εκατ.
Το υπουργικό συμβούλιο
Η νέα κυβέρνηση στελεχώνεται με υπουργούς προερχόμενους σχεδόν αποκλειστικά από εκλογικές περιφέρειες που αντιμετωπίζουν το μικρότερο πρόβλημα ενεργειακής φτώχειας. Το νέο υπουργικό συμβούλιο είναι πιο «πολύχρωμο» από τον μέσο όρο της Βρετανίας ως προς τη φυλετική σύνθεση, ενώ αντιθέτως είναι πολύ πιο «μονόπλευρο» ως προς την ταξική σύνθεση. Συγκεκριμένα, από τους τρεις κορυφαίους υπουργούς (Οικονομικών, Εσωτερικών, Εξωτερικών) κανείς δεν είναι λευκός άνδρας. Ο υπουργός Οικονομικών Κουάσι Κάρτενγκ έχει καταγωγή από την Γκάνα, ο υπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι είναι γιος λευκού και μαύρης από τη Σιέρα Λεόνε και η υπουργός Εσωτερικών Σουέλα Μπράβερμαν γεννήθηκε στη Βρετανία από Ινδούς που είχαν ζήσει στην Αφρική. Η συντριπτική πλειονότητα των υπουργών, όμως, περιλαμβανομένων και των προαναφερθέντων, φοίτησε σε ιδιωτικά σχολεία, τη στιγμή που το 93% των Βρετανών φοιτά στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης. Το νέο κυβερνητικό σχήμα έχει εκκαθαριστεί από προσκείμενους στον εσωκομματικό αντίπαλο της Τρας, Ρίσι Σούνακ, αλλά και από μεγαλοστελέχη της κυβέρνησης Τζόνσον.