Στην τελική ευθεία για τις προεδρικές εκλογές της Βραζιλίας, στις 2 Οκτωβρίου, ο απερχόμενος πρόεδρος Ζαΐρ Μπολσονάρο διαβεβαιώνει, όταν ερωτάται, ότι θα σεβαστεί τη λαϊκή ετυμηγορία, προσθέτοντας πάντα, με μια ανάσα, ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να ηττηθεί. Τι κι αν όλες οι δημοσκοπήσεις τον φέρνουν να χάνει από τον κεντροαριστερό πρώην πρόεδρο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα; Κατά τον ακροδεξιό πολιτικό, οι εταιρείες δημοσκοπήσεων είναι στο σύνολό τους διεφθαρμένες και αναξιόπιστες.
Παράλληλα, ο Μπολσονάρο πολλαπλασιάζει τις καταγγελίες του περί «στημένων» μηχανημάτων ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, δηλαδή καταγγέλλει προκαταβολικά νοθεία εις βάρος του, χωρίς να υπάρχει καμία σχετική ένδειξη, ούτε κάποιο ανάλογο περιστατικό στο παρελθόν.
Ολα αυτά δημιουργούν έντονους φόβους ότι σκοπεύει να προχωρήσει στα χνάρια του Ντόναλντ Τραμπ, αρνούμενος να αποδεχθεί το εκλογικό αποτέλεσμα και καλώντας τους οπαδούς του στους δρόμους για να παραμείνει στην εξουσία.
Πολλές οι ομοιότητες
Οι ομοιότητες του Μπολσονάρο με τον Τραμπ, ο οποίος κάποτε τον είχε αποκαλέσει «υπ’ αριθμόν ένα σύμμαχό του», δεν σταματούν εδώ. Και οι δύο ανέβηκαν στην εξουσία από τη δεξιά άκρη του πολιτικού φάσματος, με λίβελους εναντίον του «κατεστημένου» και της «διαφθοράς».
Και οι δύο αμφισβήτησαν την κλιματική αλλαγή και τη σοβαρότητα της πανδημίας, υπερασπίστηκαν με πάθος το «δικαίωμα των αγέννητων μωρών στη ζωή», όπως και το δικαίωμα των ώριμων ατόμων στην οπλοκατοχή, ενώ διακρίθηκαν στα fake news εναντίον των πολιτικών αντιπάλων τους.
Ωστόσο, οι αναλογίες σταματούν εδώ. Οσο επικίνδυνος από πολλές απόψεις κι αν ήταν ο Ντόναλντ Τραμπ, η αμερικανική Δημοκρατία απέδειξε ότι διαθέτει ισχυρά θεσμικά αντίβαρα και κοινωνικά αντισώματα ώστε να αποφύγει τα χειρότερα.
Στη Βραζιλία, μια χώρα με παρελθόν στρατιωτικών πραξικοπημάτων, βίαιων συγκρούσεων και εκρηκτικών αντιθέσεων, τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα. Αναλυτές πιστεύουν ότι ένας ηττημένος Μπολσονάρο μπορεί να προκαλέσει βίαιες διαδηλώσεις ή ακόμη και στρατιωτικό κίνημα –ο ίδιος ήταν αξιωματικός του στρατού στο παρελθόν– θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τη βραζιλιάνικη Δημοκρατία.
Με άλλα λόγια, να πυροδοτήσει έναν εφιαλτικό κύκλο βίας και πόλωσης, μπροστά στον οποίο τα έκτροπα της 6ης Ιανουαρίου 2021, με την εισβολή αφιονισμένων οπαδών του Ντόναλντ Τραμπ στο Καπιτώλιο, θα μοιάζουν με τρικυμία στην μπανιέρα.