Τη στιγμή που ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, προετοίμαζε ένα πολιτικώς επισφαλές ταξίδι στη Σαουδική Αραβία, οι πιο στενοί συνεργάτες του πίστευαν ότι είχαν συνάψει μυστική συμφωνία με το βασίλειο για την αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής του μέχρι τα τέλη της χρονιάς. Αυτό, άλλωστε, θα μπορούσε να δικαιολογήσει την αθέτηση της προεκλογικής υπόσχεσης του Μπάιντεν για περιθωριοποίηση του Ριάντ και του διαδόχου του θρόνου, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, μετά τη δολοφονία Κασόγκι.
Ο Αμερικανός πρόεδρος πραγματοποίησε την επίσκεψή του, αλλά, στις αρχές του μήνα, Μόσχα και Ριάντ καθοδήγησαν έναν όμιλο πετρελαιοπαραγωγών κρατών στην υπερψήφιση της μείωσης της πετρελαϊκής παραγωγής κατά δύο εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως. H ενέργεια προκάλεσε ένταση στις σχέσεις Ουάσιγκτον – Ριάντ και ανταλλαγή οργίλων ανακοινώσεων, ενώ ο Λευκός Οίκος κατήγγειλε τη Σαουδική Αραβία ότι μετέχει στον πόλεμο στην Ουκρανία στο πλευρό της Ρωσίας.
Σύμφωνα με αναλυτές, η παράξενη ιστορία και η ακόλουθη αναθεώρηση της σχέσης Ουάσιγκτον – Ριάντ οφείλεται στην κακή αμοιβαία κατανόηση αξιωματούχων των δύο χώρων όσον αφορά τη δυναμική της πετρελαϊκής αγοράς και το γεωπολιτικό παιχνίδι γύρω από τη Ρωσία.
Βουλευτές των Δημοκρατικών, που απέκτησαν γνώση της μυστικής συμφωνίας, εκτιμούν πως η δέσμευση του Ριάντ αναμενόταν να ανακουφίσει τους Αμερικανούς καταναλωτές που στενάζουν λόγω της αύξησης της τιμής των καυσίμων, βοηθώντας τον πρόεδρο Μπάιντεν και το κόμμα του στις ενδιάμεσες εκλογές.
Σενάρια και παρασκήνιο
Σε τι ακριβώς οφείλεται η μη τήρηση της μυστικής συμφωνίας, δεν είναι απολύτως ευκρινές. Σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, ο διάδοχος του σαουδαραβικού θρόνου επηρεάστηκε από την τοποθέτηση του υπουργού Ενέργειας και αδελφού του, πρίγκιπα Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν, σύμφωνα με τον οποίο η αύξηση της πετρελαϊκής παραγωγής ενδεχομένως να οδηγούσε σε κατακόρυφη πτώση της τιμής του πετρελαίου, ακόμα και στα 50 δολάρια το βαρέλι. Aμερικανοί αξιωματούχοι έμαθαν ότι ο πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ υπέδειξε πως εάν συνέβαινε αυτό η σαουδαραβική κυβέρνηση δεν θα διέθετε ικανούς πόρους για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων οικονομικής διαφοροποίησης, που συνιστούν τον πυρήνα της εσωτερικής πολιτικής του διαδόχου του θρόνου. Αλλοι εικάζουν ότι οι Ρώσοι ευθύνονται για τη μεταστροφή της στάσης της Σαουδικής Αραβίας και την αθέτηση των δεσμεύσεών της. Ο πρίγκιπας Αμπντουλαζίζ διατηρεί στενή συνεργασία με άτομα του περιβάλλοντος Πούτιν και ιδιαιτέρως με τον Αλεξάντερ Νόβακ, αναπληρωτή πρωθυπουργό και αρμόδιο για τη ρωσική ενεργειακή πολιτική. Οι Σαουδάραβες αρνούνται κατηγορηματικά την κατηγορία, επιμένοντας ότι παραμένουν ουδέτεροι παρατηρητές στον πόλεμο στην Ουκρανία.
ΗΠΑ και Ε.Ε. σκοπεύουν να επιβάλουν εμπάργκο και πλαφόν στην τιμή πώλησης του ρωσικού πετρελαίου τον Δεκέμβριο, προσπαθώντας τα αποστερήσουν κεφάλαια από τον Πούτιν και να τον εξωθήσουν στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, διατηρώντας ωστόσο την παγκόσμια παροχή πετρελαίου σταθερή.
Ολα τώρα εξαρτώνται από τη στάση της Σαουδικής Αραβίας. Αν αρνηθεί να ανακοινώσει αύξηση της παραγωγής τον Δεκέμβριο, δεν αποκλείεται η τιμή του «μαύρου χρυσού» να εκτιναχθεί, υπονομεύοντας την προσπάθεια του προέδρου Μπάιντεν να χαλιναγωγήσει τον πληθωρισμό.