Στα τέλη του 2020 ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν διαπραγματεύθηκε το τέλος του πολέμου μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, αναπτύσσοντας ειρηνευτική στρατιωτική δύναμη 2.000 ανδρών μεταξύ των δύο αντιπάλων. Η συμφωνία, που θεωρήθηκε τότε ιδιοφυής, εδραίωνε τη ρωσική στρατιωτική παρουσία σε μία πρώην σοβιετική δημοκρατία –το Αζερμπαϊτζάν– και ενίσχυε τους ήδη στενούς δεσμούς της Μόσχας με την Αρμενία.
Δύο μόλις χρόνια αργότερα, η διένεξη για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ οξύνεται πάλι, ενώ η Ρωσία, απασχολημένη στα μέτωπα της Ουκρανίας, δεν έχει τηρήσει τις συμβατικές της δεσμεύσεις. Αγνοώντας τη ρωσική παρουσία, το Μπακού δοκιμάζει τώρα τα αντανακλαστικά της Μόσχας στην περιοχή.
Η οδική αρτηρία που συνδέει τον θύλακο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ με την Αρμενία έχει αποκλεισθεί από τις 12 Δεκεμβρίου από Αζέρους ακτιβιστές, οι οποίοι αντιστέκονται στις παράνομες εξορύξεις στην περιοχή. Η κυβέρνηση του Μπακού στηρίζει τις διαμαρτυρίες, με την Αρμενία να υποστηρίζει ότι το Αζερμπαϊτζάν βρίσκεται πίσω από αυτές, επικρίνοντας τις ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις για την απραξία τους. Στον αρμενικό θύλακο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, τα καταστήματα αντιμετωπίζουν ελλείψεις, ενώ από την Παρασκευή οι κάτοικοι θα πρέπει να εμφανίζουν δελτίο για την αγορά ρυζιού, ζυμαρικών και ζάχαρης.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει προκαλέσει μετατοπίσεις στις διεθνείς σχέσεις, οι οποίες είναι πιο έντονες στα σύνορα Ευρώπης – Ασίας. Τα νέα δεδομένα έχουν ενισχύσει την Τουρκία και το Ιράν, σημαντικές πηγές οπλικών συστημάτων και καταναλωτικών αγαθών για τη Ρωσία. Την ίδια ώρα, η επιρροή της Μόσχας στον Καύκασο περιορίζεται.
Παρότι η Αρμενία έχει υπογράψει συμφωνίες αλληλοβοήθειας με τη Ρωσία και φιλοξενεί ρωσική στρατιωτική βάση, το Κρεμλίνο δεν έχει αναλάβει μέχρι στιγμής κάποια πρωτοβουλία υπέρ του Ερεβάν. Στο Αζερμπαϊτζάν, η εισβολή στην Ουκρανία έστρεψε την κοινή γνώμη ακόμη περισσότερο κατά της Ρωσίας και της ειρηνευτικής της δύναμης στα σύνορα. Στην Αρμενία η ρωσική στρατιωτική στήριξη δεν αντιμετωπίζεται πια ως επωφελής, καθώς τα ρωσικά οπλικά συστήματα έπαψαν να εξάγονται στο Ερεβάν λόγω αυξημένων αναγκών στο ουκρανικό μέτωπο, ενώ ο πρόεδρος Πούτιν επιθυμεί να διατηρήσει τις καλές του σχέσεις με την Αγκυρα και το Μπακού.
Ουδείς γνωρίζει πώς θα μπορούσε να επιλυθεί η παρούσα κρίση. Το Αζερμπαϊτζάν υποστηρίζει ότι δεν έχει αποκλείσει την πρόσβαση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και ότι η διακίνηση τροφίμων και φαρμάκων θα συνεχιστεί κανονικά. Στο έδαφος, όμως, η κατάσταση είναι δύσκολη για τους κατοίκους του αρμενικού θυλάκου, οι οποίοι πέρα από τις ελλείψεις βασικών ειδών βρίσκονται αποκομμένοι και από τους συγγενείς τους στην Αρμενία.
Παρότι το Μπακού νίκησε στον πόλεμο του 2020, σημαντικοί στρατηγικοί του στόχοι δεν έχουν εκπληρωθεί, όπως η δημιουργία οδικού διαδρόμου προς τον αζέρικο θύλακο του Ναχιτσεβάν, ξεχωριστή λωρίδα αζέρικης γης στα νοτιοδυτικά σύνορα της Αρμενίας. Ενας τέτοιος διάδρομος θα προσέφερε στο Αζερμπαϊτζάν απευθείας οδική σύνδεση με την Τουρκία. Το Μπακού επιδιώκει επίσης να ενισχύσει τον έλεχγό του πάνω στον αποκλεισμένο σήμερα δρόμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, κατηγορώντας την Αρμενία για παράνομη μεταφορά πυρομαχικών μέσω αυτού.