Παραίτηση Αρντερν: Μήπως ήρθε η ώρα οι παγκόσμιοι ηγέτες να δράσουν για το burnout;

Παραίτηση Αρντερν: Μήπως ήρθε η ώρα οι παγκόσμιοι ηγέτες να δράσουν για το burnout;

5' 33" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Την περασμένη εβδομάδα, η Τζασίντα Αρντερν αποφάσισε να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία της Νέας Ζηλανδίας.

Η 42χρονη, κατά τη διάρκεια της πενταετούς θητείας της, αντιμετώπισε πολλά. Από τον χειρισμό της μεγαλύτερης μαζικής επίθεσης πυροβολισμών στη χώρα, μέχρι την πανδημία Covid-19, αλλά και μια έκρηξη ηφαιστείου.

Η ίδια, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε την περασμένη εβδομάδα, ανέφερε πως το «ντεπόζιτό» της άδειασε και δεν μπορεί πια να ανταποκριθεί με ασφάλεια στη δουλειά της.

«Οι πολιτικοί είναι άνθρωποι. Δίνουμε ό,τι μπορούμε, για όσο μπορούμε, και μετά έρχεται αυτή η ώρα» δήλωσε, τονίζοντας πως εκείνη η ώρα είχε φτάσει για εκείνη.

Αν και η Αρντερν, η οποία έγινε μητέρα κατά τη διάρκεια της θητείας της, δεν αναφέρθηκε ρητά στην επαγγελματική εξουθένωση ως λόγο για την απόφασή της να εγκαταλείψει την πολιτική, το κοινό και τα μέσα ενημέρωσης το ερμήνευσαν έτσι.

Πολλοί την έχουν επαινέσει, καθώς είναι ίσως η πρώτη ηγέτιδα που παραδέχεται ότι για να κυβερνήσει κάποιος μια χώρα, αργά ή γρήγορα, θα βρεθεί αντιμέτωπος με την… υπερκόπωση.

Παραίτηση Αρντερν: Μήπως ήρθε η ώρα οι παγκόσμιοι ηγέτες να δράσουν για το burnout;-1
Φωτ: Reuters

Η επαγγελματική εξουθένωση σε πρώτο πλάνο

Κάποιοι επισήμαναν μάλιστα πως η ειλικρίνεια της Αντερν στο θέμα αυτό αποτελεί σημείο καμπής, καθώς φαίνεται πως ήρθε η ώρα να συζητήσουμε συλλογικά και να επαναπροσδιορίσουμε την επαγγελματική εξουθένωση και να δώσουμε σε αυτόν τον όρο τη βαρύτητα που του αρμόζει.

Πλέον πολλοί εργαζόμενοι ελπίζουν πως τα λόγια της θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντικό βήμα προς την ομαλοποίηση της συζήτησης για την ψυχική υγεία και την εργασία. Οτι δηλαδή οι συζητήσεις γύρω από την επαγγελματική εξουθένωση θα πρέπει πλέον να διεξάγονται χωρίς τον φόβο του στίγματος, κάτι το οποίο με τη σειρά του θα επιτρέψει στους εργοδότες να δημιουργήσουν μηχανισμούς υποστήριξης των εργαζομένων πριν να είναι πολύ αργά. Δυστυχώς, όμως, δεν είναι όλα τόσο αισιόδοξα, ειδικά για τις γυναίκες.

Η επαγγελματική εξουθένωση ορίζεται σε γενικές γραμμές ως σωματική και συναισθηματική εξάντληση, σε συνδυασμό με μειωμένα κίνητρα και μειωμένη απόδοση στην εργασία. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA), προκύπτει από την υψηλού επιπέδου απόδοση έως ότου κάποιος εξαντληθεί από το άγχος, την πίεση ή και τον υπερβολικό φόρτο εργασίας.

Το 2019, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συμπεριέλαβε την επαγγελματική εξουθένωση στη Διεθνή Ταξινόμηση των Ασθενειών του και την όρισε ως «επαγγελματικό φαινόμενο» (υποστηρίζοντας παράλληλα ότι δεν αποτελεί ιατρικό όρο).

Η επαγγελματική εξουθένωση έχει παραδοσιακά συνδεθεί με στελέχη σε κλάδους όπως η νομική, η συμβουλευτική και τα χρηματοοικονομικά. Ωστόσο, πλέον υπάρχουν όλο και περισσότεροι τομείς στους οποίους κυρίως οι νέοι παθαίνουν υπερκόπωση.

Γράφοντας στο Harvard Business Review, η συγγραφέας και προπονήτρια διαχείρισης χρόνου Ελίζαμπεθ Γκρέις Σάουντερς περιγράφει ότι η επαγγελματική εξουθένωση οφείλεται γενικά σε παράγοντες όπως ο υπερβολικός φόρτος εργασίας και η αίσθηση ότι ο χρόνος και η προσπάθεια που καταβάλλεται σε μια εργασία δεν είναι ανάλογες με τις προσφερόμενες ανταμοιβές.

Το σημαντικότερο είναι ότι η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε. Πράγματι, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι αναφορές για την επαγγελματική εξουθένωση αυξήθηκαν κατακόρυφα, με μια παγκόσμια έρευνα σε περισσότερους από 7.000 εργαζόμενους στα τέλη του 2020 να δείχνει ότι πάνω από το 90% ανέφερε ότι βιώνει κάποια μορφή επαγγελματικής εξουθένωσης.

Αποτυχία

Ομως, παρά την επικράτηση και τη διάδοσή της, οι ηγέτες των επιχειρήσεων, οι διευθυντές και οι εργαζόμενοι, έχουν αποτύχει σε μεγάλο βαθμό να αντιμετωπίσουν με ουσιαστικό τρόπο τόσο τα αίτια όσο και τις συνέπειές της. Ακόμη χειρότερα, η επαγγελματική εξουθένωση στιγματίζεται ευρέως.

Μελέτη από το 2007 έδειξε ότι το στίγμα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην αντιμετώπιση των προκλήσεων ψυχικής υγείας, ενώ άλλη μελέτη, από το 2020, σημείωσε ότι το στίγμα μπορεί να αντανακλά την πεποίθηση ότι αρκετοί άνθρωποι θεωρούν ότι τα άτομα που έχουν εξαντληθεί είναι λιγότερο ικανά από εκείνα που δεν έχουν εξαντληθεί.

Παραίτηση Αρντερν: Μήπως ήρθε η ώρα οι παγκόσμιοι ηγέτες να δράσουν για το burnout;-2
Φωτ: REUTERS/Loren Elliott

 

Στοιχεία από το CDC δείχνουν ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να μιλήσουν για την ψυχική υγεία και να αναζητήσουν θεραπεία. Αλλά ακόμη και όταν τα άτομα μιλούν και λαμβάνονται σοβαρά υπόψη, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ούτε υποστηρικτικός μηχανισμός ούτε διαθέσιμοι πόροι.

Αυτή η έλλειψη θεσμικής υποστήριξης σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι μπορεί να βρεθούν στο χείλος του γκρεμού – ειδικά εκείνοι που δεν είναι σε θέση να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους ή απλώς να προσεγγίσουν τους ανώτερούς τους για βοήθεια.

Είναι η Αρντερν η κατάλληλη για να ανοίξει δημόσιο διάλογο για το burnout; 

Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν, ωστόσο, ότι η παραίτηση της Αντερν θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι πως η συζήτηση αλλάζει και ότι οι ηγέτες αναγνωρίζουν ότι η ψυχική υγεία των υπαλλήλων τους βρίσκεται σε προτεραιότητα.

Οι ειδικοί πιστεύουν πως υπάρχουν διάφορα χαρακτηριστικά που διακρίνουν την Αντερν ως την κατάλληλη για να γυρίσει σελίδα στο κεφάλαιο του burnout

Πρώτον, τα δεδομένα δείχνουν ότι η ίδια χαίρει ευρείας εκτίμησης, καθώς, παρ’ όλο που η δημοτικότητά της είχε υποχωρήσει τους τελευταίους μήνες, η ηγεσία της -κατά το μεγαλύτερο μέρος της θητείας της- επικροτήθηκε.

Η Αρντεν θεωρείται επίσης ευρέως κατανοητή, «αγγίζει δηλαδή όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως κοινωνικής κατάστασης».

Ορισμένοι από αυτούς τους ειδικούς πιστεύουν επίσης ότι αυτή η ειλικρίνεια έχει διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην απομυθοποίηση της επαγγελματικής εξουθένωσης.

«Η επαγγελματική εξουθένωση είναι πλέον διαδεδομένη, αλλά για κάποιους η έννοια παραμένει αφηρημένη. Το γεγονός ότι κάποιος σαν την Αρντερν συνδέεται με το θέμα το κάνει αυτομάτως πιο προσιτό σε όλους» αναφέρει η Ιόνα Χαλογουέι, συγγραφέας του βιβλίου Ghost: Why Perfect Women Shrink.

«Είναι γεγονός ότι οι ηγέτες που μιλούν ανοιχτά για τις προσωπικές εμπειρίες τους μπορούν να βοηθήσουν στην αναδιαμόρφωση των κανόνων και στην αλλαγή της κουλτούρας» επισημαίνει με τη σειρά της η Λορέν Χάριτον, διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων εργασίας Catalyst.

Θα έρθει όντως η αλλαγή;

Ωστόσο, δεν είναι όλοι βέβαιοι ότι η παραίτηση της Αρντερν θα φέρει όντως μία θετική αλλαγή.

Ενας λόγος για να είναι κανείς επιφυλακτικός μπορεί να έγκειται στο γεγονός πως πολλές προσωπικότητες υψηλού προφίλ σε όλο τον κόσμο -όπως η Αριάνα Χάφινγκτον ή η Ναόμι Οσάκα- έχουν μιλήσει για την επαγγελματική εξουθένωση, αλλά αυτό δεν έχει λύσει ούτε το θέμα του στίγματος, ούτε την αύξηση των πόρων για τους εργαζόμενους.

Αυτό δεν οφείλεται απαραίτητα στο γεγονός ότι τα άτομα που μιλούν δεν έχουν αξιοπιστία ή επιρροή, αλλά στη φύση της επαγγελματικής εξουθένωσης και στους λόγους για τους οποίους εμφανίζεται. Το burnout συμβαδίζει δηλαδή με μερικά από τα πιο τοξικά και παγιωμένα χαρακτηριστικά της εργασιακής κουλτούρας, όπως η διαρκής παρουσία στη δουλειά και ο επίμονος ανταγωνισμός.

«Η ομιλία της Αρντερν ανοίγει τη συζήτηση, αλλά δεν θα αλλάξει τη βασική αιτία του προβλήματος» εξηγεί η Αντελα Χουσέν, σύμβουλος διαχείρισης και επιχειρηματικότητας με έδρα το Λονδίνο, προσθέτοντας πως «οι περισσότεροι άνθρωποι εργάζονται πολλές ώρες επειδή επηρεάζονται από την κουλτούρα τους, την κοινωνική πολιτική, ή τους κακώς καθορισμένους ρόλους».

Πηγή: BBC

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή