Υπό τρομερά αντίξοες συνθήκες βρίσκονται σε εξέλιξη οι ύστατες προσπάθειες των σωστικών συνεργείων να εντοπίσουν επιζώντες κάτω από τα ερείπια που άφησαν πίσω τους οι τρομεροί, διαδοχικοί σεισμοί της Δευτέρας με επίκεντρα κοντά στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία. Οι βροχές στη διάρκεια της ημέρας και ο παγετός τη νύχτα, που σε πολλές από τις πληγείσες περιοχές ο υδράργυρος πέφτει πολύ κάτω από το μηδέν, οι καταστροφές στο οδικό δίκτυο και, στην περίπτωση της Συρίας, τα προϋπάρχοντα δεινά του εμφύλιου πολέμου δυσκολεύουν πολύ την έγκαιρη άφιξη της διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κήρυξε χθες σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης δέκα επαρχίες της χώρας του που δοκιμάστηκαν σκληρά από τον Εγκέλαδο. Οπως αναφέρουν οι τουρκικές αρχές, περίπου 13,5 εκατομμύρια πολίτες επλήγησαν από τους σεισμούς, σε μια περιοχή που εκτείνεται σε 450 χιλιόμετρα στον άξονα Δύσης – Ανατολής (από τα Αδανα μέχρι το Ντιγιάρμπακιρ) και 300 χιλιόμετρα στον άξονα Βορρά – Νότου (από τη Μαλάτεια μέχρι το Χατάι). Η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης προβλέπεται να διαρκέσει τρεις μήνες (δηλαδή μέχρι τις παραμονές των επικείμενων προεδρικών και βουλευτικών εκλογών), αλλά μπορεί να παραταθεί. Στόχος της είναι η ταχύτατη λήψη των αναγκαίων μέτρων στις πληγείσες περιοχές, χωρίς τις καθυστερήσεις που συνοδεύουν τη συνήθη κοινοβουλευτική διαδικασία.
Μέχρι χθες το βράδυ είχαν καταμετρηθεί πάνω από 7.200 θύματα των σεισμών, από τα οποία πάνω από 5.400 στην Τουρκία. Καθώς κάθε ώρα που περνάει οι ελπίδες για ανεύρεση επιζώντων εξανεμίζονται, το βάρος στρέφεται σταδιακά προς τις τεράστιες προκλήσεις της επόμενης ημέρας: την περίθαλψη των δεκάδων χιλιάδων τραυματιών και τη στέγαση των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που έμειναν άστεγοι, στο έλεος των στοιχείων της φύσης, και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Ηδη από χθες η τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι εντός των ημερών θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία στην τουριστική περιοχή της Αττάλειας για να στεγάσουν σεισμοπλήκτους.
«Βλέπουν» 20.000 νεκρούς
Ο τελικός απολογισμός της τραγωδίας αναμένεται να είναι πολύ μεγαλύτερος από τη χθεσινή καταγραφή – οι ειδικοί περιμένουν ότι ο αριθμός των θυμάτων θα αγγίξει ή και θα ξεπεράσει τις 20.000. Ανάμεσά τους είναι πιθανό να βρίσκονται χιλιάδες παιδιά, εκτιμούσε χθες ο εκπρόσωπος της UNICEF Τζέιμς Ελντερ.
Κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για τρεις μήνες σε δέκα πληγείσες περιοχές της χώρας του κήρυξε ο Ταγίπ Ερντογάν.
Εκπρόσωποι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) έστρεφαν την προσοχή στην εφιαλτικά δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στη Συρία. Οπως τόνισε η Αντελαϊντ Μαρσάνγκ, από την ομάδα αντιμετώπισης κρίσεων του ΠΟΥ, σε αντίθεση με την Τουρκία που έχει συμπαγείς κρατικές δομές, η Συρία υποφέρει ήδη από τις επιπτώσεις του εμφύλιου πολέμου, που καθιστά πολύ δύσκολη την έγκαιρη άφιξη της ανθρωπιστικής βοήθειας και τη συγκεντρωτική διαχείριση της κρίσης.
Από τις συριακές περιοχές που επλήγησαν, άλλες βρίσκονται υπό κυβερνητικό έλεγχο (Χαλέπι, Χάμα), άλλες υπό τον έλεγχο τζιχαντιστών ανταρτών (Ιντλίμπ) και άλλες υπό τον έλεγχο των Κούρδων ή των αντιπάλων τους, που υποστηρίζονται από την Τουρκία.
Μέχρι χθες, η κυβέρνηση της Δαμασκού είχε ανακοινώσει 812 νεκρούς στα δικά της εδάφη, ενώ η ανθρωπιστική οργάνωση Λευκά Κράνη ανέφερε τουλάχιστον 900 νεκρούς στις υπόλοιπες περιοχές. Η κυβέρνηση του προέδρου Ασαντ, η οποία δεν αναγνωρίζεται από τη Δύση, έχει απευθύνει έκκληση για βοήθεια στον ΟΗΕ και στον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό, ενώ η συριακή Ερυθρά Ημισέληνος εγγυήθηκε ότι θα μοιράσει τη βοήθεια τόσο στις κυβερνητικά ελεγχόμενες όσο και στις ελεγχόμενες από τους αντάρτες περιοχές, χωρίς διακρίσεις.
Διεθνής αλληλεγγύη από 70 χώρες
Παγκόσμια συγκίνηση έχει προκαλέσει η καταστροφή από τον σεισμό που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία, με αποτέλεσμα διασώστες και ανθρωπιστική βοήθεια να καταφθάνουν στις πληγείσες περιοχές από δεκάδες χώρες του κόσμου σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι 70 χώρες πρόσφεραν βοήθεια, με επικεφαλής χώρες της Δύσης, όπως η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ. Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε ότι η Ε.Ε., μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, κινητοποίησε περισσότερες από 30 ομάδες έρευνας και διάσωσης, καθώς και ιατρικό προσωπικό, από 21 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων είναι και η Αλβανία και το Μαυροβούνιο. Συνολικά περισσότεροι από 1.200 διασώστες και 70 ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι έχουν διατεθεί από τις ευρωπαϊκές χώρες.
Η Σουηδία, παρά τις τεταμένες σχέσεις της με την Αγκυρα το τελευταίο διάστημα, ανακοίνωσε μια δωρεά ύψους περίπου 650.000 δολαρίων στη Διεθνή Ομοσπονδία του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου για την Τουρκία και τη Συρία. Η Λευκωσία προσφέρθηκε να συνδράμει με την αποστολή ομάδας διάσωσης, αλλά η Αγκυρα αρνήθηκε.
Η Γερμανία ανακοίνωσε χθες ότι θα αναχωρούσε για τα Αδανα μια ομάδα έρευνας και διάσωσης αποτελούμενη από 50 διασώστες. Την ίδια στιγμή, τουρκικές και κουρδικές κοινότητες στη Γερμανία έλαβαν πρωτοβουλία για δωρεές σε σεισμοπλήκτους στην Τουρκία και στη βορειοδυτική Συρία, στέλνοντας χρήματα, ζεστά ρούχα και κουβέρτες.
Από τη Γαλλία, αναμένονται στην Τουρκία 139 διασώστες της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας, που θα αναπτυχθούν πιθανότατα στο Καχραμάνμαρας, το επίκεντρο του πρώτου σεισμού, καθώς και νοσοκομείο εκστρατείας.
Η Ιταλία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Ισπανία έχουν επίσης θέσει στη διάθεση της Τουρκίας ομάδες διασωστών, με την τελευταία να στέλνει και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Μαλάτεια, όπου βρίσκεται το κέντρο συντονισμού της διεθνούς βοήθειας. Από την πλευρά του, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε την αποστολή δύο ομάδων διασωστών, αποτελούμενων από 79 άτομα, αφού ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν γνωστοποίησε ότι ζήτησε από τις υπηρεσίες «να παράσχουν κάθε αναγκαία βοήθεια» στην Τουρκία. Ακόμη και οι εμπόλεμες Ουκρανία και Ρωσία προσφέρθηκαν να τείνουν χείρα βοηθείας, με τον πρόεδρο της πρώτης, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, να δηλώνει ότι η χώρα του, παρά τον πόλεμο με τη Ρωσία, είναι «έτοιμη να παράσχει την αναγκαία βοήθεια» στην Τουρκία. Από την πλευρά του, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε την αποστολή «διασωστών» στην Τουρκία και στη Συρία. Στην τελευταία, 300 Ρώσοι στρατιώτες που σταθμεύουν εκεί έχουν ήδη ξεκινήσει να βοηθούν στην απομάκρυνση των χαλασμάτων. Η Γερμανίδα ΥΠΕΞ ζήτησε από τη Μόσχα να πιέσει τη Δαμασκό ώστε να επιτρέψει την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη χώρα χωρίς να προβάλει πρόσθετα εμπόδια. «Ολοι οι διεθνείς παράγοντες, ανάμεσά τους και η Ρωσία, θα έπρεπε να ασκήσουν την επιρροή τους στο συριακό καθεστώς ώστε να διασφαλιστεί η άφιξη της βοήθειας στα θύματα», τόνισε η Αναλένα Μπέρμποκ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον Αρμένιο ομόλογό της Αραράτ Μιρσογιάν, στο Βερολίνο. Εξαιτίας του εμφυλίου, η Γερμανία δεν έχει διπλωματικές σχέσεις με τη Συρία και η παροχή βοήθειας διοχετεύεται μέσω διεθνών μη κυβερνητικών οργανώσεων.