Λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την πρώτη επέτειο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η εικόνα ενός νέου διπολισμού στις παγκόσμιες υποθέσεις έγινε πιο ευδιάκριτη με τις παράλληλες, υψηλού συμβολισμού, επισκέψεις του Αμερικανού προέδρου στο Κίεβο και του Κινέζου υπουργού Εξωτερικών στη Μόσχα.
Το πρωί μιας ψυχρής, αλλά ηλιόλουστης ημέρας, ο Τζο Μπάιντεν περιόδευσε μαζί με τον οικοδεσπότη του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο κέντρο της πόλης, στα περίχωρα της οποίας σχεδόν ένα χρόνο νωρίτερα κινούνταν απειλητικά τα ρωσικά άρματα μάχης. Ορισμένα από αυτά, κατεστραμμένα πλέον, βρίσκονταν κοντά στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μιχαήλ με τους χρυσούς τρούλους, τον οποίο επισκέφθηκαν οι δύο ηγέτες – ο Αμερικανός πρόεδρος με γυαλιά ηλίου και ριγωτή γραβάτα, στα χρώματα της ουκρανικής σημαίας, και ο Ουκρανός ομόλογός του με τη συνηθισμένη στολή του εκστρατείας.
«Οταν ο Πούτιν εξαπέλυσε την εισβολή, σχεδόν ένα χρόνο πριν, νόμιζε ότι η Ουκρανία ήταν αδύναμη και η Δύση διχασμένη. Πίστευε ότι μπορούσε να υπερισχύει, αλλά έκανε τρομερό λάθος», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, βεβαιώνοντας τους Ουκρανούς ότι η Αμερική θα συνεχίσει να τους στηρίζει «για όσο διάστημα χρειαστεί».
Σε αυτό το πλαίσιο, ανακοίνωσε πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων για την προμήθεια βλημάτων πυροβολικού, ραντάρ αντιαεροπορικής άμυνας και άλλων συστημάτων. Επιπλέον, προανήγγειλε νέες κυρώσεις εναντίον ηγετών και επιχειρήσεων της Ρωσίας.
Με την παράλληλη επίσκεψη του Κινέζου υπουργού Εξωτερικών στη Μόσχα, Κίνα και Ρωσία υπογράμμισαν τη σταθερότητα της συμμαχίας τους.
Στις πέντε ώρες που έμεινε στην ουκρανική πρωτεύουσα, ο Τζο Μπάιντεν είχε συνομιλίες με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απέτισε φόρο τιμής στους Ουκρανούς στρατιώτες που έπεσαν στον βωμό του καθήκοντος και επισκέφθηκε το προσωπικό της αμερικανικής πρεσβείας. Την ώρα που απομακρυνόταν, μαζί με τον Ζελένσκι, από τον καθεδρικό ναό του Αγίου Μιχαήλ, ήχησαν οι σειρήνες του αντιαεροπορικού συνασπισμού, αλλά οι δύο ηγέτες δεν έδωσαν σημασία.
Αν και φημολογούνταν ευρέως από τα αμερικανικά μέσα, η επίσκεψη Μπάιντεν στο Κίεβο δεν είχε προαναγγελθεί (το επίσημο χθεσινό πρόγραμμά του περιελάμβανε μόνο επίσκεψη στην Πολωνία). Ο Αμερικανός πρόεδρος έφτασε στο Κίεβο αφού ταξίδεψε με τρένο, επί 11 ώρες, από τα σύνορα της Ουκρανίας με την Πολωνία. Οπως ανέφερε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν, η Μόσχα είχε ειδοποιηθεί, λίγες ώρες νωρίτερα, για την επικείμενη επίσκεψη ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος σύγκρουσης από ατύχημα.
Λίγο μετά την αναχώρηση του Μπάιντεν από το Κίεβο, έφτασε στη Μόσχα ο Κινέζος ΥΠΕΞ Ουάνγκ Γι, ο οποίος, όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, ήταν πιθανό να συναντηθεί και με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Νωρίτερα, είχε δώσει από τη Βουδαπέστη μια πρόγευση για το αντικείμενο της επίσκεψής του, καθώς δήλωσε ότι στόχος του Πεκίνου είναι «μια πολιτική λύση (στο Ουκρανικό) που θα διαμορφώσει ένα ειρηνικό και βιώσιμο πλαίσιο ασφαλείας στην Ευρώπη».
Το Σάββατο, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντονι Μπλίνκεν είχε προειδοποιήσει την Κίνα ότι θα υποστεί συνέπειες εάν προμηθεύσει τη Ρωσία με οπλικά συστήματα, όπως υποψιάζονται οι ΗΠΑ. Χθες ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Ουάνγκ Ουενμπίν κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι «διαδίδει ψευδείς πληροφορίες» και τόνισε: «Δεν δεχόμαστε να επικρίνουν οι ΗΠΑ τις σχέσεις ανάμεσα στην Κίνα και στη Ρωσία, ακόμη λιγότερο δε να ασκούν πιέσεις και καταναγκασμούς». Από την πλευρά του, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με συνέντευξή του στη γερμανική Die Welt, δήλωσε ότι «αν η Κίνα συμμαχήσει με τη Ρωσία, θα υπάρξει παγκόσμιος πόλεμος και νομίζω ότι η Κίνα το έχει συνειδητοποιήσει».
Ενταση στη Μολδαβία
Οι σχέσεις της Μολδαβίας με τη Ρωσία «είναι ήδη πολύ τεταμένες», δήλωσε χθες ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, κατηγορώντας την ηγεσία της μικρής πρώην σοβιετικής δημοκρατίας ότι «επικεντρώνεται σε οτιδήποτε αντιρωσικό» και «οδηγείται σε αντιρωσική υστερία». Το Κοινοβούλιο της Μολδαβίας έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης την περασμένη εβδομάδα σε μια νέα, φιλοδυτική κυβέρνηση, η οποία δεσμεύθηκε για την πορεία της χώρας προς την Ε.Ε. και ζήτησε την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας. Η προηγούμενη, επίσης φιλοδυτική, κυβέρνηση κατέρρευσε υπό το βάρος πολιτικών και οικονομικών σκανδάλων, ενώ η πρόεδρος Μάγια Σάντου κατήγγειλε ρωσικό σχέδιο αποσταθεροποίησης. Την Κυριακή, χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν στην πρωτεύουσα Κισινάου ζητώντας να καλυφθούν πλήρως από το κράτος οι λογαριασμοί ενέργειας, οι οποίοι έχουν φτάσει να καταβροχθίζουν το 70% των λαϊκών εισοδημάτων. Το φιλορωσικό κόμμα Σορ πρωτοστάτησε στις διαδηλώσεις και, σύμφωνα με το BBC, οργάνωσε δωρεάν μεταφορά διαδηλωτών με πούλμαν στο Κισινάου.
