«Δόξα στον ρωσικό λαό – το έθνος των νικητών», γράφει η επιγραφή σε ένα μνημείο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που βρίσκεται έξω από έναν παιδικό σταθμό στο κέντρο της πόλης Λέτζεν στη Γερμανία.
Στην άλλη πλευρά του μνημείου είναι γραμμένο με έντονο κόκκινο χρώμα ένα απόφθεγμα του Ιωσήφ Στάλιν για 12 αιχμαλώτους πολέμου που πέθαναν στα χέρια των ναζί. Ενα κατακόκκινο αστέρι με χρυσό σφυρί και δρεπάνι κοσμεί την κορυφή του πυραμιδοειδούς μνημείου.
Το Λέτζεν δεν είναι εξαίρεση. Διάσπαρτα σε όλη τη Γερμανία, κυρίως όμως στην άλλοτε Ανατολική Γερμανία, υπάρχουν περισσότερα από 4.000 προστατευόμενα μνημεία προς τιμήν των σοβιετικών στρατιωτών στον αγώνα κατά του ναζισμού.
Ανατολικότερα, η Δρέσδη διέθεσε φέτος κονδύλια για την ανακαίνιση του πρώτου μνημείου που ανεγέρθηκε από τις σοβιετικές δυνάμεις στη Γερμανία. Σοβιετικά τανκς στέκονται επίσης μόλις μισό μίλι από το γερμανικό Κοινοβούλιο στο Βερολίνο, όπου ο καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, εκφώνησε την ομιλία του «Zeitenwende», δηλώνοντας ότι «ο κόσμος μετά δεν θα είναι πλέον ο ίδιος», έπειτα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Παράλληλα, στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη έχουν αναφερθεί αρκετές περιπτώσεις βανδαλισμών κατά σοβιετικών πολεμικών μνημείων, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το ορόσημο της Μπρατισλάβα, Σλαβίν, ένα πολεμικό μνημείο αφιερωμένο στον σοβιετικό Κόκκινο Στρατό, βάφτηκε μπλε και κίτρινο στις 2 Μαρτίου. Το Σλαβίν είναι ένα από τα μεγαλύτερα πολεμικά μνημεία στη Σλοβακία και χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο για χιλιάδες Λευκορώσους, Ρώσους και Ουκρανούς στρατιώτες.
Με φόντο τα παραπάνω, ιστορικοί, ακτιβιστές, αξιωματούχοι και απλοί πολίτες υποστηρίζουν πως τα μνημεία αποτελούν μια ακλόνητη δέσμευση για τα θύματα της ναζιστικής περιόδου. Αξιωματούχοι σε πόλεις της Ανατολικής Γερμανίας λένε ότι η υποχρέωσή τους να φροντίζουν τα μνημεία αυτά χρονολογείται από τη λεγόμενη «συμφωνία καλής γειτονίας» μεταξύ της Γερμανίας και της Σοβιετικής Ενωσης του 1990.
Την ίδια ώρα, οι περισσότεροι Γερμανοί εκφράζουν την υποστήριξή τους στην Ουκρανία και στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Παράλληλα, πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες από την Ουκρανία έχουν έρθει στη χώρα μετά τον πόλεμο.
«Εν τούτοις, η άρνηση της κυβέρνησης Σολτς να επανεκτιμήσει τα σύμβολα που δοξάζουν τη Ρωσία είναι ενδεικτική της αμφιθυμίας της Γερμανίας, που φάνηκε χαρακτηριστικά στην υπόθεση παραχώρησης των αρμάτων μάχης Leopard 2 στην Ουκρανία», σχολιάζουν οι «New York Times».
Ο Χουμπέρτους Νάμπε, Γερμανός ιστορικός, ζήτησε την επαναξιολόγηση της συμφωνίας του 1990, η οποία επίσης δεσμεύει τις δύο χώρες για ειρήνη και σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας. Ο ίδιος λέει ότι με την εισβολή στην Ουκρανία η Ρωσία έχει ακυρώσει το πνεύμα του συμφώνου.
Ο Νάμπε ζήτησε από την κυβέρνηση του Σολτς να εξηγήσει γιατί η Μόσχα εξακολουθεί να εμπλέκεται άμεσα σε ένα από τα κυριότερα μνημεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το Μουσείο Berlin-Karlhorst. Στο διοικητικό συμβούλιο του μουσείου συμμετέχουν εκπρόσωποι του ρωσικού υπουργείου Αμυνας και άλλων πέντε ρωσικών κρατικών φορέων.
Πέρυσι, ένας ιδιοκτήτης μουσείου, ο Ενο Λένζε, ζήτησε άδεια για ένα έκθεμα κοντά στη ρωσική πρεσβεία στο Βερολίνο, το οποίο έδειχνε ένα ρωσικό άρμα μάχης που είχε καταστραφεί κοντά στο Κίεβο. Είπε ότι οι τοπικοί αξιωματούχοι αγνόησαν την αίτησή του επί έναν μήνα και στη συνέχεια την απέρριψαν, επικαλούμενοι, μεταξύ άλλων, κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια και τον κίνδυνο τραυματισμού Σύρων προσφύγων.
Χρειάστηκαν μήνες δικαστικών αγώνων και δεκάδες χιλιάδες ευρώ για να λάβει τελικά ο Ε. Λένζε την άδεια, μόλις τρεις ημέρες πριν από την έναρξη της έκθεσης που ήταν προγραμματισμένη για την επέτειο της εισβολής. Αν και παρόμοιες εκθέσεις με κατεστραμμένα ρωσικά τανκς έχουν στηθεί σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, ο ίδιος δήλωσε ότι κανένας Γερμανός πολιτικός δεν τον υποστήριξε δημοσίως.
Με πληροφορίες από New York Times
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr