Ο ανώτατος στρατιωτικός διοικητής της Ουκρανίας σημείωσε το πρωί του Σαββάτου ότι οι δυνάμεις της χώρας είναι έτοιμες να ξεκινήσουν την πολυαναμενόμενη αντεπίθεσή τους έπειτα από μήνες προετοιμασίας, συμπεριλαμβανομένων πρόσφατων εντεινόμενων επιθέσεων σε υλικοτεχνικούς στόχους, καθώς και αντιπερισπασμών και παραπληροφόρησης που αποσκοπούσαν να κρατήσουν τις ρωσικές δυνάμεις υπ’ ατμόν.
«Ηρθε η ώρα να πάρουμε πίσω ό,τι είναι δικό μας», σημείωσε σε γραπτή του δήλωση ο ανώτατος στρατιωτικός διοικητής της Ουκρανίας, στρατηγός Βαλέρι Ζαλούζνι.
Το βίντεο που έκανε τον γύρο των μέσων
Η τολμηρή δήλωση, συνοδευόμενη από ένα βίντεο με ουκρανικά στρατεύματα που προετοιμάζονται για τη μάχη και κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαινόταν να αποσκοπεί στη συσπείρωση ενός έθνους κουρασμένου από 15 μήνες πολέμου, αλλά και να ενσπείρει άγχος στις ρωσικές τάξεις.
Ο στρατηγός Ζαλούζνι, ωστόσο, δεν παραχώρησε κανένα στοιχείο για το πού και πότε οι ουκρανικές δυνάμεις είναι πιθανό να προσπαθήσουν να σπάσουν την κυριαρχία της Ρωσίας στα κατεχόμενα εδάφη.
Μάλιστα, ενώ ο χρόνος της αντεπίθεσης παραμένει ασαφής, η δήλωση του στρατηγού Ζαλούζνι ήταν η πιο άμεση ένδειξη ότι η ώρα πλησιάζει, καθώς το βίντεο που συνόδευε τη δήλωσή του μεταδόθηκε από την εθνική τηλεόραση και γρήγορα διαδόθηκε σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Prayer for the liberation of Ukraine
“Bless our decisive advance!” pic.twitter.com/lvhGqPlmv6— Генеральний штаб ЗСУ (@GeneralStaffUA) May 27, 2023
Με τίτλο «Προσευχή για την Απελευθέρωση της Ουκρανίας» –παραπομπή σε ένα πατριωτικό ποίημα από τη δεκαετία του 1920– το βίντεο απεικονίζει Ουκρανούς στρατιώτες να προετοιμάζονται για μάχη και να ορκίζονται να «καταστρέψουν» τους εχθρούς τους.
«Ευλογήστε την αποφασιστική μας επίθεση!» φαίνεται να ψάλλουν οι στρατιώτες…
Οι δηλώσεις Ποντόλιακ και Ντανίλοφ
Παράλληλα, και άλλοι ανώτεροι Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η αντεπίθεση επίκειται.
Ο Ολέξι Ντανίλοφ, επικεφαλής του ουκρανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας, δήλωσε στο BBC, σε συνέντευξη που δόθηκε στη δημοσιότητα το Σάββατο, ότι οι δυνάμεις του Κιέβου ήταν «έτοιμες» και ότι μια μεγάλης κλίμακας επίθεση ενδέχεται να λάβει χώρα «αύριο, μεθαύριο ή σε μία εβδομάδα».
Από πλευράς του, ο Μιχαήλο Ποντόλιακ, σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου, δήλωσε στον Guardian ότι «είναι μια περίπλοκη διαδικασία, η οποία δεν είναι θέμα μίας ημέρας ή μιας συγκεκριμένης ημερομηνίας ή μίας συγκεκριμένης ώρας. Πρόκειται για μία εν εξελίξει διαδικασία απελευθέρωσης και ορισμένες διαδικασίες ήδη συμβαίνουν, όπως η καταστροφή γραμμών ανεφοδιασμού ή η ανατίναξη αποθηκών στα μετόπισθεν. Η ένταση αυξάνεται, αλλά θα χρειαστεί πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα», πρόσθεσε, προβλέποντας ότι, καθώς η αντεπίθεση ενισχύεται, θα υπάρξουν περισσότερες εισβολές στη Ρωσία από ρωσικές ανταρτικές ομάδες, όπως η επιδρομή στην περιοχή Μπέλγκοροντ τις προηγούμενες ημέρες.
Στη συνέντευξή του, πάντως, στο BBC, ο επικεφαλής του ουκρανικού Συμβουλίου Ασφαλείας –σε μια σπάνια συνέντευξη που διακόπηκε από τηλεφωνικό μήνυμα του Προέδρου Ζελένσκι που τον καλούσε σε συνάντηση για να συζητηθεί η αντεπίθεση–, επιβεβαίωσε επίσης ότι ορισμένες μισθοφορικές δυνάμεις της Wagner αποσύρονταν από την πόλη Μπαχμούτ, τον τόπο της πιο αιματηρής μάχης του πολέμου μέχρι στιγμής, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι «ανασυγκροτούνται σε άλλες τρεις τοποθεσίες» και «δεν σημαίνει ότι θα σταματήσουν να μας πολεμούν».
Η προετοιμασία της Ουκρανίας
Η Ουκρανία έχει επενδύσει μήνες συγκεντρώνοντας ισχυρό οπλοστάσιο, το οποίο προμήθευσε η Δύση, και εκπαιδεύοντας δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες σε εξελιγμένους επιθετικούς ελιγμούς για την εκστρατεία, η οποία στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι πιθανότατα θα επικεντρωθεί στις κατεχόμενες περιοχές της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας.
Δεν υπήρξαν άλλες ενδείξεις για μεγάλης κλίμακας κινήσεις στρατευμάτων κατά μήκος της τεράστιας γραμμής του μετώπου το πρωί του Σαββάτου. Τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία έχουν συμμετάσχει σε ισχυρές ενημερωτικές εκστρατείες χρησιμοποιώντας βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.
Ωστόσο, οι δηλώσεις του Βαλέρι Ζαλούζνι και του Ολέξι Ντανίλοφ έρχονται την ώρα που ένας αυξανόμενος αριθμός ανώτερων Ουκρανών αξιωματούχων –συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών– σημειώνει τις τελευταίες ημέρες ότι η Ουκρανία έχει πλέον ό,τι χρειάζεται για να εξαπολύσει επίθεση.
Μπορεί να έχει ξεκινήσει η αντεπίθεση…
Από πολλές απόψεις, έχουν σημειώσει στρατιωτικοί αναλυτές, η αντεπίθεση μπορεί να έχει ήδη ξεκινήσει.
Για εβδομάδες, η Ουκρανία προφανώς επιδιώκει να προετοιμάσει το σκηνικό για την εκστρατεία και να «διαμορφώσει» το πεδίο της μάχης μέσω μιας σειράς συντονισμένων χτυπημάτων βαθιά στις εχθρικές γραμμές με στόχο την υπονόμευση των κρίσιμων ρωσικών υλικοτεχνικών επιχειρήσεων, την υποβάθμιση των πολεμικών ικανοτήτων της Ρωσίας και την ικανότητα της Μόσχας να κινήσει δυνάμεις γύρω από το πεδίο της μάχης.
Τις τελευταίες ημέρες, ο ρυθμός και το εύρος των επιθέσεων σε εδάφη που ελέγχονται από τη Ρωσία έχουν αυξηθεί. Ενώ ο στρατός της Ουκρανίας δεν έχει αναλάβει ρητά την ευθύνη, αντιπρόσωποι της Μόσχας στις κατεχόμενες περιοχές ανέφεραν χτυπήματα.
Διαδίκτυο και τηλεπικοινωνίες, πάντως, κατέρρευσαν σε ορισμένες υπό ρωσική κατοχή περιοχές της Ουκρανίας αργά την Παρασκευή, εντείνοντας τις εικασίες ότι η έναρξη της αντεπίθεσης πλησιάζει.
Το NetBlocks, που παρακολουθεί διακοπές του διαδικτύου σε όλο τον κόσμο, είπε ότι η υπηρεσία διαδικτύου διακόπηκε στη χερσόνησο της Κριμαίας και σε τμήματα της Ζαπορίζια στη νότια Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της πόλης Ενεργκοντάρ, όπου οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταλάβει τον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό της Ευρώπης. Το ίντερνετ κατέρρευσε επίσης στο Μπερντιάνσκ και τη Μελιτόπολη, δύο στρατηγικά σημαντικές πόλεις που η Ρωσία έχει μετατρέψει σε στρατιωτικά προπύργια, σύμφωνα με το NetΒlocks.
«Ο λόγος για τη κατάρρευση του διαδικτύου είναι οι διακοπές στις εργασίες του ρωσικού παρόχου διαδικτύου Miranda Media, που δραστηριοποιείται στην Κριμαία», ανέφερε η οργάνωση.
Η διακοπή σημειώθηκε καθώς Ρωσία και Ουκρανία αλληλοκατηγορούνται ότι προετοιμάζουν προβοκάτσια στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, που δεν απέχει πολύ από την πρώτη γραμμή. Το Σάββατο το πρωί, αφότου η ουκρανική στρατιωτική υπηρεσία προειδοποίησε ότι η Ρωσία ετοιμαζόταν να «κάνει προσωμοίωση ατυχήματος» στο εργοστάσιο, Ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι η νύχτα πέρασε χωρίς επεισόδια.
Διεύρυνση οπλοστασίου
Και το οπλοστάσιο θα συνεχίσει να μεγαλώνει. Μια εβδομάδα αφότου ο πρόεδρος Μπάιντεν είπε στους συμμάχους των ΗΠΑ ότι θα επέτρεπε στους Ουκρανούς πιλότους να εκπαιδεύονται σε αμερικανικής κατασκευής μαχητικά αεροσκάφη F-16, ένα βήμα για να επιτρέψει τελικά σε άλλες χώρες να δώσουν τα αεροσκάφη στην Ουκρανία, Ουκρανοί στρατιώτες άρχισαν να εκπαιδεύονται στη Γερμανία για το πώς να χειρίζονται και συντηρούν αμερικανικά τανκς M1 Abrams, σύμφωνα με το Πεντάγωνο.
Περίπου 200 από αυτούς τους στρατιώτες την Παρασκευή άρχισαν να διεξάγουν αυτό που ο στρατός αποκαλεί εκπαίδευση συνδυασμένων όπλων σε πεδία εκπαίδευσης στο Grafenwoehr και στο Hohenfels της Γερμανίας, είπε ο αντισυνταγματάρχης Γκάρον Γκαρν, εκπρόσωπος του Πενταγώνου.
Αυτή η οδηγία περιλαμβάνει βασικές στρατιωτικές ασκήσεις, όπως σκοπευτική ικανότητα και ιατρικές δεξιότητες, μαζί με εκπαίδευση σε επίπεδο διμοιρίας και λόχου, και τελικά μεγαλύτερες ασκήσεις που περιλαμβάνουν μονάδες μεγέθους τάγματος.
Αλλοι 200 Ουκρανοί στρατιώτες άρχισαν να εκπαιδεύονται για το πώς να τροφοδοτούν και να συντηρούν τα τανκς, είπε ο συνταγματάρχης Γκαρν.
Αξιωματούχοι του υπουργείου Αμυνας είχαν δηλώσει προηγουμένως ότι περίπου 31 άρματα μάχης θα σταλούν στη Γερμανία για να χρησιμοποιηθούν σε πρόγραμμα εκπαίδευσης για τα ουκρανικά στρατεύματα που αναμένεται να διαρκέσει 10 έως 12 εβδομάδες. Τα έτοιμα άρματα μάχης θα μπορούσαν να φτάσουν στα πεδία μάχης στην Ουκρανία μέχρι το φθινόπωρο, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.
Αρχικά, Αμερικανοί αξιωματούχοι Αμυνας είχαν πει ότι τα άρματα μάχης M1 Abrams δεν θα έφταναν στην Ουκρανία μέχρι τον επόμενο χρόνο. Αλλά από τον Ιανουάριο, όταν η κυβέρνηση Μπάιντεν αντέστρεψε τη μακροχρόνια αντίστασή της και ανακοίνωσε ότι θα στείλει τα τανκς, ανώτεροι αξιωματούχοι είπαν ότι ήθελαν να επιταχύνουν το χρονοδιάγραμμα.
Οπως και με τα μαχητικά αεροσκάφη, η παράδοση των αρμάτων μάχης M1 Abrams και των εκπαιδευμένων πληρωμάτων θα χρειαζόταν μήνες και ίσως θα ήταν πολύ αργά για να έχει οποιαδήποτε επιρροή σε μιαν ουκρανική αντεπίθεση. Ωστόσο, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν λάβει δεκάδες προηγμένα άρματα μάχης Leopard II καθώς και δεκάδες οχήματα μάχης Bradley και άλλα τεθωρακισμένα.
Εσκεμμένη ασάφεια, μετριασμένες προσδοκίες
Οι Ουκρανοί αξιωματούχοι, ασφαλώς, ήταν εσκεμμένα ασαφείς στην περιγραφή των στρατιωτικών τους σχεδίων, πιθανότατα με την ελπίδα να διατηρήσουν το στοιχείο της έκπληξης. Είπαν ότι η αντεπίθεση δεν θα χαρακτηριζόταν από ένα μεμονωμένο γεγονός και πιθανότατα θα περιλάμβανε αρχικά αντιπερισπασμούς.
Την ίδια στιγμή, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι προσπάθησαν επίσης να μετριάσουν τις προσδοκίες, προειδοποιώντας για μια μακρά και αιματηρή μάχη τους επόμενους μήνες.
Η Ρωσία εξακολουθεί να ελέγχει περισσότερα από 100.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης σε όλη τη νότια και ανατολική Ουκρανία, που αντιστοιχεί περίπου στο 17% της χώρας, και έχει μήνες να οχυρώσει τις αμυντικές της θέσεις.
Ενώ το Κίεβο συνεχίζει να αναζητεί πιο προηγμένα όπλα για τις δυνάμεις του, ανώτεροι Ουκρανοί και Δυτικοί αξιωματούχοι δήλωσαν τις τελευταίες ημέρες ότι οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν ό,τι χρειάζονται για να ξεκινήσουν την αντεπίθεση.
Χτυπήματα στο εσωτερικό της Ρωσίας
Ο Μιχαήλο Ποντόλιακ, πάντως, σε σχετική ερώτηση του Guardian για επιθέσεις εντός ρωσικής επικράτειας, όπως εκείνη του Μπόλγκοροντ, αρνήθηκε ότι οι ρωσικές ομάδες –το Ρωσικό Σώμα Εθελοντών και η Λεγεώνα της Ελευθερίας της Ρωσίας–, που περιλαμβάνουν ακροδεξιούς εξτρεμιστές στις τάξεις τους, ενήργησαν με εντολή του Κιέβου. Είπε ότι τα συμβόλαιά τους ως μέρος της λεγεώνας των ξένων της Ουκρανίας είχαν λήξει και, ως εκ τούτου, είχαν το καθεστώς «πολίτη της Ρωσικής Ομοσπονδίας προσωρινά στο έδαφος της Ουκρανίας».
Ωστόσο, είπε ότι το Κίεβο δεν ενήργησε για να σταματήσει την εισβολή, καθώς «συμπαθούμε βαθύτατα τα κινήματα διαμαρτυρίας που υπάρχουν στη Ρωσία». «Καθώς υπάρχει ένα αυταρχικό καθεστώς στη Ρωσία, πώς μπορούμε να εμποδίσουμε τους πολίτες της να κάνουν κάτι για αυτό;» αναρωτήθηκε.
«Οσο περισσότερο η Ουκρανία προχωρεί προς την απελευθέρωση του εδάφους της τόσο περισσότερα τέτοια περιστατικά βλέπουμε στο έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας», προέβλεψε ο σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου. «Είναι μια αντικειμενική συνέπεια ενός πολέμου υψηλής έντασης που θα δείξει ότι η Ρωσία δεν μπορεί να πραγματοποιήσει τη στρατιωτική δράση στην Ουκρανία και να προστατεύσει τα σύνορά της. Δεδομένου ότι η Ρωσία έχει ήδη χάσει τον συμβατικό πόλεμο, οι συνέπειες αυτής της απώλειας θα μετακινηθούν σταδιακά στο ρωσικό έδαφος και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα χάσει τελικά τον έλεγχο στην επικράτειά της».
Με πληροφορίες από New York Times, BBC, Guardian
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr